Sindaca, sindachessa czy sindaco, czyli dylematy leksykografii włoskiej po wyborach samorządowych w 2016 roku
Streszczenie w języku polskim
Punktem wyjścia naszych rozważań są przemiany społeczne i kulturowe. Rosnąca rola kobiet na włoskim rynku pracy zdeterminowała również dyskurs lingwistyczny. Kulminacyjnym momentem, do którego pragniemy się odnieść, są wybory samorządowe w 2016 roku, kiedy to w dwóch metropoliach – Rzymie oraz Turynie, burmistrzami zostały kobiety: Virginia Raggi i Chiara Appendino. Pojawiły się wtedy liczne wątpliwości natury językowej. Interlokutorzy zaczęli zastanawiać się, które leksemy nazywające zajmowane przez nie stanowisko są stosowne i powinny być wykorzystywane, a których użycie jest dyskryminacyjne i deprecjonujące. Ramy teoretyczne naszych rozważań są wyznaczone przez informacje leksykograficzne oraz opinie włoskich językoznawców. Praktyczną część stanowią wypowiedzi Raggi i Appendino oraz osób o nich rozmawiających.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
A Napolitano non piacciono le parole “ministra” e “sindaca” (2016), [online:] https://www.ilpost.it/2016/12/16/napolitano-ministra-sindaca/ [dostęp: 12.09.2018].
Bogucka Maria (2006), Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Warszawa.
Caputo Dario (2016), Virginia Raggi, la bella e giovane avvocatessa regina dei sondaggi, [online] http://www.farodiroma.it/virginia-raggi-lavvocatessa-regina-dei-sondaggi/ [dostęp: 12.09.2018].
Chiara Appendino. Chi Sono, [online:] https://www.chiaraappendino.it/biografia/ [dostęp: 12.09.2018].
Comuniverso: 1088 Comuni retti da donne sindaco, [online:] http://www.comuniverso.it/index.cfm?Le_donne_Sindaco&menu=118 [dostęp: 12.09.2018].
Cortelazzo Michele A., Pellegrino Federica (2003), Guida alla scrittura istituzionale, Roma.
Crisafulli Edoardo (2004), Igiene verbale. Il politicamente corretto e la libertà linguistica, Firenze.
Eduati Laura (2014), Laura Boldrini lancia i mestieri declinati al femminile nei media: “Perché sindaca non va bene e invece infermiera sì?”, [online:] https://www.huffingtonpost.it/2014/07/11/boldrini-lancia-grammatica-genere_n_5577303.html [dostęp:12.09.2018].
Eduati Laura (2016), Sindaco, sindaca, sindache, il dibattito linguistico travolge il web: “Come dobbiamo chiamare Virginia Raggi e Appendino?”, [online:] https://www.huffingtonpost.it/2016/06/20/sindaco-sindaca-dibattito_n_10566020.html [dostęp: 12.09.2018].
F. Q. (2016), Sindaco o sindaca? Il dibattito sul lessico dopo l’elezione di Raggi e Appendino. Che la pensano diversamente, [online:] https://www.ilfattoquotidiano.it/2016/06/21/sindaco-o-sindaca-il-dibattito-sul-lessico-dopo-lelezione-di-raggi-e-appendino-che-la-pensano-diversamente/2849016/ [dostęp: 12.09.2018].
Frati Angela (2009), La presidente dell’Accademia della Crusca. Ancora sul femminile professionale, [online:] http://www.accademiadellacrusca.it/it/lingua-italiana/consulenza-linguistica/domande-risposte/presidente-dellaccademia-crusca-ancora-femmi [dostęp: 12.09.2018].
Gravino Annamaria (2017), Boldrini all’Accademia della Crusca: “sindaca” e “ministra” nel vocabolario, [online:] http://www.secoloditalia.it/2017/12/boldrini-allaccademiadella-crusca-sindaca-e-ministra-nel-vocabolario/ [dostęp: 12.09.2018].
Il M5s conquista Roma: la Raggi eletta sindaca con il 67%. "Momento storico. Hanno vinto i romani (2016), [online:] https://roma.repubblica.it/cronaca/2016/06/19/news/comunali_a_roma_risultati-142378379/ [dostęp: 24.06.2019].
Karwatowska Małgorzata, Szpyra-Kozłowska Jolanta (2010), Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin.
Kwiatkowska Grażyna E. (2014), Społeczne spostrzeganie kobiet aktywnych zawodowo, [w:] O płci, ciele i seksualności w kulturze i historii, red. M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, Lublin, s. 87–93.
Langone Camillo (2016), Raggi dal Papa assieme al figlio. E il padre?, [online:] https:// www.ilfoglio.it/preghiera/2016/07/01/news/raggi-dal-papa-assieme-al-figlio-e-il-padre-97915/ [dostęp: 12.09.2018].
Laura Boldrini. Chi sono, [online:] http://www.lauraboldrini.it:80/about [dostęp: 12.09.2018].
Margrita Marco (2016), Chiara Appendino, la finta incendiaria. È «il volto antisistema del sistema», [online:] https://www.tempi.it/chiara-appendino-la-finta-incendiaria-e-il-voltoantisistema-del-sistema/ [dostęp: 12.09.2018].
Nowowiejski Bogusław (2014), O nazwach uprawiających sport, [w:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach, red. M Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, B. Jarosz, Lublin, s. 147–159.
Olita Anna (2006), L’uso del genere negli annunci di lavoro: riflessione sull’italiano standard, [w:] Linguaggio e genere. Grammatica e usi, a cura di S. Luraghi e A. Olita, Roma, s. 143–154.
Panasiuk Jolanta (2014), Płeć mózgu. Neurobiologiczne uwarunkowania zachowań językowych kobiet i mężczyzn, [w:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach, red. M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, B. Jarosz, Lublin, s. 15–38.
Principali Città Italiane (2014/2018), [online:] http://www.comuni-italiani.it/citta.html [dostęp: 12.09.2018].
Repubblica e 70 anni di voto alle donne: celebrate le prime 10 sindache d’Italia (2016), [online:] http://www.albengacorsara.it/2016/11/11/repubblica-e-70-anni-di-voto-alledonne-celebrate-le-prime-10-sindache-ditalia/ [dostęp: 12.09.2018].
Robustelli Cecilia (2013), Infermiera sì, ingegnera no?, [online:] http://www.accademiadellacrusca.it/it/tema-del-mese/infermiera-s-ingegnera [dostęp: 12.09.2018].
Rossi-Doria Anna (1996), Diventare cittadine: il voto delle donne in Italia, Firenze.
Sabatini Alma (1987), Il sessismo nella lingua italiana, Roma.
Siatkowska Ewa (2014), Dylemat „płeć języka czy język płci”, czyli „co było wcześniej: kura czy jajko”?, [w:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach, red. M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, B. Jarosz, Lublin, s. 51–59.
Sindaca. Virginia Raggi (2017), [online:] http://www.comune.roma.it/web/it/sindaca-virginia-
raggi.page [dostęp: 12.09.2018].
Virginia Raggi: «Chiamatemi sindaco». Chiara Appendino: «Io ho scelto sindaca» (2016) [online:] https://www.giornalettismo.com/archives/2124060/virginia-raggi-chiara-appendino-sindaca [dostęp: 12.09.2018].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ah.2018.9.171-184
Data publikacji: 2019-09-12 20:05:24
Data złożenia artykułu: 2018-10-16 05:18:36
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2019 Ramona Mankowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.