Gospodarstwa opiekuńcze jako innowacyjna forma usług społecznych na obszarach wiejskich

Streszczenie w języku polskim

Gospodarstwa opiekuńcze stanowią innowacyjną formę łączenia działalności rolniczej z usługami społecznymi, która zyskuje na znaczeniu w kontekście wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich oraz wsparcia seniorów, osób samotnych czy znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. W artykule skoncentrowano się na dwóch aspektach: istocie gospodarstw opiekuńczych, ich funkcjonowania i wpływu na poprawę jakości życia uczestników; możliwościach implementacji tego modelu w warunkach polskich. Rozwój idei gospodarstw opiekuńczych omówiono na przykładzie studiów przypadków wybranych krajów europejskich. Szczególną uwagę poświęcono możliwości implementacji modelu w warunkach krajowych na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego, które jest pionierem we wdrażaniu idei gospodarstw opiekuńczych w Polsce i tam też zrealizowane zostały pierwsze pilotażowe projekty. Do zrealizowania celu pracy jako metody badań wykorzystano studia literaturowe, metodę opisową oraz wyniki badania fokusowego przeprowadzonego wśród beneficjentów usług oraz właścicieli gospodarstw opiekuńczych. Wyniki badania wskazują na rosnące zainteresowanie tą formą działalności oraz na duży potencjał gospodarstw rolnych w kierunku rozwoju usług opiekuńczych jako narzędzia integracji społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, a także na ich rolę w systemie wsparcia społecznego jako innowacji społecznych na styku rolnictwa i opieki. Na gruncie polskim gospodarstwa opiekuńcze mogą stać się ważnym elementem zrównoważonego rozwoju wsi oraz mogą być odpowiedzią na wyzwania społeczno-demograficzne, oferują bowiem unikalne korzyści płynące z kontaktu z naturą i uczestnictwa w życiu gospodarstwa rolnego oraz stanowią alternatywę dla instytucjonalnych form opieki.