Ukryj
Pokaż wszystkie
Miejsce wołoskiego dziedzictwa kulturowego w nauczaniu regionalnym na obszarze Beskidu Małego (Północnej Żywiecczyzny)
Streszczenie w języku polskim
Artykuł przedstawia znaczenie dziedzictwa kulturowego góralszczyzny na obszarze Beskidu Małego północnej Żywiecczyzny dla edukacji regionalnej. Edukacji ta, dla określenia dziedzictwa kulturowego góralszczyzny ze względu na uwarunkowania historyczno-społeczne oraz problemem określenia tożsamości kulturowej mieszkańców, jest trudna do realizacji programu nauczania na poziomie szkolnym. Jak wykazały badania obraną obecnie drogą, jest nauczanie regionalne realizowane przez nielicznych propagatorów wiedzy krajoznawczej podczas lekcji wychowawczych lub historii, a także podczas zajęć pozaszkolnych organizowanych przez gminne ośrodki kultury. Prowadzone badania etno-geograficzne na obszarze Beskidu Małego pozwoliły zwrócić uwagę na proces analfabetyzmu kulturowego genezy góralszczyzny. Zwrócono również uwagę na rolę gospodarki pastersko-rolnej stanowiącej wielką osobliwość etnograficzną regionu w zapisie i ochronie wołoskiego dziedzictwa kulturowego.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Boczukowa B., 2000: Edukacja regionalna, Nowa Szkoła, 3.
Caputa Z., 2004: Przysiółki górskie – ważny element krajobrazu Beskidu Żywieckiego, Karta Groni XXIII , Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 107–116.
Czajkowski J., 2009: Wołosi jako grupa etniczna po obu stronach Północnych Karpat, [w:] Polska–Słowacja pogranicze kulturowe i etniczne, Archiwum Etnograficzne, 49, Wyd. LUD, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Śląski, 29–71.
Czamańska I., 2015: The Valachs – several research problems, Balcanica Posnaniensia XXII /I, Ius Valachicum I, Poznań–Bucharest, 7–16.
Czulak M., 2004, Nazwy przysiółków w Międzybrodziu Bialskim, Karta Groni XXIII , Żywiec.
Czulak M., 2005: Nazwy przysiółków w Międzybrodziu Żywieckim, Karta Groni XXIV, Wyd. Społeczno-Kulturalne poświęcone sprawom Żywiecczyzny i Beskidów, Żywiec.
Dobrowolski K., 1938: Badania nad ugrupowaniami etnograficznymi w Karpatach Zachodnich, [w:] Sprawozdania z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności, 42, 5, Kraków.
Dobrowolski K., 1970: Studia nad kulturą pasterską w Karpatach Północnych, typologia wędrówek pasterskich od XIV do XX wieku, [w:] W. Antoniewicz, Pasterstwo Tatr Polskich i Podhala, 8, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wyd. Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków, 98–120.
Dorywalska E., 1974: Badania nad pasterstwem i gospodarką polaniarską za Żywiecczyźnie, Karta Groni, Wyd. Społeczno-Kulturalne poświęcone sprawom Żywiecczyzny i Beskidów, Wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec, 52–56.
Gąsiorek J., 2007: Stroje ludowe na Żywiecczyźnie, Pub. Łukasz Golec, Żywiec.
Hołub-Pacewiczowa Z., 1930: Z badań nad pasterstwem karpackim i alpejskim, Wierchy, 8, Wyd. Towarzystwo Tatrzańskie, Kraków, 89–121.
Janicka-Krzywda U., 2000: Kalendarz 2001 – Stroje ludowe z okolic Babiej Góry, Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, Kraków.
Jankowski D., 1990: Edukacja regionalna jako czynnik regionotwórczy, [w:] S. Dądrowski, A. Kociszewski (red.), Regionalizm polski, Ciechanów, 107.
Janota E., 1859: Wiadomość historyczna i geograficzna o Żywiecczyźnie, Cieszyn.
Kaczmarczyk Z., 1933: Przyczynek do gospodarki halnej w XVIII wieku w Państwie Łodygowickiem, 32, wyd. 34, Wyd. LUD.
Komoniecki A., 1704: Chronografia albo dziejopis żywiecki, oprac. S. Grodzicki, I. Dwornicka, w ramach Pracowni Wydawnictw Źródłowych Instytutu Historyczno-Prawnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec 1987, 292–332.
Kopczyńska-Jaworska B., 1961: Wędrówki pasterskie w Beskidzie Śląskim, Etnografia Polska, V, Instytut Historii Kultury Materialnej PAN , Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków, 227–231.
Kopczyńska-Jaworska B., 1962: Szałaśnictwo w Karpatach Polskich w świetle prac zespołowych w roku 1960, Etnografia Polska, VI, Instytut Historii Kultury Materialnej PAN , Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków, 321–329.
Leszczycki S., 1932: Szałasy kamienne Beskidu Małego, Wierchy, 10, 120–123.
Łach J., Musiał M., 2015: Przeszłość i znaczenie tradycji dla współczesnego oblicza kulturowego góralszczyzny Beskidu Małego – zapis w krajobrazie, Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki, IGRR Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
Musiał M., 2010: Śladami kultury góralskiej w Beskidzie Małym, Wyd. Drukarnia Drukpress, Andrychów.
Petrykowski P., 2003: Edukacja regionalna: problemy podstawowe i otwarte, Wyd. UMK, Toruń.
Pol W., 1851: Rzut oka na północne stoki Karpat, Kraków.
Pszczółka J., 2012: Początki wsi Międzybrodzie Żywieckie, Czas przypomnieć ojców dzieje, Biuletyn Informacyjny Gminy Czernichów, Czernichów.
Putek J., 1959: Miłościwi panowie i krnąbrni poddani, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz.U. z dnia 30 sierpnia 2012 r., poz. 977.
Stachura P., 1998: Międzybrodzie Bialskie – dzieje i obyczaje, Wyd. Księży Sercanów SCJ, Kraków, 315.
Staniczek Ł., 1996: Koncepcja edukacji regionalnej na Śląsku. Szkic niektórych problemów, [w:] Edukacja regionalna na Śląsku. Od tradycji do nowoczesności, Katowice.
Środulska-Wielgus J., Błachut Z., Wielgus K., 2009: Eksploracja przestrzeni historycznej Gorców dla potrzeb turystyki kulturowej, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 12, Polskie krajobrazy wiejskie dawne i współczesne, Sosnowiec, 233–247.
Szczotka W., 1949: Studia z dziejów prawa wołoskiego w Polsce, Czasopismo Prawno-Historyczne, 2, Poznań, 355–416.
Theiss W., 1999: Szkoła i edukacja środowiskowa, Wychowanie na co Dzień 1999, 1–2.
Udziela S., 1918: Etnograficzne ugrupowania i rozgraniczenie rodów Górali polskich, Warszawa.
Zawiejska E., 1986: Budownictwo pasterskie w Beskidzie Żywieckim, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Seria Etnograficzna 26, Łódź.
Ząbek M., 2001: Góry a kultura ludów górskich, [w:] J. Gudowski (red.), Pasterstwo na Huculszczyźnie, gospodarka, kultura, obyczaj, Wyd. Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Wrocławskiego, Wyd. Dialog, Warszawa 2001.
Zellma A., 2000: Edukacja regionalna, Wychowawca, 10.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2016.71.2.193
Data publikacji: 2017-08-10 10:30:13
Data złożenia artykułu: 2016-11-25 07:43:42
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Janusz Stanisław Łach
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.