Wpływ turystyki na wybrane właściwości gleb na ścieżce dydaktycznej Bukowa Góra (Roztoczański Park Narodowy, Wschodnia Polska)

Ryszard Dębicki, Katarzyna Bilakowska, Jacek Chodorowski, Piotr Bartmiński

Streszczenie w języku polskim


Celem przeprowadzonych badań jest analiza zmian zachodzących w glebie w wyniku pieszego ruchu turystycznego w obrębie ścieżki dydaktycznej na Bukową Górę w Roztoczańskim Parku Narodowym (RPN). Rezerwat leśny Bukowa Góra położony jest na południe od miasta Zwierzyniec (Roztocze Środkowe, Polska E). Ze względu na dużą atrakcyjność przyrodniczą i krajobrazową już w 1934 roku utworzono tu rezerwat, którego powierzchnia nie przekraczała 8 ha. Celem ochrony jest zachowanie pięknych drzewostanów jodłowych i jodłowo-bukowych, wchodzących w skład zespołów wyżynnego boru jodłowego i buczyny karpackiej oraz zabezpieczenie rzadkich przedstawicieli fauny i flory. W wyniku udeptywania zmianom ulegają niektóre cechy morfologiczne powierzchniowych poziomów genetycznych. Dotyczy to przede wszystkim poziomu organicznego O, którego brak w profilach na ścieżce, a także poziomu próchnicznego A, nadbudowanego deluwiami w profilach zlokalizowanych w dolnych partiach ścieżki. Ponadto w glebach poddanych presji turystycznej zmniejsza się na ogół wilgotność aktualna, kapilarna pojemność wodna i maksymalna pojemność wodna, natomiast wzrasta gęstość objętościowa w porównaniu z glebami kontrolnymi poza ścieżką. Zależność ta jest najbardziej widoczna na głębokości 0–5 cm. Dodatkowo gleby występujące na ścieżce cechują się wyższymi wartościami pH oraz niższymi wartościami kwasowości hydrolitycznej i pojemności sorpcyjnej.

Słowa kluczowe


Roztocze, presja turystyczna, ścieżki dydaktyczne, degradacja gleby, obszary chronione

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Chodorowski J., Dębicki R., Klimowicz Z., Melke J., Moszyńska U., Gawrysiak L., 2000: Mapa typów gleb Roztoczańskiego Parku Narodowego w skali 1:25000. Opracowanie numeryczne Gawrysiak L. IUNG Puławy.

Izdebski K., Czarnecka B., Grądziel T., Lorens B., Popiołek Z., 1992: Zbiorowiska roślinne RPN na tle warunków siedliskowych. Wyd. UMCS, Lublin: 25–30.

Izdebski K., Grądziel T., Popiołek Z., 2000: Ścieżka przyrodnicza na Bukowej Górze – przewodnik dydaktyczny. Wyd. IV. RPN. Zwierzyniec.

Kazanska N. S., 1972: Riekrieacyonnaja digriessija jestiestwiennych gruppirowok rastitielnosti. Izd.A.N.SSSR. Ser. Geogr., 1.

Lipiec W., 1979: Ścieżka przyrodnicza w Roztoczańskim Parku Narodowym. Przyroda Polska, nr 10.

Prędki R., 2000: Przemiany właściwości powietrzno-wodnych gleb w obrębie pieszych szlaków turystycznych Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Roczniki Bieszczadzkie 9, 225–236.

Prędki R., 2002: Wpływ ruchu turystycznego na teksturę oraz właściwości wodne gleb Bieszczadzkiego Parku Narodowego [w:] Użytkowanie turystyczne parków narodowych. Ruch turystyczny-zagospodarowanie-konflikty-zagrożenia. Pod redakcją J. Partyki. Instytut Ochrony Środowiska PAN Ojcowski Park Narodowy, 765–770.

PTG, 2011: Systematyka gleb Polski. Wydanie 5. Rocz. Glebozn. T. LXII, nr 3.

Oyama M., Takehara H., 1967: Standard Soil Color Charts.

Róg Z., Uggla H., Uggla Z., 1980: Wpływ udeptywania na właściwości gleb leśnych. Rocz. Glebozn., t. XXXI, 3/3, Warszawa.

Sokołowski A., 1981: Turystyka w polskich parkach narodowych i jej wpływ na przyrodę parków. Parki Narodowe i rezerwaty przyrody, t. 2, nr 1, 25–27.

Uziak S., Pomian J., Klimowicz Z., Melke J., 1978: Pokrywa glebowa RPN. Biuletyn LTN, sec. D, vol. 20, Lublin, 59–65.

Uziak S., 1994: Gleby Roztoczańskiego Parku Narodowego i otuliny [w:] Roztoczański Park Narodowy, praca zbiorowa pod red. T. Wilgata. Ostoja, Kraków.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2014.69.2.69
Data publikacji: 2015-05-25 18:43:11
Data złożenia artykułu: 2015-05-25 17:46:27


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1441
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 220

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Ryszard Dębicki, Katarzyna Bilakowska, Jacek Chodorowski, Piotr Bartmiński

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.