Envoyer cet article par courriel Szkoła jako przestrzeń budowania relacji wspólnotowych
Résumé
W artykule podjęte zostało zagadnienie odbudowywania relacji wspólnotowych wśród młodzieży osłabionych konieczną izolacją z powodu pandemii COVID-19 i kryzysem społeczno-kulturowym. Analizie poddano znaczenie pojęcia wspólnotowości, a następnie zaprezentowano ostatnie sondaże i badania na temat edukacji zdalnej, która pogłębiła poczucie izolacji zarówno uczniów, jak i studentów. Wychodząc z założenia, że kształcenie po pandemii powinno ulec przemianie, odwołano się do koncepcji edukacyjnej Hansa-Georga Gadamera. W związku z nią rozważania skoncentrowano wokół takich pojęć jak m.in.: hermeneutyka, rozumienie, dialog, horyzont rozumienia, koło hermeneutyczne, sensus communis. W wizji edukacyjnej Gadamera zasadnicze jest przekonanie, że spotkanie z innym jest momentem, w którym uruchomiony zostaje proces rozumienia. W opracowaniu podkreślono znaczenie rozmowy, gdyż człowiek jest zanurzony w języku, tworzy relacje z innymi i poznaje świat poprzez język. Rozważono również możliwe odpowiedzi na pytanie, na ile koncepcja hermeneutyczna może wytworzyć pomost pomiędzy młodymi a szkolnym wychowaniem i kształceniem. Ponadto opisano uwarunkowania, które są konieczne, by w szkolnym kształceniu uczono zadawania pytań, a nie gotowych odpowiedzi, by mogły rozwijać się „cnoty” wspólnotowości.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Arendt, H. (1991). Myślenie. Warszawa: Czytelnik.
Boniecki, A. (2001). Nowy wiek. Tygodnik Powszechny, 7 stycznia.
Breczko, J. (2015). Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury. Kultura i Wartości, nr 13, 39–73, DOI: https://doi.org/10.17951/kw.2015.13.39.
Ciesiołkiewicz, K. (2021). Szkoła jutra – szkoła z ludzką twarzą. W: Jutro w szkole. Szkoła jutra (s. 5–6). Warszawa: Fundacja Orange.
Dybel, P. (2004). Granice rozumienia i interpretacji. O hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera. Kraków: Universitas.
Dybel, P. (2012). Oblicza hermeneutyki. Kraków: Universitas.
Dybel, P. (2018). Niebo gwiaździste nad Królewcem a prawo moralne. Dyskusja Gadamera z estetyką Kanta wokół kwestii doświadczenia piękna i jego odniesienia do etyki. Diametros, nr 55, 112–131.
Gadamer, H.-G. (1977). Uniwersalność problemu hermeneutycznego. Pamiętnik Literacki, nr 4, 309–319.
Gadamer, H.-G. (1979). Rozum, słowo, dzieje. Warszawa: PIW.
Gadamer, H.-G. (1988). Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Castel Gandolfo 1983. Paris: Éditions du Dialogue.
Gadamer, H.-G. (1992). Dziedzictwa Europy. Warszawa: Spacja.
Gadamer, H.-G. (1993). Prawda i metoda. Zarys filozofii hermeneutycznej. Kraków: Inter Esse.
Gadamer, H.-G. (2000). Człowiek i język. W: H.-G. Gadamer, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane (s. 58–69). Warszawa: PIW.
Gadamer, H.-G. (2003). Tekst i interpretacja. W: H.-G. Gadamer, Język i rozumienie (s. 108–141). Warszawa: Fundacja Aletheia.
Gadamer, H.-G. (2008). Przyjaźń i poznanie siebie. O roli przyjaźni w greckiej etyce. W: H.-G. Gadamer, Teoria, etyka, edukacja. Eseje wybrane (s. 143–156). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Gadamer, H.-G. (2009). Wiek filozofii. Rozmowy z Riccardem Dottorim. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
Gnitecki, J. (1989). Hermeneutyczna koncepcja pedagogiki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Gnitecki, J. (2002). Filozofia nauki i edukacja w okresie nowoczesności i ponowoczesności. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Poznańskiego Towarzystwa Pedagogicznego.
Grondin, J. (2015). Gadamera doświadczenie i teoria wychowania, uczenia się, że inny może mieć rację. Kwartalnik Pedagogiczny, nr 2, 11–29.
Heidegger, M. (1977). Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane. Warszawa: Czytelnik.
Horst, T. (b.d.). Nowa metoda pracy z tekstem literackim na podstawie publikacji B. Myrdzik „Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej”. Propozycje zastosowania. Pobrane z: https://www.profesor.pl/mat/na7/na7_horst_030604_1.php [dostęp: 10.03.2022].
Kopaliński, W. (1990). Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Koziołek, K. (2017). Czas lektury. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Leśniewska, J. (2021). Studia zdalne jak u Barei. Pobrane z: https://www.rp.pl/Plus-Minus/305079984-Studia-zdalne-jak-u-Barei.html [dostęp: 10.03.2022].
Morawska, I. (2018a). Jak znajdować klucze do lektur szkolnych? Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Paedagogica, t. 7, 124–139.
Morawska, I. (2018b). Literatura jako głos Innego w przestrzeni edukacyjnej. Annales UMCS. Sectio N – Educatio Nova, nr 3, 213–228, DOI: https://doi.org/10.17951/en.2018.3.17-36.
Morawska, I., Latoch-Zielińska, M. (2019). Wspieranie rozwoju zawodowego nauczycieli. Od teorii do praktyki. W: M. Marzec-Jóźwicka, A. Karczewska, S.J. Żurek (red.), Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość (s. 255–270). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Morawski, S. (1999). Niewdzięczne rysowanie mapy… O postmodernie(izmie) i kryzysie kultury. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Milerski, B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
Myrdzik, B. (1999). Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Myrdzik, B. (2006). Zrozumieć siebie i świat. Szkice i studia z edukacji. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Myrdzik, B. (2016). Co ma wspólnego przestrzeń z edukacją polonistyczną? W: M. Latoch-Zielińska, I. Morawska, B. Myrdzik, Przestrzenie rzeczywiste i wyobrażone. O roli kulturowego doświadczenia przestrzenności. Szkice i studia z edukacji polonistycznej (s. 15–70). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Nowicki, M. (2020). Kultura unieważniania. Czym jest „ideologia LGBT” Donalda Trumpa. Pobrane z: https://www.newsweek.pl/swiat/cancel-culture-czyli-kultura-uniewazniania-na-czym-polega/dnll2y9 [dostęp: 10.03.2022].
Pilch, A. (2004). Hermeneutyka jako metoda interpretowania tekstów poetyckich. W: A. Janus-Sitarz (red.), Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela-polonisty (s. 191–215). Kraków: Universitas.
Pilch, A. (2006). Kierunki interpretacji tekstu poetyckiego. Literaturoznawstwo i dydaktyka. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Stankiewicz, K. (2006). Między strukturalizmem a hermeneutyką: o bolączkach i nadziejach szkolnego kształcenia literackiego. Kultura i Edukacja, nr 2–3, 29–40.
Szacki, J. (1999). Indywidualizm i kolektywizm. Wstępna analiza pojęciowa. W: K. Gawlikowski, A. Morstin (red.), Indywidualizm a kolektywizm. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Szczukowski, D. (2019). Wolałbym tak. Obietnice szkolnej polonistyki. Konteksty Kultury, nr 4, s. 483–494, DOI: https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.044.11963.
Szkudlarek, T. (2009). Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Tokarczuk, O. (2020a). Czuły narrator. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Tokarczuk, O. (2020b). Wpis z 1 kwietnia 2020 roku. Pobrane z: https://www.facebook.com/permalink.php?sto-ry_fbid=2716151888513431&id=590476237747684 [dostęp: 2.04.2021].
Wojciszke, B. (2009). Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Psychologiczne.
Wygnański, K. (2020). Kryzys jako nauczka i okazja do zmiany. W: Jutro w szkole. Szkoła jutra (s. 7–11). Warszawa: Fundacja Orange.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.23-40
Date of publication: 2022-12-28 15:43:49
Date of submission: 2021-07-05 15:57:22
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2022, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.