Email this article How to Tame the Fear of Being Different? Difficult Lessons of Empathy, Tolerance, and Acceptance in Literature for Young Recipients in the Context of Polish School Education
Abstract
The subject of the article is the analysis of selected literary works for young recipients in terms of their usefulness in building empathetic attitudes and behaviors. An important role in the context of these considerations is played by the category of the Other, the Stranger, which may be associated with both refugees and people whose lives are marked by strong experiences not connected with escaping from their own country. Thanks to the tools provided by multicultural pedagogy and empathic reading, it is possible to notice how much appropriately selected literature and the literature present in the process readings adult intermediary influence, through the emotional and cognitive aspects, as well as under the influence of psychological processes such as mimicry or role-taking, on the empathy and pro-social attitudes in young people.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Andersen, H.C. (1974). Baśnie. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Bardijewska, L. (2016). Kot Karima i obrazki. Łódź: Wydawnictwo Literatura.
Blackburn, S. (2004). Oksfordzki słownik filozoficzny. Warszawa: Książka i Wiedza.
Bruce, S., Yearley, S. (2006). The SAGE Dictionary of Sociology. Portland: SAGE Publications Ltd. DOI: 10.4135/9781446279137.
Davies, M.H. (1999). Empatia. O umiejętności współodczuwania. Gdańsk: GWP.
Dereń, E., Polański, E. (red.). (2008). Wielki słownik języka polskiego. Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Freud, S. (1935). Wstęp do psychoanalizy. Warszawa: PWN.
Gawryluk, B. (2016). Teraz tu jest nasz dom. Łódź: Wydawnictwo Literatura.
Gortat, G. (2006). Do pierwszej krwi. Wrocław: Ossolineum.
Guśniowska, M. (2018). Smacznego, proszę Wilka! Warszawa: Wydawnictwo Tashka.
Hoffman, M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP.
Janus-Sitarz, A. (red.). (2014). Edukacja polonistyczna wobec Innego. Kraków: Universitas.
Kalaga, W. (2004). Wstęp. W: W. Kalaga (red.), Dylematy wielokulturowości (s. 5–10). Kraków: Universitas.
Kiciński, K. (2016). Moralność i różne oblicza empatii. W: W. Pawlik (red.), Empatia, moralność a życie społeczne (s. 13–65). Warszawa: Wydawnictwa UW.
Kuliczkowska, K. (1985). Poszerzanie świata. Wśród bohaterów polskiej i obcej prozy dla młodzieży. W: J. Papuzińska, B. Żurakowski (red.), Wartości literatury dla dzieci i młodzieży (s. 58–65). Warszawa–Poznań: PWN.
Kwiatkowska-Ratajczak, M. (1985). Literatura w szkole podstawowej a budowanie wartości humanistycznych. W: J. Papuzińska, B. Żurakowski (red.), Wartości literatury dla dzieci i młodzieży (s. 211–219). Warszawa–Poznań: PWN.
Łebkowska, A. (2002). Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku. Kraków: Universitas.
Michułka, D., Gregorowicz, Ł. (2021). Ja – Inny. Aspekty wielokulturowości we współczesnej literaturze dla dzieci i młodzieży jako polemika ze „strefą ciszy” (teoria czytania empatycznego i praktyka odbioru). W: A. Gis, K. Koc, M. Kwiatkowska-Ratajczak, M. Wobalis (red.), Lekcja POLSKI(ego). Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku. T. 1: Praktyki edukacyjne (s. 511–530). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: PWN.
Piątek, E. (2012). Literatura utrwalająca stereotypy – wróg czy sprzymierzeniec w nauce tolerancji? W: K. Biedrzycki, A. Janus-Sitarz (red.), Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury (s. 166–176). Kraków: Universitas.
Piątkowska, R. (2016). Hebanowe serce. Łódź: Wydawnictwo Literatura.
Rousseau, J.-J. (1956). Rozprawa o naukach i sztukach. Warszawa: PWN.
Rousseau, J.-J. (1966). Umowa społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Rousseau, J.-J. (1995). Emil, czyli o wychowaniu. Wrocław: Zakład im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Włodarczyk, J. (2016). Andersen – nauczyciel empatii. W: W. Pawlik (red.), Empatia, moralność a życie społeczne (s. 160–173). Warszawa: Wydawnictwa UW.
Woroniecka, G. (2016). Empatia jako pojęcie teoretyczne. Ujęcie pragmatyczne. W: W. Pawlik (red.), Empatia, moralność a życie społeczne (s. 119–130). Warszawa: Wydawnictwa UW.
Wójcik-Dudek, M. (2019). Homo migrans. Miejsce literatury dla dzieci i młodzieży w edukacji empatii. Postscriptum Polonistyczne, (2), 31–50.
Zasacka, Z. (2021). Spontaniczny kanon lekturowy na lekcji języka polskiego? W: A. Gis, K. Koc, M. Kwiatkowska-Ratajczak, M. Wobalis (red.), Lekcja POLSKI(ego). Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku. T. 1: Praktyki edukacyjne (s. 465–484). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.251-265
Date of publication: 2025-12-10 20:51:43
Date of submission: 2024-10-08 21:10:42
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.