Email this article Matrocentric Turn in Literature in the Fight against Stereotypes (Based on Jacek Hołub’s Reports)
Abstract
The article is devoted to a reflection on the place of narratives of mothers raising children with disabilities in recent literature, which fight against the social stereotypes that function in circulation. The topic is analyzed on the example of selected reports by Jacek Hołub from the books titled So That It Dies Before Me: Stories of Mothers of Disabled Children and Naughty: Stories of Children with ADHD, Autism, and Asperger’s Syndrome. The article aims to draw attention to the matricentric turn that appears in recent literature, as well as to the functions performed by matrifocal narratives.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Bauman, Z. (2001). Tożsamość – jaka była, jest i po co? W: A. Jawłowska (red.), Wokół problemów tożsamości (s. 8–25). Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Borowska-Beszta, B. (2012). Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Chodkowska, M. (2010). Źródła stereotypów niepełnosprawności i osób nią obciążonych w kręgu kultury europejskiej. W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska, M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją (s. 13–31). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Cusk, R. (2014). Praca na całe życie. O początkach macierzyństwa. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Darska, B. (2019). Wielość głosów. O reportażu świadectw. Teksty Drugie, (6), 240–250. DOI: 10.18318/td.2019.6.14.
Dąbrowska, D. (2012). Udomowiony świat. O kobiecym doświadczaniu historii. Szczecin: Wydawnictwo USz.
Dzido, M. (2006). Ślad po mamie. Kraków: Korporacja ha!art.
Frye, J. (2010). Narrating Maternal Subjectivity. W: E. Podnieks, A. O’Reilly (Eds.), Textual Mother / Maternal Text: Motherhood in Contemporary Women’s Literature (s. 187–201). Waterloo: Wilfrid Laurier University Press. DOI: 10.51644/9781554582921-013.
Gajdzica, A. (2009). Kilka obrazów z drogi życia – od piętna do akceptacji społecznej, czyli sytuacja matek dzieci niepełnosprawnych. W: Z. Gajdzica (red.), Człowiek z niepełnosprawnością w przestrzeni społecznej (s. 41–53). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Gawron, A. (2016a). Macierzyństwo. Współczesna literatura, kultura, etyka. Łódź: Wydawnictwo UŁ. DOI: 10.18778/8088-368-0.
Gawron, A. (2016b). „Wracam, bo… zniknęłam” – aporie macierzyńskiej podmiotowości w literaturze współczesnej. W: J. Chłosta-Zielonka (red.), Tożsamość kobiet w Polsce. Interpretacje w XX i XXI wieku (t. 2; s. 219–233). Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Gawron, A. (2019). Writing as re-vision: literatura, feminizm, macierzyństwo. W: I. Desperak, E. Hyży, I. Kuźma, E. Pietrzak (red.), Kobiety wobec dominacji i opresji (s. 105–120). Łódź: Wydawnictwo UŁ. DOI: 10.18778/8142-431-8.09.
Giddens, A. (2006). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: PWN.
Hołub, J. (2020a). Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Hołub, J. (2020b). Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Horodecka, M. (2020). Pośrednicy. Współczesny reportaż literacki wobec Innego. Kraków: Universitas.
Irigaray, L. (2000). Ciało-w-ciało z matką. Kraków: Wydawnictwo eFKa.
Jagiełło, J. (2014). Hotel dla twoich rzeczy. O życiu, macierzyństwie i pisaniu. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Kaliszewski, A., Żyrek-Horodyska, E. (2018). Kilka uwag o metodach analizy tekstów dziennikarskich ze szczególnym uwzględnieniem reportażu. W: A. Szymańska, M. Lisowska-Magdziarz, A. Hess (red.), Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie (s. 113–141). Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej.
Kościelska, M. (1998). Trudne macierzyństwo. Warszawa: Wydawnictwo WSiP.
Kraskowska, E. (2001). Kilka uwag na temat powieści kobiecej. W: A. Nasiłowska (red.), Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie. Antologia szkiców (s. 259–273). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Kristeva, J. (2002). Stabat Mater. W: K. Oliver (Ed.), The Portable Kristeva (s. 320–332). New York: Columbia University Press.
Lindyberg, I. (2017). Świat(y) „upośledzonego macierzyństwa”. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Maciarz, A. (2004). Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Mrozik, A. (2012). Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku. Łódź: Instytut Badań Literackich PAN. DOI: 10.4000/books.iblpan.12552.
Ostrowska, E. (2004). Matki Polki i ich synowie. Kilka uwag o genezie obrazów kobiecości i męskości w kulturze polskiej. W: M. Radkiewicz (red.), Gender. Konteksty (s. 215–227). Kraków: Wydawnictwo Rabid.
Rich, A. (2000). Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Suleiman, S.R. (2001). Writing and Motherhood. W: M. Davey (Ed.), Mother Reader: Essential Writings on Motherhood (s. 113–138). New York: Seven Stories Press.
Titkow, A. (1995). Kobiety pod presją? Proces kształtowania się tożsamości. W: A. Titkow, H. Domański (red.), Co to znaczy być kobietą w Polsce (s. 9–39). Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
Ustawa (2016). Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (t.j. Dz.U. 2020, poz. 1329).
Wolska, D. (2012). Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej. Kraków: Universitas.
Zębala, A. (2005). Problemy autobiografii kobiecej w studiach genderowych. Ruch Literacki, (6), 541–549.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.335-351
Date of publication: 2025-12-10 20:52:17
Date of submission: 2024-06-11 11:20:22
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.