Towards the Other – on the Importance of Empathy in Shaping Interpersonal Relationships (about the Novel “Auggie & Me” and the graphic novel “White Bird” by R.J. Palacio)

Małgorzata Gajak-Toczek

Abstract


This article presents the story of Julian Albans, a character from R.J. Palacio’s books, one of the instigators of negative behavior toward a classmate with a deformed face. The author highlights the improper influence of overprotective parents on shaping young people. Beecher’s school has become a starting point for reflections on the ideas of homeopathic pedagogy. By presenting the wartime fate of his grandmother, the importance of positive role models in the educational process is emphasized. The conclusion includes recommendations for Polish language teachers, indicating the potential of the mentioned works in shaping attitudes of tolerance and empathy towards others.


Keywords


Other; disability; empathy; R.J. Palacio; Polish language didactics

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Adler, A. (1986). Sens życia. Warszawa: PWN.

Adler, A. (2009). Understanding Life: An Introduction to the Psychology. Oxford: Oneworld Publications.

Adler, A. (2016). Wiedza o życiu. Kraków: Wydawnictwo Vis-à-vis Etiuda.

Bednarkowa, W. (2006). Dydaktyka „homeopatyczna”. W: B. Myrdzik, M. Latoch-Zielińska (red.), Kultura popularna w szkole. Pobłażliwe przyzwolenie czy autentyczny dialog (s. 95–106). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bettelheim, B. (1996). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. Warszawa: Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.

Cline, F.W., Fay, J. (2011). Miłość i logika. Jak nauczyć dzieci odpowiedzialności. Kraków: Wydawnictwo eSPe.

Doberschuetz, A., Palacio, R.J. (2019). Wybierając dobro [KL dzieciom]. https://kulturaliberalna.pl/2019/06/04/rozmowa-z-rj-palacio-kl-dzieciom

Dyer, W.W. (2004). Pokochaj siebie. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co.

Dyer, W.W. (2005). Kieruj swoim życiem. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co.

Dyer, W.W. (2012). Mój najlepszy nauczyciel. Od nienawiści do miłości. Białystok: Wydawnictwo Studio Astropsychologii.

Dyer, W.W. (2014). Jak masz problem, rozwiąż go. Warszawa: Wydawnictwo Burda Publishing Polska.

Dyer, W.W. (2015). Spełnione marzenia. Siła wiary, siła myśli. Gliwice: Wydawnictwo Sensus.

Fidowicz, A. (2020). Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Gajak-Toczek, M. (2022). W świecie niepełnosprawności. Kilka refleksji wokół filmu Stephena Chbosky’ego „Cudowny chłopak”. Annales UMCS sectio N – Educatio Nova, 7, 77–92. DOI: 10.17951/en.2022.7.77-92.

Goffman, E. (2007). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: GWP.

Götz, A. (2015). Obciążeni. „Eutanazja” w nazistowskich Niemczech. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.

Griffioen, P., Zeller, R. (2015). Prześladowania Żydów w Holandii, Francji i Belgii, 1940–1945 w ujęciu porównawczym: podobieństwa, różnice, przyczyny. Zagłada Żydów. Studia i Materiały, (11), 90–130. DOI: 10.32927/ZZSiM.464.

Heinemann, P.P. (1973). Mobbing. Gruppevold blant barn og voksne. Oslo: Gyldendal.

Horney, K. (2023). Neurotyczna osobowość naszych czasów. Kraków: Wydawnictwo Vis-à-vis Etiuda.

Kawula, S. (1996). Wsparcie społeczne – kluczowy wymiar pedagogiki społecznej. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, (1), 6–7.

Kebernik, K. (2023a). „Cudowny chłopak. Biały ptak”. Przeciwko nienawiści. https://filmwszkole.pl/cudowny-chlopak-bialy-ptak

Kebernik, K. (2023b). „Cudowny chłopak. Biały ptak”. Przeciwko nienawiści. https://www.monolith.pl/wp-content/uploads/2023/12/cudowny-chlopak.-bialy-ptak-materialy-edu-wersja-finalna.pdf

Konarska, J. (2008). Inny – nie znaczy gorszy. W: L. Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych (s. 134–143). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Kowalski, P. (1998). Leksykon – znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Latoch-Zielińska, M. (2022). Wybrane kreacje niepełnosprawnych bohaterów współczesnych tekstów literackich w praktyce edukacyjnej. Filoteknos, 12, 201–214.

Lythcott-Haims, J. (2018). Pułapka nadopiekuńczości. Czy wyrządzamy krzywdę swoim dzieciom, starając się za bardzo? Słupsk–Warszawa: Wydawnictwo Dobra Literatura.

Morawska, I., Wójtowicz, J.P. (2023). Niepełnosprawność jako przedmiot badań interdyscyplinarnych w ujęciu medycznym i w wybranych książkach dla młodych czytelników. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, (3), 166–175.

Olszak-Baran, K. (2010). Zasady prawidłowej komunikacji rodziców z dzieckiem w opiece i wychowaniu. W: J. Cichla, J. Herberger, B. Skwarek (red.), Kultura pedagogiczna współczesnej rodziny (s. 105–115). Głogów: PWSZ.

Olweus, D. (1978). Aggression in the Schools: Bullies and Whipping Boys. Washington: Hemisphere Publishing Corp.

Otto, W. (2012). Obrazy niepełnosprawności w polskim filmie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Padilla-Walker, L.M., Nelson, L.J. (2012). Black Hawk Down? Establishing Helicopter Parenting as a Distinct Construct from Other Forms of Parental Control During Emerging Adulthood. Journal of Adolescence, 35(5), 1177–1190. DOI: 10.1016/j.adolescence.2012.03.007.

Palacio, R.J. (2017). Cudowny chłopak. Wszyscy jesteśmy wyjątkowi. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.

Palacio, R.J. (2018). Okiem Juliana. W: Cudowny chłopak i ja. Trzy cudowne historie (s. 19–129). Warszawa: Wydawnictwo Albatros.

Palacio, R.J. (2020). Biały ptak. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.

Palacio, R.J., Perl, E.S. (2024). Biały ptak. Powieść. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.

Pyżalski, J., Roland, E. (red.). (2010). Bullying a specjalne potrzeby edukacyjne – podręcznik metodyczny. Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna. https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/848c4c05-53bf-4108-950e-d30b9425006b/content

Rogacewicz, M. (2024). Recenzja filmu „Cudowny chłopak. Biały ptak”: osobista lekcja historii odpowiedzią na szkolny bullying. https://twojstyl.pl/artykul/recenzja-filmu-cudowny-chlopak-bialy-ptak-osobista-lekcja-historii-odpowiedzia-na-szkolny-bullying,aid,6955

Roland, E., Auestad, G., Vaaland, G.S. (2010). Bullying. W: J. Pyżalski, E. Roland (red.), Bullying a specjalne potrzeby edukacyjne. Podręcznik metodyczny (moduł 1; s. 1–21). Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna. https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/848c4c05-53bf-4108-950e-d30b9425006b/content

Rybicka, E. (2008). Od doświadczenia nowoczesności do doświadczenia inności (kilka pomysłów do możliwej antropologii literatury). W: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz, B. Giza (red.), Nowoczesność jako doświadczenie. Analizy kulturoznawcze (s. 49–62). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.

Słownik języka polskiego PWN. https://sjp.pwn.pl

Sowińska, A. (2024). Jej książka nie schodziła z list bestsellerów. Wróciła z nową powieścią. Nie tylko dla młodzieży. https://wyborcza.pl/7,75517,30626042,kazde-dziecko-w-polsce-powinno-w-ramach-pracy-domowej-porozmawiac.html

Szuchta, R., Trojański, P. (2012). Jak uczyć o Holocauście? Poradnik metodyczny do nauczania o Holokauście w ramach przedmiotów humanistycznych w zreformowanej szkole. Warszawa: Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk.

Tischner, J. (2009). Wiara ze słuchania. Kazania starosądeckie 1980–1992. Kraków: Znak.

Tischner, J. (2011). Ludzie z kryjówek. W: Myślenie według wartości (s. 454–474). Kraków: Znak.

Tischner, J. (2012). Filozofia dramatu. Kraków: Znak.

Tischner, J., Starczak-Kozłowska, K. (1994). Pytać pytających. Kwartalnik Artystyczny, (1), 44–49.

Zwierzchowski, P. (2004). Doświadczanie inności. Filmowy wizerunek osób niepełnosprawnych. Polonistyka, (5), 53–56.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.293-312
Date of publication: 2025-12-10 20:51:59
Date of submission: 2024-11-12 22:28:30


Statistics


Total abstract view - 0
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.