Vegetarianism on the Vistula River in the Literature at the Turn of the 19th and 20th Centuries

Dariusz Piechota

Abstract


The article is devoted to the reception of vegetarianism in Polish literature at the turn of the 19th and 20th centuries. The study recalls the most important popular science publications raising the issues of the vegetarian diet (including the works of Moes-Oskragiełło, Drzewiecki, Jankowski and Jastrzębowski), which are confronted with the literary images of vegetarians (in the works of Reymont, Weyssenhoff, Rodziewiczówna and Mazanowski). The subject of vegetarianism and vegetarians presented in Polish prose evolved over the first decades of the 20th century. Initially, it was identified mainly with a type of diet, and its followers were the elderly, often marginalized by society. Combining vegetarianism with the ethical issue regarding killing of animals can be seen in Rodziewiczówna and Mazanowski’s novels. In literary images of vegetarians, we will also find echoes of popular science publications about a vegetarian diet that has been emerging since the 1890s.


Keywords


vegetarianism; animals; prose; Jankowski; Jastrzębowski; Drzewiecki; Moes-Oskragiełło; Reymont; Rodziewiczówna; Weyssenhoff; Mazanowski

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Andrzejczak, K. (2012). Opowieści literackiej Ameryki. Zarys prozy Stanów Zjednoczonych od początków do czasów najnowszych. Kraków: Universitas.

Babilas, D. (2018). Psia kość niezgody – spór o wiwisekcję w edwardiańskiej Anglii. W: E. Łoch, D. Piechota, A. Trześniewska (red.), Między empatią a okrucieństwem (s. 13–33). Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Biernacka, K. (2019). Gdyby rzeźnie miały szklane ściany, kim byliby widzowie? Pobrane z: https://slowasawazne.pl/2019/10/gdyby-rzeznie-mialy-szklane-sciany-kim-byliby-widzowie

Drzewiecki, J. (1898). Mięso czy pokarmy roślinne? Wskazówki dietetycznego odżywiania się. Warszawa.

Gutowski, W. (1993). Symbolika urbanistyczna w literaturze Młodej Polski. W: J. Data (red.), Miasto – kultura – literatura. Wiek XIX (s. 189–211). Gdańsk: Wydawnictwo UG.

Jankowski, R. (1901). Pójdźmy na łono natury! Broszura jarska (wegetaryanska). Kraków.

Jankowski, R. (1912). W obronie Zakonu Bożego. Warszawa.

Jastrzębowski, J. (1907). Precz z mięsożerstwem! Praktyczne wskazówki dla naszych „postępowców” do wyzyskania drożyzny mięsa w celu duchowego odrodzenia narodu polskiego. Kraków.

Jastrzębowski, J. (1912). Historya ruchu jarskiego w Polsce. Berlin.

Kreft, M. (1993). Deprecjacja przestrzeni miasta w twórczości Elizy Orzeszkowej. W: J. Data (red.), Miasto – kultura – literatura. Wiek XIX (s. 125–142). Gdańsk: Wydawnictwo UG.

Linkner, T. (1991). Mitologia słowiańska w literaturze Młodej Polski. Gdańsk: Wydawnictwo UG.

Litwinowicz-Droździel, M. (2019). Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta. Warszawa: Wydawnictwa UW.

Mazanowski, M. (2019). Duch puszczy podlaskiej. Krytyczna edycja. Konteksty interpretacyjne. Oprac. A. Nosek. Białystok: Wydawnictwo UwB.

Moes-Oskragiełło, K. (1888). Jarstwo i wełniarstwo w dziejach Słowiańszczyzny. Warszawa.

Morris, W. (1902). Wieści znikąd. Lwów.

Pasieka, P. (2018). „Niech zginą nałogi mięsno-wódczano-tytoniowo-modne”. Programy i idee polskich wegetarian XIX i początku XX stulecia. Studia Europaea Gnesnensia, (18), 45–61.

Reymont, W.S. (2005). Ziemia obiecana. Wrocław: Ossolineum.

Rodziewiczówna, M. (1987). Lato leśnych ludzi. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Rodziewiczówna, M. (1988). Ragnarök. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Smaga, Ł. (2019a). Janisław Jastrzębowski – jarstwo orężem rewolucji społecznej. Pobrane z: https://dzikiezycie.pl/archiwum/2019/kwiecien-2019/janislaw-jastrzebowski-jarstwo-orezem-rewolucji-spolecznej

Smaga, Ł. (2019b). Rajmund Jankowski – jarosz z gitarą i pieśnią na ustach. Pobrane z: https://dzikiezycie.pl/archiwum/2019/luty-2019/rajmund-jankowski-jarosz-z-gitara-w-reku-i-piesnia-na-ustach

Stuart, T. (2011). Bezkrwawa rewolucja. Historia wegetarianizmu od 1600 roku do współczesności. Warszawa: Wydawnictwo WAB.

Tymieniecka-Suchanek, J. (2020). Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Weyssehoff, J. (1995). Puszcza. Poznań: Wydawnictwo Słowo.

Weyssenhoff, J. (2003). Soból i panna. Kraków: Universitas.

Zawiszewska, A. (2016). Komitet Damski przy warszawskim oddziale Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku. W: A. Trześniewska, D. Piechota (red.), Ekomodernizmy (s. 25–44). Lublin: Norbertinum.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2024.9.289-306
Date of publication: 2024-10-24 23:38:03
Date of submission: 2023-08-08 14:53:56


Statistics


Total abstract view - 38
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.