Wobec „Pana Tadeusza”. Z uczniowskiej recepcji

Sandra Kaszubowska

Résumé


Przedmiotem refleksji w artykule jest recepcja Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. W celu jej zbadania autorka przeprowadziła anonimową ankietę wśród uczniów szkół podstawowych i średnich w Gdańsku, Wejherowie i Wiślince. Zebrany materiał ukazuje, że ankietowani nie traktują świata Pana Tadeusza bezrefleksyjnie, lecz reinterpretują ukazane w nim wartości i odchodzą od typowych wykładni rozumienia postępowania bohaterów literackich. Analiza zgromadzonych wyników prowadzi do wniosku, że sposobem na ożywienie literatury klasycznej w przestrzeni szkolnej może być odejście od lekcyjnego schematyzmu na rzecz niestereotypowej pracy twórczej uwarunkowanej uczniowskimi opiniami, sądami i przemyśleniami.


Mots-clés


Pan Tadeusz; Mickiewicz; recepcja szkolna; literatura klasyczna; ankieta

Texte intégral :

PDF (Język Polski)

Références


Biedrzycki, K. (2014). Nasi uczniowie. Co o nich wiemy? W: K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska (red.), Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra (T. 1; s. 152–162). Kraków: Universitas.

Bortnowski, S. (1999). Arcydzieła Mickiewicza – kontekst szkolny. W: B. Dopart (red.), Pan Tadeusz i jego dziedzictwo: recepcja (s. 456–469). Kraków: Universitas.

Bortnowski, S. (2001). Nowe spory. Nowe scenariusze. Warszawa: Wydawnictwo Stentor.

Bortnowski, S. (2004). Lektury w stanie podejrzenia. W: A. Janus-Sitarz (red.), Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela-polonisty (s. 139–157). Kraków: Universitas.

Bortnowski, S. (2005). Przewodnik po sztuce uczenia literatury. Warszawa: Wydawnictwo Stentor.

Bortnowski, S. (2013). Nie ma szans dla historii literatury w szkole XXI wieku! W: E. Jaskółowa, K. Jędrych (red.), Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku (s. 67–76). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Dynak, W. (1993). Świat łowiecki w „Panu Tadeuszu”. W: J. Kolbuszewski (red.), Księga w 170. rocznicę wydania „Ballad i romansów” (s. 284–295). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Fiedorczuk, J. (2015). Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Gosk, H. (2010). Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku. Kraków: Universitas.

Janus-Sitarz, A. (2009). Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. Kraków: Universitas.

Janus-Sitarz, A. (2010). Przygotowani do wolności? (O odpowiedzialnych wyborach lektur i sposobów ich interpretacji). W: A. Janus-Sitarz (red.), Edukacja polonistyczna wobec trudnej współczesności (s. 37–51). Kraków: Universitas.

Janus-Sitarz, A. (2016). W poszukiwaniu czytelnika. Diagnozy. Inspiracje. Rekomendacje. Kraków: Universitas.

Jaskółowa, E. (2013). Uwolnić interpretację. W: E. Jaskółowa, K. Jędrych (red.), Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku (s. 39–45). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Kowalikowa, J. (1999). „Pan Tadeusz” w szkole dzisiaj. W: B. Dopart (red.), Pan Tadeusz i jego dziedzictwo. Recepcja (s. 445–456). Kraków: Universitas.

Kwiatkowska-Ratajczak, M. (2021). Docenić szkołę. Dydaktyczna teoria i metodyczna praktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, DOI: https://doi.org/10.14746/amup.9788323238300.

Lul, M. (2013). Literatura w szkole jako forma pamięci. Wokół sceny więziennej Dziadów części III Adama Mickiewicza. W: E. Jaskółowa, K. Jędrych (red.), Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku (s. 109–133). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Mickiewicz, A. (1997). Skład zasad. Warszawa: Czytelnik.

Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ośrodek Rozwoju Edukacji. (2018). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Język polski. Pobrane z: https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2018/03/podstawa-programowa-ksztalcenia-ogolnego-z-komentarzem.-szkola-podstawowa-jezyk-polski.pdf [dostęp: 20.06.2021].

Morawska, I. (2013). Nowe pomysły na znane lektury, czyli klasyka literacka jako wyzwanie dla twórczości metodycznej. W: E. Jaskółowa, K. Jędrych (red.), Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku (s. 203–216). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Myrdzik, B., Morawska, I., Latoch-Zielińska, M. (2016). Przestrzenie rzeczywiste i wyobrażone. O roli kulturowego doświadczenia przestrzenności. Szkice i studia z edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Myśliwski, W. (2003). Kres kultury chłopskiej. Warszawa–Bochnia: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza.

Norwid, C.K. (1968). Listy. Warszawa: PIW.

Pabisek, M. (2010). Uratowanie przez uwspółcześnienie, czyli multimedialny blask lektur. W: A. Janus-Sitarz (red.), Edukacja polonistyczna wobec trudnej współczesności (s. 71–86). Kraków: Universitas.

Pawłowska, J. (2019). „Pan Tadeusz” w XXI wieku. Gdynia: Wydawnictwo Novae Res.

Rojewska, M. (2022). Milenialsi, pokolenie Z, Y, Z, generacja baby boomers – kto to? Pobrane z: https://interviewme.pl/blog/pokolenie-z [dostęp: 16.06.2022].

Szczukowski, D. (2019). Praktykowanie lektury. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Tomaszewska, G.B. (2008). Wysoka nieobecność. O Zosi w „Panu Tadeuszu” i kobiecej tożsamości. W: Z. Majchrowski, S. Rosiek (red.), Księga Janion (s. 315–324). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Tomaszewska, G.B. (2013). Zagubiona przestrzeń i co dalej… Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Tomaszewska, G.B. (2021). Przeciw gotowym odpowiedziom. Literatura i dydaktyka literatury w czytelniczych spotkaniach. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Żurek, S.J. (2013). Jak reanimować klasykę w szkole, czyli o medycynie i czytelnictwie. W: E. Jaskółowa, K. Jędrych (red.), Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku (s. 11–21). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Żurek, S.J. (2020). Polonistyczny autoportret. Studia – rozprawy – szkice. Lublin: Wydawnictwo Naukowe KUL.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.311-327
Date of publication: 2022-12-28 15:44:18
Date of submission: 2021-07-16 23:06:16


Statistiques


Visibilité des résumés - 680
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2022, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.