Wyślij tekst przez e-mail Poezja i malarstwo o starości kobiet – wiersze Anny Świrszczyńskiej w dialogu z wybranymi obrazami
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest ogląd tożsamości starej kobiety na przykładzie utworów Anny Świrszczyńskiej, które porównano z wybranymi pracami malarskimi. Podkreślono, że specyfika kreacji artystycznej poetki, jej sposób prezentacji kobiecego punktu widzenia na wszelkie zjawiska i uczucia, nie prowadziła do negacji rzeczywistości męskiej, lecz stanowiła jej uzupełnienie. Zamierzona interdyscyplinarność dyskursu ma uzasadnienie w przekonaniu, że różnorodność językowego przekazu zwielokrotnia siłę oddziaływania sztuki oraz empatycznie orientuje odbiorców na niepowtarzalność i jednostkowość doświadczenia egzystencjalnej relacji podmiotu ze światem w dziełach sztuki.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Beauvoir, S. de (2007). Druga płeć. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Czyżak, A. (2018). Poetki wobec przemijania. W: J. Grądziel-Wójcik, A. Kwiatkowska, E. Sołtys-Lewandowska (red.), Formy (nie)obecności. Szkice o współczesnej poezji kobiet (s. 149–164). Kraków: TAiWPN Universitas.
Dubas, E. (2004). Starość w perspektywie rozwoju, duchowości i edukacji. Geragogiczny przyczynek do refleksji nad starością i starzeniem się człowieka. W: A.E. Wesołowska (red.), Człowiek i edukacja (s. 131–157). Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM.
Eco, U. (2007). Historia brzydoty. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Gajak-Toczek, M. (2012). “Without us dreams couldn’t exist”. Reflection on several poems from the volume “Wystarczy” [Enough] by Wisława Szymborska. Pobrane z: http://socin.mruni.eu/wp-content/uploads/2012/12/E_2012-12-26.pdf [dostęp: 7.10.2019].
Gajak-Toczek, M. (2013). A Few Reflections on Life-passing on the Basis of Works by Tadeusz Różewicz and Czesław Miłosz. Žmogus ir žodis / Man and the Word, vol. 15(2), 76–82.
Gajak-Toczek, M. (2018). Obraz starości w wybranych tekstach literackich na poziomie szkoły średniej. W: E. Chodźko, P. Szymczyk (red.), Literatura i kultura w życiu człowieka – wybrane motywy (s. 161–172). Lublin: Wydawnictwo Tygiel.
Gajak-Toczek, M., Gala-Milczarek, B. (2015). Człowiek stary w mediach – stereotyp a obraz postulowany. W: M. Karwatowska, B. Jarosz (red.), (Nowe) media. Implikacje kulturowe, językowe i edukacyjne (s. 51–61). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Gajak-Toczek, M., Gala-Milczarek, B. (2017). Edukacja ku starości w kręgu kinematografii polskiej (na wybranych przykładach). W: I. Morawska, M. Latoch-Zielińska (red.), Edukacja polonistyczna wobec przemian kulturowych (s. 209–226). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Hillar, M. (1967). Czekanie na Dawida. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
Ingbrant, R. (2018). Kobiecy antyświat w poezji Świrszczyńskiej. W: J. Grądziel-Wójcik, A. Kwiatkowska, E. Sołtys-Lewandowska (red.), Formy (nie)obecności. Szkice o współczesnej poezji kobiet (s. 261–270). Kraków: TAiWPN Universitas.
Kłakówna, Z.A. (2016). Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty. Język polski. Wykłady z metodyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Kraskowska, E. (2015). Poetka i joga. W: J. Grądziel-Wójcik, J. Kaniewski, K. Kwiatkowska, T. Umerle (red.), Laboratorium poezji kobiecej XX wieku (s. 29–41). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Kwiatkowski, J. (1971). Notatnik. Poezja, nr 7, 100–102.
Kwiatkowski, J. (1995). Baba potęgą jest i basta. W: tegoż, Magia poezji (O poetach polskich XX wieku) (s. 373–376). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Legeżyńska, A. (1999). Gest pożegnania. Szkice o poetyckiej świadomości elegijno-ironicznej. Poznań: Poznańskie Studia Polonistyczne.
Legeżyńska, A. (2009). Od kochanki do psalmistki. Sylwetki, tematy i konwencje liryki kobiecej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Miłosz, C. (1996). Jakiegoż to gościa mieliśmy. O Annie Świrszczyńskiej. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Miłosz, C. (2011). Tłumacząc Annę Świrszczyńską na wyspie Morza Karaibskiego. W: tegoż, Wiersze wszystkie (s. 1070–1071). Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Minois, G. (1995). Historia starości: od antyku do renesansu. Warszawa–Gdańsk: Oficyna Wydawnicza Volumen, Wydawnictwo Marabut.
Mizerkiewicz, T. (2007). Nic śmiesznego. Szkice o komizmie w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Modrak, M. (2015). Obraz kobiecej starości w literaturze i sztuce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Silva Rerum.
Nasiłowska, A. (2004). Tożsamość kobieca w poezji polskiej XX wieku: między androgynicznością a esencjalizmem. W: W. Bolecki, R. Nycz (red.), Narracja i tożsamość (II). Antropologiczne problemy literatury (s. 282–299). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Olszański, G. (2012). Taka sama w środku. O tomie Jestem baba Anny Świrszczyńskiej. W: tegoż, Apelacje. Szkice o literaturze i przygodach jej twórców (s. 36–62). Mikołów: Instytut Mikołowski.
Pieńkosz, K. (1985). Anna Świrszczyńska. Literatura, nr 1, 20–21.
Stapkiewicz, A. (2014). Ciało, kobiecość i śmiech w poezji Anny Świrszczyńskiej. Kraków: TAiWPN Universitas.
Stawowy, R. (2004). „Gdzie jestem ja sama”. O poezji Anny Świrszczyńskiej. Kraków: Universitas.
Stefaniak-Hrycko, A. (2006). Stare kobiety: problemy z rolą i tożsamością. Teksty Drugie, nr 3, 202–210.
Świrszczyńska, A. (1997). Poezja. Warszawa: PIW.
Świrszczyńska, A. (2019). Jeszcze kocham. Zapiski intymne. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Tabor, U. (2009). Metafory starości – interpretacja tematu starości w dziełach malarstwa. Chowanna, t. 2(33), 33–47.
Uryga, Z. (1996). Godziny polskiego. Z zagadnień kształcenia literackiego. Warszawa–Kraków: PWN.
Węgrzyniakowa, A. (1995). „Siwa baba i biega”. Ostatnie wiersze Anny Świrszczyńskiej. W: A. Nawarecki, A. Dziadek (red.), Starość. Wybór materiałów z VII Konferencji Pracowników Naukowych i Studentów Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej UŚ (s. 124–136). Katowice: Górnośląska Macierz Kultury.
Wiśniewski, W. (1986). Szukam człowieka. Rozmowy z pisarzami. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2020.5.251-264
Data publikacji: 2020-12-31 10:41:41
Data złożenia artykułu: 2020-02-23 20:44:09
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.