Niemieckie przyimki w skalowaniu prototypowym. „Nietradycyjna” klasyfikacja z implikacjami dydaktycznymi

Patrizio Malloggi

Streszczenie w języku polskim


Celem niniejszego opracowania jest klasyfikacja niemieckich przyimków, przeprowadzona na podstawie definicji przyimka, a rozpoczyna się od dopełnienia składniowego. Prowadzi to do skali przyimków, którą można przedstawić w następujący sposób. Prototypowe przyimki to takie, po których mogą występować tylko frazy nominalne z przedimkiem i zawsze wykazują przypadek morfologiczny (np. während des Staatsbesuches). Mniej typowe są przyimki, po których mogą występować również wyrażenia nominalne bez przedimka i w konsekwencji nie mogą one ukazywać żadnego przypadku morfologicznego (np. gegen Barzahlung). Nietypowe są przyimki, po których nie mogą występować wyrażenia nominalne z przedimkiem i nigdy nie wykazują przypadku morfologicznego (np. bis Montag). Badanie opisane w artykule ma na celu dostarczenie nietradycyjnej klasyfikacji przyimków niemieckich. Uzyskane wyniki dobrze nadają się do nauczania przyimków w dydaktyce języka niemieckiego jako obcego i drugiego.

Słowa kluczowe


niemieckie przyimki; skala przyimków; dopełnienie składniowe; wyrażenia nominalne; nietradycyjna klasyfikacja przyimków niemieckich

Pełny tekst:

PDF (Deutsch)

Bibliografia


Blühdorn, H. (2006). Kausale Satzverknüpfungen im Deutschen. Pandaemonium Germanicum. Revista de Estudos Germanísticos, Nr. 10, 253–282, DOI: https://doi.org/10.11606/1982-8837.pg.2006.74487.

Blühdorn, H. (2008). Syntaktische, semantische und pragmatische Funktionen von Nominalgruppen im Deutschen. Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen, 287–320, DOI: https://doi.org/10.18778/2196-8403.2008.14.

Blühdorn, H., Foschi Albert, M. (2012). Leseverstehen für Deutsch als Fremdsprache. Ein Lehrbuch für die Lehrerausbildung. Pisa: Pisa University Press.

DeReKo. Deutsches Referenzkorpus. Abgerufen von: https://cosmas2.ids-mannheim.de/cosmas2- web [Stand: 2.12.2021].

Di Meola, C. (2000). Die Grammatikalisierung deutscher Präpositionen. Tübingen: Stauffenburg Verlag.

Di Meola, C. (2002). Präpositionale Rektionsalternation unter dem Gesichtspunkt der Grammatikalisierung: das Prinzip der ‚maximalen Differenzierung‘. In: H. Cuyckens, G. Radden (Hrsg.), Perspectives on Prepositions (S. 101–129). Tübingen: Max Niemeyer Verlag, DOI: https://doi.org/10.1515/9783110924787.101.

Di Meola, C. (2009). Rektionsschwankungen bei Präpositionen – erlaubt, verboten, unbeachtet. In: M. Konopka, B. Strecker (Hrsg.), Deutsche Grammatik – Regeln, Normen, Sprachgebrauch (S. 195–221). Berlin–New York: De Gruyter.

Dudenredaktion. (2007). Richtiges und gutes Deutsch. Wörterbuch der sprachlichen Zweifelsfälle (Bd. 9). Mannheim–Leipzig–Wien–Zürich: Dudenverlag.

Dudenredaktion. (2016). Die Grammatik. Unentbehrlich für richtiges Deutsch (Bd. 4). Berlin: Dudenverlag.

Eisenberg, P. (2013). Grundriss der deutschen Grammatik. Bd. 2: Der Satz. Stuttgart–Weimar: Metzler.

Engel, U. (2004). Deutsche Grammatik. München: Iudicium.

Grammis. Grammatisches Informationssystem des Leibniz-Instituts für Deutsche Sprache Mannheim. Abgerufen von: https://grammis.ids-mannheim.de [Stand: 2.07.2022].

Heidolph, K.-E., Flämig, W., Mötsch, W. (1981). Grundzüge einer deutschen Grammatik. Berlin: Akademie-Verlag.

Helbig, G., Buscha, J. (2001). Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Berlin–München–Wien–Zürich–New York: Langenscheidt.

Hentschel, E., Weydt, H. (2003). Handbuch der deutschen Grammatik. Berlin: De Gruyter.

Hoffmann, L. (2013). Deutsche Grammatik. Grundlagen für Lehrerausbildung, Schule, Deutsch als Zweitsprache und Deutsch als Fremdsprache. Berlin: Schmidt.

Lindqvist, C. (1994). Zur Entstehung von Präpositionen im Deutschen und Schwedischen. Tübingen: Max Niemeyer Verlag, DOI: https://doi.org/10.1515/9783111669991.

Malloggi, P. (2016). Die „untypischen Präpositionen“ bis und fin(o). Pisa: ETS.

Rizzi, L. (2001). Il sintagma preposizionale. In: L. Renzi, G. Salvi, A. Cardinaletti (eds.), Grande grammatica italiana di consultazione. Vol. 1: La frase. I sintagmi nominale e preposizionale (S. 521–548). Bologna: Il Mulino.

Schröder, J. (1986). Lexikon deutscher Präpositionen. Leipzig: VEB Verlag Enzyklopädie.

Weinrich, H. (1993). Textgrammatik der deutschen Sprache. Mannheim–Leipzig–Wien: Dudenverlag.

Zifonun, G., Hoffmann, L., Strecker, B. (Hrsg.). (1997). Grammatik der deutschen Sprache (Bd. 3). Berlin–New York: De Gruyter.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.247-264
Data publikacji: 2022-12-28 15:44:11
Data złożenia artykułu: 2021-03-04 16:28:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 525
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Deutsch) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.