W świecie niepełnosprawności. Kilka refleksji wokół filmu Stephena Chbosky’ego „Cudowny chłopak”

Małgorzata Gajak-Toczek

Streszczenie w języku polskim


W artykule przedstawiłam życie chłopca ze zdeformowaną twarzą. Uwagę skoncentrowałam na jego relacjach z rodzicami i siostrą oraz z grupą rówieśniczą. Zwróciłam uwagę na znaczenie rodzinnego wsparcia w procesie adaptacji niepełnosprawnego człowieka do życia. Przybliżając relacje Auggie’ego z rówieśnikami, zaakcentowałam drogę dzieci od myślenia stereotypowego do postawy otwartej wobec potrzeb Innego dzięki ideom pedagogiki „homeopatycznej”. W zakończeniu zamieściłam rekomendacje dla polonistów, które wskazują na potencjał filmu Chbosky’ego w kształtowaniu postaw tolerancji i empatii wobec innego.


Słowa kluczowe


niepełnosprawność; relacje; rodzice; film; pedagogika „homeopatyczna”; Chbosky

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bednarkowa, W. (2006). Dydaktyka „homeopatyczna”. W: B. Myrdzik, M. Latoch-Zielińska (red.), Kultura popularna w szkole. Pobłażliwe przyzwolenie czy autentyczny dialog (s. 95–106). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Biedrzycka, B. (2007). Rodzina dziecka niepełnosprawnego. Wybrane zagadnienia. Świdnica: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna.

Cieślikowska, D., Kawalska, A. (oprac.). (2017). Materiały pomocnicze dla nauczycieli – Kino Klasa. Pobrane z: http://www.kinoklasa.pl/Cudowny_materialy_dla_nauczycieli_29_11.pdf [dostęp: 10.06.2021].

Dykcik, W. (1979). Współpraca szkoły specjalnej ze środowiskiem. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Dykcik, W. (2001). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Goffman, E. (2007). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Janion, E. (2007). Dziecko przewlekle chore w rodzinie. Zielona Góra: Oficyna Wydawnictwa Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Konarska, J. (2008). Inny – nie znaczy gorszy. W: L. Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych (s. 134–143). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Kowalik, S. (2007). Bariery utrudniające włączanie osób niepełnosprawnych wżycie społeczne. Próba sformułowania nowego podejścia teoretycznego. Nauka, nr 3, 49–69.

Martyniuk, M. (2010). Miłość ponad niepełnosprawność. Refleksje na podstawie filmu „Moja lewa stopa”. Biblioterapeuta, nr 2(51), 27–28.

Mikrut, A. (2004). Uczniowie z upośledzeniem umysłowym jako ofiary międzyrówieśniczej przemocy i agresji w szkole ogólnodostępnej – wstępne rozeznanie problemu. W: Z. Gajdzica, A. Klinik (red.), Wątki zaniedbane, zaniechane, nieobecne w procesie edukacji i wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych (s. 255–266). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Monolith Films. (2018). USA 2017 Czas trwania – Cudowny Chłopak. Pobrane z: http://cudownychlopak.pl/wp-content/uploads/2017/12/pressbook_cudowny_chlopak.pdf [dostęp: 9.06.2021].

Otto, W. (2012). Obrazy niepełnosprawności w polskim filmie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Palacio, R.J. (2012). Wonder. New York: Alfred A. Knopf.

Palacio, R.J. (2017, 2020). Cudowny chłopak. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.

Program edukacyjny z okazji premiery filmu „Cudowny chłopak”. Pobrane z: http://www.nowaera.pl/o-nas/programy-edukacyjne/edukacja-filmowa/cudowny-chlopak [dostęp: 10.06.2021].

Rosenthal, R. (2000). Expectancy effects. W: A.E. Kazdin (Ed.), Encyclopedia of Psychology (Vol. 3; s. 294–296). Washington: American Psychological Association, DOI: https://doi.org/10.1037/10518-137.

Rybicka, E. (2008). Od doświadczenia nowoczesności do doświadczenia inności (kilka pomysłów do możliwej antropologii literatury). W: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz, B. Giza (red.), Nowoczesność jako doświadczenie. Analizy kulturoznawcze (s. 49–62). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.

Rzeźnicka-Krupa, J. (2013). Inny i pedagogika. Doświadczanie inności i relacje z innym jako istotne kategorie nauk o wychowaniu. Studia Edukacyjne, nr 28, 31–45.

Sadowska, S. (2005). Ku edukacji zorientowanej na zmianę społecznego obrazu osób niepełnosprawnych. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Sendecka, E., Wiśniewska, E., Krajewska-Kułak, E., Kułak, W. (2010). Funkcjonowanie społeczne rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym. Praca Poglądowa/Review Paper, vol. 19(37), 67–73. Pobrane z: https://neurologia-dziecieca.pl/neurologia_37-67-73.pdf [dostęp: 11.06.2021].

Słownik języka polskiego PWN. Pobrane z: https://sjp.pwn.pl [dostęp: 10.06.2021].

Sokołowska, M., Ostrowska, A. (1976). Socjologia kalectwa i rehabilitacji. Warszawa: Ossolineum.

Speck, O. (2005). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Podstawy ortopedagogiki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Szumski, G. (2005). Integracja szansą na normalizację życia osób niepełnosprawnych. W: D. Gorajewska (red.), Społeczeństwo równych szans. Tendencje i kierunki zmian. Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.

Tischner, J. (2017). Inny. Eseje o spotkaniu. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Trębicka-Postrzygacz B., Roguska A. (2015). Funkcjonowanie w społeczeństwie osób z niepełnosprawnościami – normalność w nienormalności. W: E. Jarmoch, J. Zienkiewicz (red.), Człowiek w środowisku społecznym. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Mirosławowi Dyrdzie (s. 407–422). Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego.

Turska, D. (2018). Efekt oczekiwań personalnych w edukacji. Implikacje dla nauczycieli. Annales UMCS. Sectio J – Paedagogia-Psychologia, vol. 31, nr 3, 121–132, DOI: https://doi.org/10.17951/j.2018.31.3.121-132.

Twardowski, A. (2008). Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie (s. 18–53). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Zacharuk, T., Zaremba, W. (2003). Niepełnosprawność jako czynnik dyskryminujący w percepcji młodzieży. Raport badań. Opieka – Wychowanie – Terapia, nr 3, 23–29.

Ziemska, M. (1973). Analiza postaw rodzicielskich w rodzinach dzieci znerwicowanych. W: M. Grzywak-Kaczyńska, E. Węgrzynowicz (red.), Problemy psychoterapii dzieci i młodzieży (s. 67–81). Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.

Zwierzchowski, P. (2004). Doświadczanie inności. Filmowy wizerunek osób niepełnosprawnych. Polonistyka, nr 5, 53–56.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.77-92
Data publikacji: 2022-12-28 15:43:54
Data złożenia artykułu: 2021-06-30 22:41:01


Statystyki


Widoczność abstraktów - 861
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.