Portrety Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA) w najnowszej prozie realistycznej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł poświęcony jest wizerunkom Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA) w najnowszej prozie realistycznej. Autor skupił się na omówieniu trzech powieści: Bezmatek Miry Marcinów (2020), Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu Aleksandry Zbroi (2021), Matrioszka Marty Dzido (2022), w których został ukazany destrukcyjny wpływ dorastania w rodzinie z problemem alkoholowym na dorosłe życie człowieka. We wszystkich utworach czytelnik dostrzeże symptomy charakterystyczne dla DDA, takie jak: zaniżona samoocena, lęk przed uczuciami, nieustanne poczucie winy, zachowania kompulsywne, lęk przed porzuceniem itd. Utwory te różnią się przyjętą przez autorki konwencją. U Marcinów to elegijna opowieść o utracie matki, u Zbroi historia alkoholizmu ojca jest ukazana w szerszym kontekście przemian socjologicznych dotyczących zjawiska alkoholizmu w Polsce, z kolei u Dzido dominuje baśniowa konwencja, którą autorka wykorzystuje do mówienia o syndromach DDA. Wspólne wszystkim autorkom jest przekonanie o terapeutycznej mocy pisania. Spisywanie traumatycznych historii jest rodzajem pracy terapeutycznej, w wyniku której podmiot stara się odzyskać wewnętrzną harmonię i radość. Co więcej, praca ta sprzyja odbudowywaniu pozytywnego wizerunku siebie i świata.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Chutnik, S. (2022). Tyłem do kierunku jazdy. Kraków: Znak.
Cierpiałkowska, L. (2013). Regulacja emocjonalna u dorosłych z rodzin alkoholików. W: J. Chodkiewicz, K. Gąsior (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii alkoholizmu (s. 186–204). Warszawa: Wydawca Delfin.
Czyżak, A. (2023). Intensywność utekstowiona – strategie autoterapeutyczne po utracie matki. Polonistyka. Innowacje, (18), 37–49. DOI: 10.14746/pi.2023.18.4.
Dłużewska, E. (2021). „Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu” (rec.). Książki. Magazyn do Czytania, (6), 17.
Dzido, M. (2022). Matrioszka. Warszawa: Wydawnictwo Relacja.
Folta-Rusin, A. (2023). „Wieczne pióro” kontra „długopis BIC” o dwóch matrycach narracyjnych tekstów żałobnych wydanych w ostatnim dwudziestoleciu (perspektywa antropologiczna). Ruch Literacki, (2), 159–182. DOI: 10.24425/rl.2023.146701.
Gąsior, K. (2012). Funkcjonowanie noo-psychologiczne i problemy psychiczne Dorosłych Dzieci Alkoholików. Warszawa: Wydawca Delfin.
Góra, S. (2021). Matki nie odchodzą. O książce „Bezmatek” Miry Marcinów. https://kulturaliberalna.pl/2021/02/23/sylwia-gora-recenzja-bezmatek-mira-marcinow
Grzegorzewska, I. (2013). Współczesne kierunki pomocy psychologicznej rodzinom z problemem alkoholowym. W: J. Chodkiewicz, K. Gąsior (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii alkoholizmu (s. 166–185). Warszawa: Wydawca Delfin.
Koper, B. (2024). Sublingualis. Problemy i poetyki dyskursu medycznego w literaturze polskiej po roku 1989. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki.
Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom (2023). Raport 2023. Uzależnienia w Polsce. https://kcpu.gov.pl/wp-content/uploads/2024/03/Raport-2023-wersja-Internetowa.pdf
Kucińska, M. (2006). DDA, czyli Dzieci Dorosłe Alkoholików. W: E. Żak (red.), Gdzie się podziało moje dzieciństwo (s. 13–16). Kielce: Wydawnictwo Charaktery.
Ładoń, M. (2021). Nekromatka. O jednym przystanku żałoby w „Kochałam, kiedy odeszła” Anny Augustyniak. W: M. Ganczar, M. Ładoń, G. Olszański (red.), Fragmenty dyskursu żałobnego (s. 57–68). Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki.
Marcinów, M. (2020). Bezmatek. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Molicka, M. (2008). Terapeutyczne funkcje literatury. Scripta Comeniana Lesnensia. Seria A: Miscellanea, (6), 27–40.
Nowacki, D. (2009). Umarli im. O prozie żałobnej Ingi Iwasiów i Anny Augustyniak. W: Kobiety do czytania (s. 271–287). Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
Olszański, G. (2021). Twój ból jest lepszy niż mój? (Dwuaktówka literaturoznawcza). W: M. Ganczar, M. Ładoń, G. Olszański (red.), Fragmenty dyskursu żałobnego (s. 13–45). Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki.
Piątkowska, A. (2022). Czyta się. To nie jest baśń o Małych Syrenkach i księżniczkach. O książce „Matrioszka” [Recenzja]. https://gazetakrakowska.pl/czyta-sie-to-nie-jest-basn-o-malych-syrenkach-i-ksiezniczkach-o-ksiazce-matrioszka-recenzja/ar/c13-16360439
Sawicka-Mierzyńska, K. (2020). „Bezmatek” Miry Marcinów (rec.). Książki. Magazyn do Czytania, (3), 97.
Sobolewska, J. (2020). Córowizna bliskości. Recenzja książki Miry Marcinów „Bezmatek”. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/1952348,1,recenzja-ksiazki-mira-marcinow-bezmatek.read
Szubert, M. (2019). Dyskurs maladyczny – perspektywy badawcze. W: M. Ganczar, I. Gielata, M. Ładoń (red.), Fragmenty dyskursu maladycznego (s. 17–35). Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki.
Zbroja, A. (2021). Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu. Warszawa: Wydawnictwo Agora.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.219-236
Data publikacji: 2025-12-10 20:51:28
Data złożenia artykułu: 2024-07-29 11:26:48
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.