Stereotypowe cechy „wzorcowego” Polaka i „wzorcowego” Ukraińca w kręgu wartości współczesnej młodzieży w Polsce

Olga Fyłypec

Аннотация


W artykule opisano próbę rekonstrukcji współczesnego młodzieżowego stereotypu „wzorcowego” Polaka i „wzorcowego” Ukraińca na podstawie danych eksperymentalnych. Badania ankietowe przeprowadzono wśród studentów następujących uczelni: Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Polska młodzież studencka postrzega siebie i Ukraińców poprzez następujące aspekty: komunikacyjno-psychiczny, polityczny, kulturowy, bytowy, fizyczny i lokatywny. Wyniki badania wykazały wartości, które w aksjosferze współczesnej polskiej młodzieży są wspólne dla obu narodowości. Są to: tolerancja, honor, odwaga, uczciwość, uczynność, zaradność, patriotyzm, duma z pochodzenia, pracowitość, gościnność, rodzinność, wykształcenie, uprzejmość, kulturalność itd. Różnice w postrzeganiu Polaków i Ukraińców zarysowują się w ramach aspektu kulturowego i politycznego. I tak na przykład polscy studenci chcą widzieć studentów ukraińskich jako osoby bardziej obeznane z polską kulturą, a Polaka jako bardziej świadomego obywatela swojego państwa. W opracowaniu zasygnalizowano więc różnice wyobrażeń ze względu na geograficzne zamieszkiwanie nosicieli heterostereotypów.


Ключевые слова


„wzorcowy” Polak; „wzorcowy” Ukrainiec; stereotyp; wartości; młodzież

Полный текст:

PDF (Język Polski)

Литература


Bartmiński, J. (2006a). Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J. (2006b). Semantyka i polityka. Nowy profil polskiego stereotypu Ukraińca. W: K. Ożóg, E. Oronowicz-Kida (red.), Przemiany języka na tle przemian współczesnej kultury (s. 191–211). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Bartmiński, J. (2006c). Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J. (2007). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J. (2014). Polskie wartości w europejskiej aksjosferze. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J., Mazurkiewicz-Brzozowska, M. (1993). Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J., Grzeszczak, M. (2014). Jak rekonstruować kanon wartości narodowych i europejskich. Etnolingwistyka, nr 26, 21–44, DOI: https://doi.org/10.17951/et.v26i0.170.

Fyłypec, O. (2019a). Avtostereotyp poliaka i heterostereotyp ukraincia v seredovyshchi torunskykh studentiv. W: M. Gębka-Wolak, A. Krawczuk (red.), Z bliska i z daleka. Język polski w badaniach językoznawców lwowskich i toruńskich (s. 217–234). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Fyłypec, O. (2019b). Etnostereotypni uiavlennia pro poliaka i ukraincia sered studentiv Zheshivskogo universytetu (kriz pryzmu asotsiatsiĭ iz predmetamy). Zeszyty Naukowe Prac Ukrainoznawczych, nr 3, 155–165.

Krawczuk, A. (2008). Nowe profile ukraińskiego stereotypu Polaka (na podstawie ankietowania studentów lwowskich). Postscriptum Polonistyczne, nr 1(1), 147–170.

Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2014). Od separacyjnego do holistycznego opisu językowego obrazu świata. Na marginesie dyskusji nad kształtem artykułów w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów. W: I. Bielińska-Gardziel, S. Niebrzegowska- Bartmińska, J. Szadura (red.), Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów (T. 3; s. 71–102). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Pacławska, E. (2009). Ukrainiec w oczach studentów na wschodzie i zachodzie Polski. W: S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta (red.), Stereotypy w języku i w kulturze (s. 65–80). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

SJP. (2011). Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tokarski, R. (2013). Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2021.6.425-445
Date of publication: 2021-09-22 09:55:55
Date of submission: 2020-05-31 12:42:23


статистика


Видимость рефератов - 1298
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2021 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.