Rodzina w języku i kulturze hausa

Nina Pawlak

Streszczenie w języku polskim


Autorka podejmuje próbę zdefiniowania konceptu rodziny w języku odległym geograficznie i w kulturze istotnie odmiennej od kultury europejskiej. Powołując się na uniwersalne cechy definicyjne pojęcia rodzina, przedstawia obraz rodziny na podstawie danych afrykańskiego języka hausa. Źródła językowe dostarczają wiedzy na temat stereotypu rodziny tradycyjnej, wewnętrznej struktury rodziny i relacji między członkami, przedmiotem uwagi są też społecznie regulowane zasady zawierania małżeństwa i relacji mąż-żona. Podstawą językowego obrazu rodziny jest treść wyspecjalizowanego leksykonu odnoszącego się do konceptu rodziny, a ponadto cechy strukturalne i frazeologia języka hausa. Podstawowy stereotyp rodziny hausańskiej, zrekonstruowany na podstawie danych językowych, jest konfrontowany z odmiennym profilowaniem konceptu rodziny w dyskursie religijnym i dyskursie świeckim kultury masowej.


Słowa kluczowe


dystans kulturowy; rodzina tradycyjna; małżeństwo; dyskurs religijny; hausa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Abraham Roy Clive, 1962, Dictionary of the Hausa language, London: University of London Press Ltd.

Adamu Mahdi, 1978, The Hausa factor in West African history, Zaria: Ahmadu Bello University Press.

Adamu Muhammad Tahar, 1998, Aure da biki a asar Hausa, Kano: Dan Sarkin Kura Publishers.

Bargery George Percy, 1934, A Hausa-English dictionary and English-Hausa vocabulary, London: Oxford University Press.

Bartmiński Jerzy, Bielińska-Gardziel Iwona, Żywicka Beata (red.), 2015, Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 1: Dom, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bature Abdullahi, Schuh Russell G., 1998, Hausar baka, Windsor: World of Languages.

Bielawski Józef, 1971, Mały słownik kultury świata arabskiego, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Bielińska-Gardziel Iwona, 2009, Rodzina i jej profile we współczesnej polszczyźnie, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 21, s. 121-138.

Bunza Aliyu Muhammadu, 2006, Gadon fede al'ada, Lagos: Tiwal Nigerial Ltd. 2006.

Chamo Isa Yusuf, 2012, The changing code of communication in Hausa films, praca doktorska, Wydział Orientalistyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Goodman Norman, 2001, Wstęp do socjologii, Poznań: Wyd. Zysk i S-ka (Rozdział „Rodzina”, s. 183-199).

Hofstede Geert, 1997, Cultures and organizations: Software of the mind. 1st edition, McGraw-Hill. Polski przekład: Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Warszawa 2000: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Inuwa Umma Aminu 2008, Jigon tarbiyya a wasu finafinan Hausa, „Harsunan Nijeriya” 21, s. 75-82.

Koran, [1986], Z arabskiego przełożył i komentarzem opatrzył Józef Bielawski, Warszawa: PIW.

Khaleel Ibrahim, 1996, The Hausa, [w:] Ethnic and Cultural Diversity in Nigeria, ed. by Marcellina U.Ukehie-Offoha, Matthew N.O. Sadiku, Trenton 1996: Africa World Press, s. 37-62.

Klimiuk Maciej, 2010, Mieszkańcy pustyni, miast i wsi, czyli o nazwach domu w literackim języku arabskim, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 22, s. 161-172.

Kurfi Mustapha Hashim, 2012, Changing patterns of marriage courtship among the Hausas: The case of emerging role of marriage brokerage in contemporary Kano metropolis, “Journal of Sociological Research” 3, t. 1, s. 46-55.

Pawlak Nina, 2009, Kognitywny obraz ‘matki’ i ‘ojca’ w języku i kulturze Hausa, [w:] Afryka na progu XXI wieku. Kultura i społeczeństwo, red. Jacek Jan Pawlik, Małgorzata Szupejko, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, s. 237-247.

Pawlak Nina, 2010, ‘Dom’ w opozycji do ‘buszu’ i ‘świata’. Perspektywa kulturowa pojęcia GIDA w języku hausa, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 22, s. 129-144.

Pawlak Nina, 2014, ‘Woman’ and ‘man’ in Hausa language and culture, [w:] Hausa and Chadic studies in honour of Professor Stanisław Piłaszewicz, red. Nina Pawlak, Izabela Will, Ewa Siwierska, Warszawa: Elipsa, s. 172-187.

Piłaszewicz Stanisław, 1983, Historia literatur afrykańskich w językach rodzimych. Literatura hausa, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Piłaszewicz Stanisław, 1995‚ Egzotyczny świat sawanny. Kultura i cywilizacja ludu Hausa, Warszawa: Dialog.

Sarkin Sudan Ibrahim Abdullahi, 2008, Jiya ba yau ba: waiwaye a kan al’adun matakan rayuwar Maguzawa na aure da haihuwa da mutuwa, Praca doktorska (Ph.D.), Sakkwato, Jami’ar Usmanu Danfodiyo.

Solivetti Luigi, 1994, Family, marriage and divorce in a Hausa community. A sociological model, “Africa. Journal of International African Institute”, 64 (2), s. 252-271. DOI: https://doi.org/10.2307/1160983.

Yakasai Hafizu Miko, 2001, Methods of translating figurative language in English-Hausa translation, “Algaita Journal of Current Research in Hausa Studies” 1, t. 1, s. 21-33.

Yunusa Yusufu, 1998, Matsalolin auren Hausawa a dunule, Kano: BUK.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2021.33.49
Data publikacji: 2021-10-12 17:01:47
Data złożenia artykułu: 2020-11-29 16:17:08


Statystyki


Widoczność abstraktów - 956
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 448

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Nina Pawlak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.