O semantycznych i motywacyjnych powiązaniach niektórych środków wyrażenia pojęcia zdrowie w dialektach rosyjskich

Alla Kozhinowa

Streszczenie w języku polskim


W artykule poddaje się analizie dwa typy relacji motywacyjnych, tworzących pojęcie zdrowie w dialektach rosyjskich: <<zdrowie>> ← <<jędrność, siła, siła>> oraz <<zdrowie>> ← <<ruch, pozycja w przestrzeni>>. Sugeruje się, że regularność modeli motywacyjnych prowadzi do możliwości sprowadzenia całej różnorodności wyrażeń danego pojęcia aksjologicznego do ograniczonej liczby modeli, jeśli weźmiemy pod uwagę nie tylko motywację <<bliską>>, czy słowotwórczą, ale też <<odległą>>, czyli uwarunkowaną formą wewnętrzną leksemu. Też należy brać pod uwagę fakt, iż świadomość językowa narodu w granicach tego samego modelu może realizować ambiwalentne wyobrażenia o otaczającym świecie.


Słowa kluczowe


pojęcie aksjologiczne zdrowie; modele motywacyjne; rosyjskie słownictwo dialektalne

Pełny tekst:

PDF (Русский)

Bibliografia


Anikin Aleksandr E., 2000, Slavjanskaja leksika na neslavjanskom fone (1-7), [v:] Ètimologija 1997-1999, red. Žanna Ž. Varbot, Moskva: Nauka, s. 6-12.

Borisova Elizaveta O., 2016, Russkaja leksika so značeniem bystroty – medlitel’nosti v semantiko-motivacionnom aspekte. Dissertacija na soiskanie učenoj stepeni kandidata filologičeskih nauk, Ekaterinburg: UrFU.

Čajkina Julija I., 2000, Èkspressivy so značeniem lica (na materiale govorov s. Dmitrievskoe Čerepoveckogo rajona Vologodskoj oblasti), [v:] Kul’tura Russkogo Severa v preddverii tretjego tysjačeletija, Vologda: Legija, s. 185–192.

Černyh Pavel J., 1994, Istoriko-ètimologičeskij slovar’ sovremennogo russkogo jazyka, t. 1, Moskva: Russkij jazyk.

Eremina Marina A., 2003, Leksiko-semantičeskoe pole «Otnošenie čeloveka k trudu» v russkih narodnyh govorah: ètnolingvističeskij aspekt. Dissertacija na soiskanie učenoj stepeni kandidata filologičeskih nauk, Ekaterinburg: UrFU.

Kruglikova Ljudmila E., 2008, Trupjorda // Russkaja reč’, 5, s. 114-118.

Kurkina Ljubov’ V., 1978, Russ. dial. malohol’nyj, sverežij, [v:] Ètimologičeskie issledovanija, t. 1: Ètimologija russkih dialektnyh slov, red. Aleksandr K. Matveev, Sverdlovsk: Ural’skij universitet, s. 23-27.

Martynov Viktor V., 2000, Slavjanskie anagrammy, [v:] Ètimologija. 1997-1999, red. Zhanna Zh. Varbot i dr., Moskva: Nauka, s. 102-106.

Mel’nikova Svetlana A., 2012, Motivacionnaja i genetičeskaja harakteristika leksiko-semantičeskogo polja «Sila, zdorovje / slabost’, bolezn’» v russkom jazyke, Moskva: MGU.

Merkulova Viktorija A., 1965, O nekotoryh principah ètimologii nazvanij rastenij, [v:] Ètimologija 1964, red. Leonid A. Gindin i dr., Moskva: Nauka, s. 80-81.

Tolstaja Svetlana M., 2002, Motivacionnye semantičeskie modeli i kartina mira, «Russkij jazyk v naučnom osveščenii» 1(3), s. 112-127.

Toporov Vladimir N., 2010, Mirovoe derevo: Universal’nye znakovye kompleksy, t. 1, Moskva: Rukopisnye pamjatniki Drevnej Rusi.

Toporov Vladimir N., 1975, K objasneniju nekotoryh slavjanskih slov mifologičeskogo haraktera v svjazi s vozmožnymi drevnimi bližnevostočnymi paralleljami, [v:] Slavjanskoe i balkanskoe jazykoznanie. Problemy interferencii i jazykovyh kontaktov, otv. red. Galina P. Klepikova, Moskva: Nauka 1975, s. 3-49.

Usačova Valerija V., 2008, Magija slova i dejstvija v narodnoj kul’ture slavjan, Moskva: Institut slavjanovedenija RAN.

Usačova Valerija V., 1999, Zdorov’e, [v:] Slavjanskie drevnosti, t. 2, obšč. red. Nikita I. Tolstoj, Moskva: Meždunarodnye otnošenija, s. 299-303.

Varbot Zhanna Ž., 2008, Ètimologičeskie gnezda i leksiko-semantičeskie polja v diahronii i sinhronii, [v:] Slavjanskoe jazykoznanie. XIV Meždunarodnyj sjezd slavistov (Ohrid, 10-16 sentjabrja 2008 g.). Doklady rossijskoj delegacii, otv. red. Aleksandr M. Moldovan, Moskva: Indrik, s. 84-95.

Varbot Žanna Ž., 1998, Slavjanskie predstavlenija o skorosti v svete ètimologii (k rekonstrukcii slavjanskoj kartiny mira), [v:] Slavjanskoe jazykoznanie. XII Meždunarodnyj sjezd slavistov (Krakov, 1998 g.). Doklady rossijskoj delegacii, otv. red. O. N. Trubačev, Moskva: Nauka, s. 115–129.

Fasmer Maks, 1986, Ètimologičeskij slovar’ russkogo jazyka, t. 1, Moskva: Progress.

Fasmer Maks, 1987, Ètimologičeskij slovar’ russkogo jazyka, t. 3, Moskva: Progress.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2021.33.67
Data publikacji: 2021-10-12 17:01:49
Data złożenia artykułu: 2021-04-18 15:13:46


Statystyki


Widoczność abstraktów - 916
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Русский) - 385

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Alla Kozhinowa

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.