When Does Homeland Begin? On the East Slavic Concept of homeland in the Historical Context

Anna Kretschmer

Abstract


The central topic of this paper is the Slavic concept of homeland in its historical aspect. It will be discussed here with the example of two East Slavic areas: the Moscow Russia and the Belarusian residents of the Grand Duchy of Lithuania. The time span covered is the later pre-national period, i.e. the 17th-18th c. In this context, more global questions are also addressed, concerning the differences between these two areas, as well the main characteristics of the Moscow culture that makes it substantially different from the European culture and worldview.


Keywords


homeland; Moscow Russia; Belarusian culture; 17th-18th c.

References


Bartmiński Jerzy (red.), 1993, Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich, Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.

Bartmiński Jerzy, 1989, Jak biegną drogi ojczyzny?, „Ethos”, 5, s. 165–171.

Krečmer Anna G., 2013, Voprosy metodologii issledovaniâ dostandartnoâzykovoj (slavânskoj) pis′mennosti, [v:] Sovremennye napravleniâ islledovaniâ i prepodavaniâ slavânskih âzykov, red. Elena S. Surkova, Elena N. Rudenko, Meždunarodnaâ naučnaâ konferenciâ «VIII Suprunovskie čteniâ» (Minsk, 21–22 sentâbrâ 2012 g.), Sbornik naučnyh statej, Minsk: RIVŠ, s. 113–122.

Krečmer Anna G., 2015, Pravoslavnye slavâne v nepravoslavnom okruženii – problemy kul′turnoâzykovogo identiteta, [v:] Âzykovoj kontakt, red. Nikita V. Suprunčuk, Minsk: RIVŠ, s. 101–110.

Krečmer Anna, 2022, O rekonstrukcii mirosozercaniâ Pravoslavnoj Slavii na poroge Novogo vremeni (podhod ot teksta), [w:] I Międzynarodowy Kongres Etnolingwistyczny, t. 3. Pamięć – tożsamość – kategorie językowo-kulturowe, red. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Marta NowosadBakalarczyk, Przemysław Łozowski, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 131–144.

Kretschmer Anna, 1998, Zur Geschichte des Schriftrussischen. Privatkorrespondenz des 17. und frühen 18. Jahrhunderts, Specimina Philologiae Slavicae, Suppl. 62, München.

Kretschmer Anna, 2023, Культурная традиция Православной Славии в трудах Н. И. Толстого, „Romanoslavica“ LIX/2, s. 51–73.

Kupina Natal′â A., 1995, Totalitarnyj âzyk: slovar′ i rečevye reakcii, Ekaterinburg–Perm′: Izd. Ural′skogo universiteta.

Kupina Natal′â A., 1999, Âzykovoe soprotivlenie v kontekste totalitatnoj kul′tury, Ekaterinburg: Izd-vo Ural′skogo universiteta.

Legomska Julia, 2010, Państwo, naród, ojczyzna w dawnej polszczyźnie. Leksykalnosemantyczny opis pojęć, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Myl′nikov Aleksandr S., 1996, Kartina slavânskogo mira: Vzglâd iz Vostočnoj Evropy. Ètnogenetičeskie legendy, dogadki, protogipotezy XVI – načala XVIII veka, Sankt-Peterburg: Izd-vo RAN.

Myl′nikov Aleksandr S., 1999, Kartina slavânskogo mira: Vzglâd iz Vostočnoj Evropy. Predstavleniâ ob ètničeskoj nominacii i ètničnosti XVI – načala XVIII veka, Sankt-Peterburg: Izd-vo RAN.

Niewiara Aleksandry, 2003, Inni w oczach wojowników sarmackich – o stereotypie narodowości w XVII wieku, [w]: Śląskie studia lingwistyczne, red. Krystyna Kleszczowa, Joanna Sobczykowa, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 115–122.

Nikolaeva Tat′âna M., 2006, Âzykovaâ situaciâ v načal′nyj period formirovaniâ russkoj nacii, „Učenye Zapiski KazGU“ Gumanitarnye nauki, 148/2, s. 119–127.

Nikolaeva Tat′âna M., 2008, Nerešennye problemy istorii russkogo literaturnogo âzyka, „Učenye Zapiski KazGU“ Gumanitarnye nauki, 150/6, s. 266–276.

Prikazčikova Elena E., 2006, Russkaâ memuaristika XVIII – pervoj treti XIX veka: imena i puti razvitiâ, Ekaterinburg: Izd-vo Ural′skogo universiteta.

Russkie memuary, 1989, Moskva: Izd-vo „Pravda“.

Solov′ev Sergej M., 1989, Istoriâ Rossii s drevnejših vremen, Moskva: Mysl′, tt. 5–19.

Stegmüller Wolfgang, 1975, Der sogenannte Zirkel des Verstehens, Darmstadt: Wiss. Buchgesellschaft, s. 63–88.

Tolstoj Nikita I., 1982, Drevnââ slavânskaâ pis′mennost′ i stanovlenie ètničeskogo samosoznaniâ u slavân [v:] Razvitie ètničeskogo samosoznaniâ slavânskih narodov v èpohu rannego srednevekov′â, Moskva: Nauka, s. 236–247.

Tolstoj Nikita I., 1989a, Ètničeskoe i kul′turnoe samosoznanie serbov v cvâzi s razvitiem pis′mennosti (literatury) i literaturnogo âzyka v XII–XIV vv., [v:] Razvitie ètničeskogo samosoznaniâ slavânskih narodov v èpohu zrelogo feodalizma, Moskva: Nauka, s. 117–129.

Tolstoj Nikita I., 1989b, Ètničeskoe i kul′turnoe samosoznanie horvatov v cvâzi s razvitiem pis′mennosti (literatury) i literaturnogo âzyka v XII–XIV vv., [v:] Razvitie ètničeskogo samosoznaniâ slavânskih narodov v èpohu zrelogo feodalizma, Moskva: Nauka, s. 152–164.

Tolstoj Nikita I., 1990, Dva inostrannyh svidetel′stva o slavânah, russkih, o cerkovnoslavânskom i russkom âzyke, [v:] Âzyk: sistema i podsistemy. K 70-letiû M. V. Panova, red. Marina Â. Glovinskaâ, Elena A. Zemskaâ, Moskva: AN SSSR, s. 265–280.

Tolstoj Nikita I., 1993, Ètničeskoe samopoznanie i samosoznanie Nestora Letopisca, avtora „Povesti vremennyh let“, [v:] Issledovaniâ po slavânskomu istoričeskomu âzykoznaniû. Pamâti G. A. Haburgaeva, red. Boris A. Uspenskij, Mariâ N. Ševeleva, Moskva: MGU, s. 4–12.

Tolstoj Nikita I., 1997, Slavia Orthodoxa i Slavia Latina – obŝee i različnoe v literaturno-âzykovoj situacii, „Voprosy âzykoznaniâ“, № 2, s. 16–23.

Tolstoj Nikita I., 1998, Âzyk – slovesnost′ – kul′tura – samosoznanie, [v:] Nikita I Tolstoj, Izbrannye trudy, t II, Moskva: Âzyki russkoj kul′tury, s. 10–21.

Uspenskij Boris A., 1983, Âzykovaâ situaciâ Kievskoj Rusi i ee značenie dlâ istorii russkogo literaturnogo âzyka. IX Meždunarodnyj s″ezd slavistov. Doklady, Moskva: Izd-vo MGU.

Wierzbicka Anna, 1999, Słownik kluczem do historii i kultury. „Ojczyzna” w językach niemieckim, polskim, rosyjskim, [w]: Język – umysł – kultura, red. Jerzy Bartmiński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe. PWN, s. 450–48.

Živov Viktor M., 2002, Ob ètničeskom i religioznom soznanii Nestora Letopisca, [v:] Živov Viktor M., Razyskaniâ v oblasti istorii i predystorii russkoj kul′tury, Moskva: Âzyki slavânskoj kul′tury, s. 170–186.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2024.36.221
Date of publication: 2024-08-09 22:16:27
Date of submission: 2023-12-08 16:44:56


Statistics


Total abstract view - 346
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Русский) - 102

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.