Европа в украинских текстах (к проблеме вариативности концепта)

Галина Яворська

Streszczenie w języku polskim


Artykuł poświęcony analizie reprezentacji konceptu Europa we współczesnych tekstach ukraińskich. Materiały zaczerpnięto z tekstów medialnych (także z „nowych mediów”) i uzupełniono danymi pochodzącymi z ankiet, przeprowadzonych w środowisku studentów, którzy odpowiadali na pytanie „Czym jest ‘prawdziwa’ Europa?”. Koncept Europa jest związany z normami i wartościami, jest wrażliwy na kontekst społecznokulturowy, co ujawnia się zwłaszcza w okresie radykalnych zmian społecznych. Umożliwia to obserwację dynamiki konceptualizacji (wariantywności wewnątrzjęzykowej) mechanizmów zmian konceptualnych. Jednak wybrane sposoby konceptualizacji są w kolejności poddawane korekcie (metaforyczny schemat „nauczyciel – uczeń” dla zobrazowania relacji Europa – Ukraina, przedstawianie Europy jako wzorca itp.). Modyfikacja modelu oznacza w istocie zmianę, ale nie dowolną, tylko zgodną z odpowiednią ramą kognitywną i nowym kontekstem socjokulturowym.

Słowa kluczowe


koncept; Europa; wartości; ukraiński dyskurs polityczny

Pełny tekst:

PDF (Русский)

Bibliografia


Apresân Ûrij D., 1995, Integral´noe opisanie âzyka i sistemnaâ leksikografiâ, [v:] Izbrannye trudy, t. 2, Moskva: “Ậzyki russkoj kul’tury”.

Âvors´ka G. M., 2012, Ontologiâ movy v pracâh OS. Mel'nyčuka ta sučasna lingvistyka: deâki teoretyčni naslidky, [v:] Akademik Oleksanr Savyč Mel'nyčuk i sučasne movoznavstvo (zb. naukovyh prac´ do 90-riččâ z dnâ narodžennâ), Kyjiv: Vyd. Dim Dmytra Burago, s. 138-149.

Âvors´ka G. M., Bogomolov O. V., 2010, Nepevnyj ob´êkt bažannâ. Êvropa v ukrajins'komu polityčnomu dyskursi, Kyjiv: Vyd. Dim Dmytra Burago.

Bartmiński Jerzy, 1998, Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem. Na przykładzie stereotypu matki, [w:] Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński (red.), Język a kultura, 12, Stereotyp jako przedmiot lingwistyki, Wrocław, s. 63–83.

Bartmiński Jerzy, 2007, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bricyn V. M., Rahilina E. V., Reznikova T. I., Ậvorskaâ G. M. (red.), 2009, Koncept BOL´ v tipologičeskom osveščenii, Kyjiv: Vyd. Dim Dmytra Burago

Geeraerts Dirk, 2010, Theories of Lexical Semantics, Oxford: Oxford University Press.

Grinčenko Borys, Slovar´ ukrajins'koji movy, uporâdkuvav z dodatkom vlasnogo material Borys Grinčenko, v 4 t., Kyjiv: “Dovira” – UNVC “Ridna mova” (reprintne perevydannâ z vyd. 1907—1909 r.).

Grzegorczykowa Renata, Waszakowa Krystyna (red.), 2000, Studia z semantyki porównawczej. Nazwy barw. Nazwy wymiarów. Predykaty mentalne, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Grzegorczykowa Renata, Waszakowa Krystyna (red.), 2003, Studia z semantyki porównawczej. Nazwy barw. Nazwy wymiarów. Predykaty mentalne, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Klein E., 1966, A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Vol. 1–2, Amsterdam–London–New York: Elsevier, 1966–1967.

Kövecses Zoltán, 2005, Metaphor in Culture: Universality and Variation, Cambridge–New York: Cambridge University Press.

Losev A. F. 1994, Evropa, [v:] Mify narodov mira. Ènciklopediâ, t.1, gl. red. S. A. Tokarev, Moskva: Rossijskaâ èncyklopediâ, s. 419-420.

Stefanskij Evgenij, 2012, Ètičeskie èmocionalnye koncepty v russkoj, pol’skoj i češskoj kartinah mira, “Etnolingwistyka” 24, s. 95-120.

SUM – Slovnyk urajinskoji movy v 11-ty t. Kyjiv: Naukova dumka, 1970-1980.

Wierzbicka Anna, 1996, Semantics: Primes and Universals, Oxford: Oxford University Press.

Zalyznâk Anna A., 2006, Mnogoznačnost´ v âzyke i sposoby ee predstableniâ, Moskva: Ậzyki slavânskih kul’tur.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2013.25.97
Data publikacji: 2013-01-05 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2015-09-07 00:03:42


Statystyki


Widoczność abstraktów - 731
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Русский) - 218

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Галина Яворська

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.