Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Dyskusja nad sportem antycznym w czasopismach gimnastycznych w latach 1881–1914
Streszczenie w języku polskim
Analiza publicystki gimnastycznej wskazuje na skromny obraz wiedzy o agonistyce greckiej. Dostrzec także można, że rodzimi autorzy raczej zdawkowo posiłkowali się antykiem, aby uzasadnić tezy, które dotyczyły współczesnych im tendencji. W efekcie artykuły niektórych autorów nie były wolne od błędnych wiadomości, które można było skorygować, sięgając po jedno z popularnych opracowań wydanych w języku polskim. Teksty dłuższe, prezentujące pogłębioną znajomość sportu greckiego i rzymskiego, były tłumaczeniami tekstów badaczy zagranicznych. Równocześnie brakuje na łamach czasopism gimnastycznych jakichkolwiek tekstów osób, które wykładały historię starożytną na – wprawdzie nielicznych – uczelniach.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
ŹRÓDŁA
A.Sd., O gimnastyce u Greków. Wedle dzieł Platona, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1883, t. 3, nr 9.
Barthélemy J.-J., Podróż młodego Anacharsysa do Grecyi około połowy czwartego wieku przed erą chrześcijańską, Wilno 1821.
Baudoin de Courtenay J.N., Sport i kultura, „Ruch” 1911, t. 6, nr 123.
Chobot J., O wychowaniu estetycznym, „Miesięcznik Pedagogiczny” 1903, t. 12, nr 10; 1904, t. 13, nr 1.
Chryssafis J.E., Poglądy filozofów greckich na gimnastykę i porównanie jej z gimnastyką współczesną, „Ruch” 1906, t. 1, nr 3, 4, 5–6.
Dąbrowski M.J., O zawodach, „Przegląd Gimnastyczny” 1901, t. 5, nr 1.
Dąbrowski M.J., Wpływ gimnastyki na piękność ciała kobiecego, „Przegląd Gimnastyczny” 1900, t. 4, nr 12.
Depping W., Cuda siły i zręczności. Siła fizyczna w starożytności. Sławni atleci, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1884, t. 4, nr 4.
Depping W., Cuda siły i zręczności. Zapaśnictwo. Walka na pięści, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1884, t. 4, nr 10.
Drebszak F., O potrzebie wszechstronnego kształcenia ciała, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1881, t. 1, nr 6.
Dygasiński A., Gimnastyka jako środek wychowawczy, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1885, R. 5, nr 9.
Galicz J., Gimnastyka jako czynnik wychowawczy, „Miesięcznik Pedagogiczny” 1903, R. 13, nr 1.
Guirad P., Opowiadania historyczne. Grecya. Instytucye publiczne, Warszawa 1895.
Guirad P., Opowiadania historyczne. Grecya. Życie domowe i publiczne Greków, Warszawa 1894.
Kordys R., Sport i kultura, „Ruch” 1911, t. 6, nr 114.
K[ozłowski] W.R., Wartość kultury cielesnej, „Ruch” 1909, t. 4, nr 70.
Krówczyński Ż., Krótki rys historyczny o gimnastyce. Gimnastyka w starożytności, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1889, t. 9, nr 9.
Kubalski E., Gimnastyka a piękno, „Przegląd Gimnastyczny” 1899, t. 3, nr 1.
Kubalski E., Muzyka w zastosowaniu do ćwiczeń fizycznych, „Przegląd Gimnastyczny” 1900, t. 4, nr 12.
Kubalski E., O biegu, „Przegląd Gimnastyczny” 1897, t. 1, nr 9.
Kubalski E., O turnieju, „Przegląd Gimnastyczny” 1898, t. 2, nr 1.
Kubalski E., O wartości moralnej ćwiczeń fizycznych, „Przegląd Gimnastyczny” 1900, t. 4, nr 3.
Lukiana z Samozaty Anacharsis czyli djalog o gimnastyce z greckiego oryginału przełożył Stanisław Rzepiński, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1886, t. 6, nr 4, 5, 6.
Majewski S., O rozwoju gimnastyki, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1881, t. 1, nr 5.
Mięsowicz E., Kilka słów o atletyce, „Przegląd Gimnastyczny” 1899, t. 3, nr 2.
Okólski A., Wykształcenie fizyczne narodu, „Niwa” 1873, t. 2, nr 37–42.
Památník Sletu Slovanského Sokolstva roku 1912 v Praze, Praha [1919].
Rys[sel] J., Ćwiczenie ciała a powodzenie w życiu, „Ruch” 1909, t. 4, nr 80.
Rys[sel] J., Kultura ciała a zdrowie, „Ruch” 1911, t. 6, nr 138.
Rys[sel] J., Nago czy w ubraniu?, „Ruch” 1909, t. 4, nr 81,
Rys[sel] J., Narady olimpijskie, „Ruch” 1906, t. 1, nr 8.
Rys[sel] J., Piękno w ćwiczeniu, „Ruch” 1911, t. 6, nr 127–128.
Skar[ski] B., Krok wstecz, „Ruch” 1909, t. 4, nr 89.
Skarski B., Powietrze a słońce jako czynniki zdrowia dawniej a dziś, „Ruch” 1910, t. 5, nr 106.
Steinitzer H., Sport und Kultur mit besonderer Berücksichtigung des Bergsports, München 1910.
Strehly G., Igrzyska cyrkowe rzymian, „Ruch” 1907, t. 2, nr 26, 27, 29, 35, 39–41; 1908, t. 3, nr 2–4.
Tyrsz M., Igrzyska Olimpijskie, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1885, t. 5, nr 10, 11, 12; 1886, t. 6, nr 1.
Tyrsz M., O gimnastyce ze stanowiska estetyki, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1887, t. 7, nr 5, 7.
Tyrš M., Laokoon, dílo doby římské, Praha 1878.
Żuliński T., Ruch mięśniowy i wpływ jego na zdrowie człowieka, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół” 1882, t. 2, nr 12.
LITERATURA
Bažant J., Nation and Art: From Miroslav Tyrš to Max Dvořák, and back, “Ars” (Bratislava) 2011, vol. 44(1).
Betts J.R., Sporting Journalism in Nineteenth-Century America, “American Quarterly” 1953, vol. 5(1), DOI: https://doi.org/10.2307/3031289.
Bilewicz A., Prywatne średnie, ogólnokształcące szkolnictwo żeńskie w Galicji w latach 1867–1914, Wrocław 1997.
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorców w olimpizmie Pierre de Coubertina, Cz. IV, „Kultura Fizyczna” 1991, t. 45, z. 1–2 (= „Almanach PKOl” 1991/1992, t. 4).
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorców w olimpizmie Pierre de Coubertina (Ekecheria – wojna i pokój), część V.1, „Kultura Fizyczna” 1992, t. 45, z. 11/12.
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorców w olimpizmie Pierre de Coubertina (Ekecheria – wojna i pokój), część V.2, „Kultura Fizyczna” 1992, t. 46, z. 1–2 (= „Almanach PKOl” 1993/1994, t. 5).
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorców w olimpizmie Pierre de Coubertina. Część VI: Arkadyjskie Intermezo „Giochi Olimpici” – Igrzyska olimpijskie Rzymskiej Akademii „Arkadii” (1697–1754), „Kultura Fizyczna” 1992, t. 46, z. 7–8.
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorów w olimpizmie Pierre de Coubertina. Amatorstwo – nagrody – profesjonalizm. Część VII-1, „Kultura Fizyczna” 1992, t. 46, z. 11–12.
Biliński B., Metamorfozy antycznych wzorów w olimpizmie Pierre de Coubertina. Amatorstwo – nagrody – profesjonalizm. Część VII-2, „Kultura Fizyczna” 1993, t. 47 (= „Almanach PKOl. Olimpizm. Mity i rzeczywistość” 1995–1996, t. 6).
Biliński B., Olimpizm P. de Coubertin’a i antyk (Analogie, paralele i dysharmonie). Cz. I, „Kultura Fizyczna” 1989, t. 43, z. 9/10 (= „Almanach PKOl” 1989/1990, t. 3).
Biliński B., Olimpizm Pierre de Coubertina i antyk (Analogie, paralele i dysharmonie). Cz. II, „Kultura Fizyczna” 1990, t. 44, z. 1–2 (= „Almanach PKOl” 1989/1990, t. 3).
Biliński B., Olimpizm Pierre de Coubertina i Antyk (Metamorfozy i transformacje antycznych wzorców) Cz. III, „Kultura Fizyczna” 1990, t. 44, z. 5–6 (= „Almanach PKOl” 1991/1992, t. 4).
Dudek D., Polska myśl o kulturze fizycznej od czasów dawnych do roku 1939, Kraków 2018.
Dudek D., Źródła do dziejów kultury fizycznej 1795–1939. Czasopisma. Kalendarze. Jednodniówki. (Wydanie drugie uzupełnione i poprawione), „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej AWF w Krakowie” 2008, nr 4 (dodatek).
Duesterberg S., Popular Receptions of Archaeology: Fictional and Factual Texts in 19th and 20th Century Britain, Bielefeld 2015.
Epsztein T., Edukacja dzieci i młodzieży w polskich rodzinach ziemiańskich na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w II poł. XIX w., Warszawa 1998.
Fournaraki E., Bodies that Differ: Mid- and Upper-Class Women and the Quest for ‘Greekness’ in Female Bodily Culture (1896–1940), “The International Journal of the History of Sport” 2010, vol. 27(12), DOI: https://doi.org/10.1080/09523367.2010.497330.
Jandásek L., The Founder of the Sokols: Myroslav Tyrš, “The Slavonic and East European Review” 1932, vol. 10.
Krüger M., Körperkultur und Nationsbildung: Die Geschichte des Turnens in der Reichsgründungsära – eine Detailstudie über die Deutschen, Schorndorf 1996.
Krüger M., Turnfeste als politische Massenrituale des 19. und 20. Jahrhunderts, [w:] idem, Der deutsche Sport auf dem Weg in die Moderne: Carl Diem und seine Zeit, Münster 2009.
Ludvíkovský J., Antické myšlenky v Tyršově sokolském a národním programu, Praha 1923.
Maternicki J., Wielokształtność historii. Rozważania o kulturze historycznej i badaniach historycznych, Warszawa 1986.
Michalski C., Czasopisma lwowskich i krakowskich organizacji sokolich, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii” 2015, t. 8, z. 2.
Nolte C.E., The Sokol in the Czech Lands to 1914: Training for the Nation, New York 2002.
Sak R., Miroslav Tyrš: Sokol, myslitel, výtvarný kritik, Praha 2012.
Słapek D., Terra incognita? Sport antyczny w historiografii polskiej (początki), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna” 2018, t. 17, z. 2, DOI: https://doi.org/10.16926/kf.2018.17.12.
Snopko J., Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Galicji 1867–1914, Białystok 1997.
Stawicki R., Zarys historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – w 150. rocznicę powstania (1867–2017), Warszawa 2017.
Thornton A., Archaeologists in Print: Publishing for the People, London 2018.
Wroczyński R., Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wrocław 1979.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2020.75.195-210
Data publikacji: 2021-01-27 10:39:37
Data złożenia artykułu: 2020-10-26 06:33:05
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Wojciech Tomasz Bejda
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.