Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
„W naszym aparacie powiatowym towarzysze wyobcowali się z klasy, z której pochodzą”. Kontrole Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie w Komitetach Powiatowych PPR na Lubelszczyźnie w latach 1945–1948
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest przedstawienie założeń i form realizacji polityki inspekcyjnej Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie w strukturach partyjnych szczebla powiatowego na Lubelszczyźnie w latach 1945–1948. Rozważania te umożliwią stwierdzenie, w jaki sposób w niższych strukturach organizacji partyjnej funkcjonował organ, którego kompetencje kontrolne w terenie budziły kontrowersje głównie z powodu groźby dublowania działań z instytucjami KW. Ten drobny, zdawałoby się, wycinek z działalności PPR może okazać się istotny przy rozważaniach wokół terenowych przedstawicielstw „partii robotniczej” w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Państwowe w Lublinie, Komitet Wojewódzki Polskiej Partii Robotniczej.
Archiwum Akt Nowych, Polska Partia Robotnicza. Komitet Centralny w Warszawie, Centralna Komisja Kontroli Partyjnej:
/IV-1 Plenarne posiedzenia CKKP.
/IV-2 Narady i odprawy CKKP – protokoły i sprawozdania.
/IV-6 Akcja weryfikacji członków PPR – Kielce, Kraków, Lublin, Łódź.
Archiwum Akt Nowych, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Komitet Centralny w Warszawie.
Archiwum Akt Nowych, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego:
Źródła drukowane
Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1944–1945, oprac. A. Kochański, Warszawa 1992.
Protokoły posiedzeń Sekretariatu KC PPR 1945–1946, oprac. A. Kochański, Warszawa 2001.
Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej 31 sierpnia – 3 września 1948 r., oprac. A. Kochański, Warszawa 1998.
Statut Polskiej Partii Robotniczej uchwalony na I. Zjeździe PPR, Wrocław 1947.
Uchwała KC PPR o oczyszczaniu organizacji partyjnej z elementów klasowo obcych i przypadkowych, Warszawa 1948.
Opracowania
Drabik R., Polska Partia Robotnicza na Lubelszczyźnie (1944–1948). Przyczynek do badań nad działalnością, strukturami i kadrami, [w:] Polska Partia Robotnicza 1944–1948. Studia i szkice, red. M. Krzysztofiński, Rzeszów 2014, s. 12–42.
Dudek J., Amnestia jako środek walki aparatu bezpieczeństwa z podziemiem niepodległościowym na przykładzie Lubelszczyzny, [w:] Komunistyczne amnestie lat 1945–1947 – droga do „legalizacji” czy zagłady?, red. W. Muszyński, Warszawa 2012, s. 205–235.
Jarosz D., Pasztor M., W krzywym zwierciadle. Polityka władz komunistycznych w Polsce w świetle plotek i pogłosek z lat 1949–1956, Warszawa 1995.
Libera P., Członkowie Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR w latach 1948–1971. Próba portretu zbiorowego, [w:] Elity komunistyczne w Polsce, red. M. Szumiło, M. Żukowski, Warszawa–Lublin 2015, s. 169–191.
Libera P., Marcel Reich-Janicki przed Centralną Komisją Kontroli Partyjnej (1950–1957), „Zeszyty Historyczne” 2009, z. 167, s. 182–283.
Magier D., Komuniści w powiecie radzyńskim w latach 1918–1944, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2008, nr 6, s. 166–214.
Motyka G., Od rzezi wołyńskiej do Akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947, Kraków 2011.
Olszewski E., Polska Partia Robotnicza na Lubelszczyźnie 1942–1948, Lublin 1979.
Osęka P., Kartoteka spraw Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej – rekonesans archiwalny, [w:] Od Piłsudskiego do Wałęsy. Studia z dziejów Polski z XX wieku, red. K. Persak, Warszawa 2008, s. 262–275.
Osęka P., Sumienie partii. Rola i znaczenie Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej, [w:] PZPR jako machina władzy, red. D. Stola, K. Persak, Warszawa 2012, s. 75–98.
Pasko A., Kulisy władzy ludowej w województwie białostockim (1948–1956). Organizacja, główne kierunki działania KW PZPR, Białystok 2001.
Szumiło M., Roman Zambrowski 1909–1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, Warszawa 2014.
Witalec R., Funkcjonowanie, struktura organizacyjna oraz zasób aktowy WKKP przy KW PZPR w Rzeszowie w latach 1957–1986, „Prace Historyczno-Archiwalne” 1996, nr 4, s. 215–243.
Witalec R., Struktura organizacyjna i działalność Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej przy KW PZPR w Rzeszowie w latach 1949–1956, „Prace Historyczno-Archiwalne” 1995, nr 3, s. 231–246.
Wtorkiewicz J., Wojsko Polskie w akcji propagandowej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r., Warszawa 2002.
Wysocki J., Ukraińcy na Lubelszczyźnie w latach 1944–1989, Lublin 2011.
Zawadka K., Komitet Wojewódzki PZPR w Lublinie 1948–1956. Struktura – ludzie – mechanizm funkcjonowania, Lublin 2014.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2016.71.149
Data publikacji: 2017-07-19 17:07:11
Data złożenia artykułu: 2017-04-28 12:50:41
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Michał Jan Bednarczyk
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.