Współczesny polski reportaż literacki wobec problematyki oryginalności, niepowtarzalności, intertekstualności oraz pamięci

Michala Benešová

Résumé


Tematem tekstu jest problematyka przekraczania paradygmatu nowości, niepowtarzalności i oryginalności – a tym samym utrzymywanie swoistej pamięci literatury – we współczesnym polskim reportażu literackim. Niektórzy polscy reportażyści próbują świadomie zastosować poststrukturalistyczne metafory recyklingu, bricolage’u czy montażu w tekstach będących, na pierwszy rzut oka, gatunkowym zaprzeczeniem zarówno stosunkowo szeroko rozumianej intertekstualności, która leży u podstaw wspomnianych metafor, jak i pewnej, wynikającej z takiego podejścia do tekstu, „nieoryginalności”. W dzisiejszym reportażu ważną rolę odgrywają jednak także zabiegi intertekstualne polegające na świadomym tworzeniu relacji pomiędzy poszczególnymi tekstami literackimi (np. reportaże Pawła Smoleńskiego, Jacha Hugo-Badera, wcześniej Ryszarda Kapuścińskiego). To wszystko pomaga, przez odniesienia do starszych tekstów, utrzymywać pamięć literatury, ale także pamięć o ważnych dla opisywanego społeczeństwa wydarzeniach relacjonowanych przez reportażystów. Autorka podjęła próbę zbadania nie tylko relacji między światem i tekstem w wybranych reportażach literackich, ale także opisu relacji między jednym a drugim tekstem w szerszym kontekście (po)nowoczesnego podejścia do problematyki oryginalności oraz niepowtarzalności.


Mots-clés


reportaż literacki, intertekstualność, pamięć literatury, bricolage, recykling

Texte intégral :

PDF (Język Polski)

Références


Bauer, Z. (2001). Antymedialny reportaż Ryszarda Kapuścińskiego. Warszawa: PAP.

Erll, A. (2015). Literárněvědné koncepty paměti. W: A. Kratochvil (red.). Paměť a trauma pohledem humanitních věd. Komentovaná antologie teoretických textů (s. 190–206). Praha: Ústav pro českou literaturu AV ČR/Akropolis.

Halbwachs, M. (2009). Kolektivní paměť. Praha: Sociologické nakladatelství.

Hugo-Bader, J. (2009). Biała gorączka. Wołowiec: Czarne.

Hugo-Bader, J. (2011). Dzienniki kołymskie. Wołowiec: Czarne.

Jarmusch, J. (2004). Jim Jarmusch’s Golden Rules. MovieMaker Magazine, 53.

Kapuściński, R. (2006). Podróże z Herodotem. Kraków: Znak.

Kristeva, J. (1999). Slovo, dialog a román. Texty o sémiotice. Praha: Sofis/Pastelka.

Lachmann, R. (2002). Memoria fantastika. Praha: Herrmann & synové.

Mitosek, Z. (1998). Słowo ikoniczne. W: H. Markiewicz (red.). Problemy teorii literatury (s. 124–133). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Nünning, A. (red.). (2006). Lexikon teorie literatury a kultury. Brno: Host.

Nycz, R. (2006). Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy. W: M.P. Markowski, R. Nycz (red.). Kulturowa teoria literatury (s. 153–180). Kraków: Universitas.

Pfister, M. (1991). Koncepcje intertekstualności. Pamiętnik Literacki, 82/4, s. 183–208.

Smoleński, P. (2006). Izrael już nie frunie. Wołowiec: Czarne.

Smoleński, P. (2012). Balagan. Alfabet izraelski. Warszawa: Agora.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2017.35.2.79
Date of publication: 2018-03-05 15:07:03
Date of submission: 2017-02-26 23:24:42


Statistiques


Visibilité des résumés - 1433
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1351

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2018, Michala Benešová

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.