Prawo do informacji publicznej a jego nadużycie – rozważania na gruncie orzecznictwa sądów administracyjnych

Dorota Lebowa, Anna Fermus-Bobowiec

Streszczenie w języku polskim


Zarówno Konstytucja RP, jak i ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej gwarantują każdemu szeroki dostęp do każdej informacji o sprawach publicznych, co do zasady bez względu na cel, jakim się kierował, składając wniosek o udzielenie informacji publicznej. Na gruncie przepisów ustawy podmiot udostępniający informację publiczną jest uprawniony do badania interesu wnioskodawcy jedynie w przypadku informacji publicznej przetworzonej, a zatem informacji, dla wytworzenia której niezbędne jest przeprowadzenie pewnych działań na posiadanych już przez organ informacjach, tj. gdy mamy do czynienia z przygotowaniem informacji niejako „specjalnie” dla wnioskodawcy, według podanych przez niego założeń, kryteriów itp. Orzecznictwo sądów administracyjnych, wychodząc jednak poza ramy ustawy i sięgając do jej założeń aksjologicznych, stworzyło koncepcję nadużycia prawa do informacji publicznej. Stała się ona już na stałe obecna w praktyce stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej, a sprowadza się w istocie do badania intencji wnioskodawcy pomimo braku ku temu wyraźnego upoważnienia ustawowego. Celem artykułu jest omówienie koncepcji nadużycia prawa do informacji na tle rozwiązań konstytucyjnych i ustawowych oraz podjęcie próby jej zdefiniowania na gruncie realnych sytuacji faktycznych, w których może znaleźć zastosowanie. Realizacji tego zadania służy analiza orzecznictwa sądów administracyjnych.


Słowa kluczowe


informacja publiczna; informacja publiczna przetworzona; wniosek o udzielenie informacji publicznej; nadużycie prawa do informacji publicznej

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Bagińska E., Wałachowska M., Nadużycie prawa podmiotowego a dochodzenie roszczenia o zadośćuczynienie pieniężne z tytułu śmierci osoby bliskiej, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2014, nr 1.

Bidziński M., [w:] Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej, red. M. Chmaj, Legalis.

Jaśkowska M., Pojęcie informacji publicznej i jej rodzaje, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2012, nr 3.

Karsznicki K., Kryteria dostępu do informacji publicznej, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 11.

Pawlik K., Kwalifikacja informacji a nadużycie prawa do informacji publicznej, „Radca Prawny w Administracji” 2022, nr 1.

Szustakiewicz P., [w:] Dostęp do informacji publicznej. Praktyczne wskazówki w świetle obowiązujących przepisów i orzecznictwa, red. P. Szustakiewicz, Warszawa 2014.

Szustakiewicz P., Rażąca bezczynność i przewlekłość postępowania w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej, „Samorząd Terytorialny” 2021, nr 1–2.

Szwejkowska M., Kędzierska B., Dostęp do informacji publicznej jako konieczny warunek do realizacji idei społeczeństwa informacyjnego, „Ekonomiczne Problemy Usług” 2011, nr 67.

Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa 1981.

AKTY PRAWNE

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, ze zm.).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020, poz. 1740, ze zm.).

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. 2022, poz. 902).

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. 2022, poz. 329).

ORZECZNICTWO

Postanowienie NSA z dnia 16 października 2015 r., I OSK 1992/14, LEX nr 1975884.

Wyrok NSA z dnia 3 listopada 2009 r., I OSK 735/09, LEX nr 588800.

Wyrok NSA z dnia 14 września 2010 r., I OSK 1035/10, LEX nr 744914.

Wyrok NSA z dnia 30 marca 2011 r., I OSK 3/11, LEX nr 1079760.

Wyrok NSA z dnia 31 lipca 2014 r., I OSK 9/14, LEX nr 2006689.

Wyrok NSA z dnia 21 października 2016 r., I OSK 412/15, LEX nr 2143033.

Wyrok NSA z dnia 23 listopada 2016 r., I OSK 1601/15, LEX nr 2177183.

Wyrok NSA z dnia 11 maja 2017 r., I OSK 2777/16, LEX nr 2306849.

Wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2017 r., I OSK 1003/17, LEX nr 2424529.

Wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2017 r., I OSK 1380/17, LEX nr 2454682.

Wyrok NSA z dnia 18 września 2018 r., I OSK 2434/16, LEX nr 2601726.

Wyrok NSA z dnia 4 grudnia 2019 r., I OSK 997/18, LEX nr 2774533.

Wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2019 r., I OSK 3429/18, LEX nr 2764670.

Wyrok NSA z dnia 18 maja 2020 r., I OSK 4369/18, LEX nr 3025429.

Wyrok NSA z dnia 19 czerwca 2020 r., I OSK 1855/19, LEX nr 3040658.

Wyrok NSA z dnia 14 lipca 2020 r., I OSK 2817/19, LEX nr 3034920.

Wyrok NSA z dnia 17 września 2020 r., I OSK 396/20, LEX nr 3054764.

Wyrok NSA z dnia 25 września 2020 r., I OSK 404/20, CBOSA.

Wyrok NSA z dnia 28 lipca 2021 r., III OSK 3943/21, LEX nr 3207221.

Wyrok NSA z dnia 17 listopada 2021 r., III OSK 4362/21, LEX nr 3264255.

Wyrok NSA z dnia 30 listopada 2021 r., III OSK 4340/21, LEX nr 3263648.

Wyrok NSA z dnia 3 grudnia 2021 r., III OSK 4438/21, LEX nr 3305143.

Wyrok NSA z dnia 15 grudnia 2021 r., III OSK 4266/21, LEX nr 3326032.

Wyrok NSA z dnia 13 kwietnia 2022 r., III OSK 4495/21, LEX nr 3333333.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 października 2017 r., II SA/Wa 251/17, LEX nr 2373213.

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 10 października 2017 r., II SAB/Ol 85/17, LEX nr 2395610.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 22 lutego 2018 r., II SAB/Po 206/17, LEX nr 2458255.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 lutego 2018 r., II SAB/Po 153/17, LEX nr 2479969.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2020 r., II SAB/Wa 14/20, LEX nr 3065195.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 listopada 2020 r., II SAB/Po 72/20, LEX nr 3092547.

Wyrok WSA w Kielcach z dnia 9 kwietnia 2021 r., II SA/Ke 1042/20, LEX nr 3190153.

Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 30 czerwca 2021 r., II SAB/Sz 122/20, LEX nr 3218184.

Wyrok WSA w Lublinie z dnia 16 września 2021 r., II SA/Lu 36/21, LEX nr 3289546.

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 22 września 2021 r., II SAB/Gd 76/21, LEX nr 3228201.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 16 grudnia 2021 r., II SAB/Po 100/21, LEX nr 3278260.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.2.29-41
Data publikacji: 2022-12-01 14:40:21
Data złożenia artykułu: 2022-05-16 23:02:59


Statystyki


Widoczność abstraktów - 573
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1897

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Dorota Lebowa, Anna Fermus-Bobowiec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.