Agencja/Centrum Komunikacji – kaprys czy konieczność w demokratycznym państwie prawa?
Streszczenie w języku polskim
Niniejszy artykuł przedstawia koncepcję utworzenia Agencji/Centrum Komunikacji. Zadaniem tej jednostki byłoby świadczenie wsparcia dla organów władzy wykonawczej oraz władzy sądowniczej w sposób stały w celu osiągnięcia przez nie minimalnych wymagań w obszarze dostępności informacyjno-komunikacyjnej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Bartoszewicz M., Język polski i jego ochrona prawna w porządku konstytucyjnym Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2017.
Biłat A., Dwutorowy model komunikacji językowej i jego zastosowanie w nauce administracji, [w:] Spory o wartości. Aspekty filozoficzne i administracyjno-prawne, red. J. Zubelewicz, Warszawa 2017.
Bobryk J., Język mówiony, pismo, Internet, [w:] Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, red. I. Kurcz, H. Okuniewska, Warszawa 2011.
Bohman U., Easy Language in Sweden, [w:] Handbook of Easy Language in Europe, eds. C. Lindholm, U. Vanhatalo, Berlin 2021.
Brodnicki K., Zastosowanie koncepcji Design Thinking w funkcjonowaniu przedsiębiorstw, „Przedsiębiorstwo we Współczesnej Gospodarce – Teoria i Praktyka” 2015, nr 4.
Charzyńska E., Czytelność tekstów na stronach NFZ i MZ – analiza statystyczna oraz porównanie z popularnymi serwisami zdrowotnymi, „Hygeia Public Health” 2017, nr 52(3).
Ciechanowska J., Realizacja konstytucyjnej zasady prawa do sądu w stosunku do osób niepełnosprawnych, [w:] Prawo a niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia, red. M. Bosak, Warszawa 2015.
Czerwiński W., Kilka refleksji na temat uzasadnień wyroków sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017, nr 3.
Dryszel A., Nikt mnie nie skusi i nie przestraszy – rozmowa z sędzią Barbarą Piwnik, „Tygodnik Przegląd” 2020, nr 4.
Ehrenberg-Sundin B., Plain Language in Sweden, “Clarity” 1995, no. 33.
Ehrenberg-Sundin B., The Swedish Government Promotes Clear Drafting, “Clarity” 2002, no. 47.
Fabian E., Dostępność cyfrowa a rekomendacje ENISA w zakresie cyberbezpieczeństwa, [w:] Internet. Analityka danych, red. G. Szpor, K. Czaplicki, Warszawa 2019.
Filiciak M., Język zmarginalizowany. Komunikacja w epoce kodów i algorytmów, [w:] Polszczyzna w dobie cyfryzacji, red. A. Hącia, K. Kłosińska, P. Zbróg, Warszawa 2020.
Imiołczyk B. (red.), Osoby głuche w Polsce 2020. Wyzwania i rekomendacje. Raport Komisji Ekspertów ds. Osób Głuchych, Warszawa 2020.
Kądzielski M., Istota pracy tłumacza przysięgłego. Rozważania prawno-wittgensteinowskie, „Lingua Legis” 2020, nr 28.
Kęskrawiec M., Wywrócone kostki domina, „Tygodnik Powszechny” 2021, nr 48.
Kubacki A.D., Ocena regulacji ustawowych w odniesieniu do zawodu tłumacza przysięgłego. Próba podsumowania, „Comparative Legilinguistics” 2018, vol. 35.
Lamri J., Kompetencje XXI wieku. Kreatywność, komunikacja, krytyczne myślenie, kooperacja, Warszawa 2021.
Lang K., Die rechtliche Lage zu Barrierefreier Kommunikation in Deutschland, [w:] Handbuch Barrierefreie Kommunikation, hrsg. v. Ch. Maaß, I. Rink, Berlin 2018.
Łętowska E., Wirtualizacja sądowej ochrony słabszych, [w:] Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016.
Maaß Ch., Rink I., Hansen-Schirra S., Easy Language in Germany, [w:] Handbook of Easy Language in Europe, eds. C. Lindholm, U. Vanhatalo, Berlin 2021.
Maciejewski M., Administracja behawioralna i jej prawna regulacja. Zachowanie psychologii w administrowaniu, [w:] Władza w przestrzeni administracji publicznej, red. Z. Duniewska, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa–Łódź 2020.
Malinowska E., Językowe wykładniki władzy w urzędzie, „Oblicza Komunikacji” 2016, nr 3.
Malinowska E., Szablonowość wypowiedzi urzędowych, [w:] Słowa – kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, red. I. Burkacka, R. Pawelec, D. Zdankiewicz-Jedynak, Warszawa 2010.
Nartowska K., Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego a tłumaczenia sądowe w Polsce, „Rocznik Przekładoznawczy” 2018, nr 13, DOI: https://doi.org/10.12775/RP.2018.010.
Obsługa osób głuchych i głuchoniewidomych w urzędach administracji publicznej. Analiza i zalecenia, „Biuletyn RPO” 2014, nr 5.
Olejniczak K., Śliwowski P., Wojtowicz D., Projektowanie rozwiązań publicznych na ludzką miarę – behavioral insights, „Samorząd Terytorialny” 2019, nr 10.
Pawłowski Ł., Druga fala prywatyzacji. Niezamierzone skutki rządów PiS, Warszawa 2020.
Perego E., Easy Language in Italy, [w:] Handbook of Easy Language in Europe, eds. C. Lindholm, U. Vanhatalo, Berlin 2021.
Piekot T., Maziarz M., Styl „plain language” i przystępność języka publicznego jako nowy kierunek w polskiej polityce językowej, „Język a Kultura” 2014, vol. 24.
Piekot T., Zarzeczny G., Moroń E., Standard plain language w polskiej sferze publicznej, [w:] Lingwistyka kryminalistyczna. Teoria i praktyka, red. M. Zaśko-Zielińska, K. Kredens, Wrocław 2019.
Przybyła-Wilkin A., Easy Language in Poland, [w:] Handbook of Easy Language in Europe, eds. C. Lindholm, U. Vanhatalo, Berlin 2021.
Roszewska K., Komentarz do art. 1, [w:] Ustawa o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Komentarz, red. K. Roszewska, LEX/el. 2021.
Rutkowski P., Opisać język Głuchych, „Academia. Magazyn Polskiej Akademii Nauk” 2016, nr 4(48).
Rutkowski P., Mostowik P., Polski język migowy narzędziem przeciwdziałania wykluczeniu, „Trendy” 2017, nr 1.
Rutkowski P., Talipska M., Głusi na uczelniach wyższych w Polsce, [w:] Edukacja niesłyszących – wczoraj, dziś i jutro, red. E. Woźnicka, Łódź 2018.
Sirůčková Š., Niesłyszący w Czechach, [w:] Tożsamość społeczno-kulturowa głuchych, red. E. Woźnicka, Łódź 2007.
Sobolewska A., Wilk B., Zapewnianie i finansowanie dostępności. Praktyczny poradnik dla sektora publicznego, Warszawa 2021.
Staminesco C., France: The Committee to Simplify Official Language (COSLA), “Clarity” 2002, no. 47.
Stankiewicz P., Kultura dezinformacji, [w:] 21 polskich grzechów głównych, Warszawa 2018.
Stasz M., Komunikacja jako wartość kluczowa funkcjonowania administracji publicznej, [w:] Układ administracji publicznej, red. J. Korczak, Warszawa 2020.
Szwed M., Przymusowe umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym w świetle współczesnych standardów praw człowieka, Warszawa 2020.
Tarka A., Autorytet państwa i jego instytucji buduje się latami, „Rzeczpospolita”, 7.01.2019.
Trojanowska A., Administracja publiczna w mediach społecznościowych – szanse w cieniu zagrożeń, „Informacja w Administracji Publicznej” 2020, nr 3.
Winczorek J., Dostęp do prawa. Ujęcie socjologiczne, Warszawa 2019.
Zieliński L., Garść uwag o potrzebie optymalizacji komunikacji pomiędzy tłumaczami przysięgłymi a przedstawicielami organów ściągania, sposobach jej osiągnięcia i potencjalnych korzyściach, „Comparative Legilinguistics” 2016, vol. 25, DOI: https://doi.org/10.14746/cl.2016.25.07.
Zyzański P., Wzór pouczenia pokrzywdzonego z art. 300 k.p.k., czyli o potrzebie nowelizacji od zaraz, [w:] Pokrzywdzony jako uczestnik postępowań represyjnych. Czwarty wierzchołek trójkąta?, red. A. Światłowski, P. Czarnecki, Warszawa 2021.
NETOGRAFIA
Bienias S., Badanie ewaluacyjne dotyczące stosowania zasady równości szans kobiet i mężczyzn oraz zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami w ramach polityki spójności 2014–2020 oraz oceny realizacji Rządowego Programu Dostępność Plus 2018–2025, Moduł II Efekty realizacji Programu Dostępność Plus, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/106692/Ewaluacja.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Bundesministerium der Justiz der Bundesrepublik Deutschland, https://www.bmj.de/DE/LeichteSprache/Leichte_Sprache_node.html (dostęp: 10.05.2022).
Bundesministerium für Arbeit und Soziales der Bundesrepublik Deutschland, https://www.bmas.de/DE/Service/Publikationen/a752-leichte-sprache-ratgeber.html (dostęp: 10.05.2022).
Giderewicz S., Opinia do ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, Senat RP IX kadencji, Druk nr 1249, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5306/plik/1249o.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Instytut Języka i Folkloru w Szwecji, https://www.isof.se (dostęp: 15.05.2022).
Kiełczewska A., Sawulski J., Postawy Polaków wobec płacenia podatków i roli państwa w gospodarce, Warszawa 2021, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2022/04/Podatki-wydatki.-24.01.2022-net.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Komisja Ekspertów ds. Osób Głuchych, https://bip.brpo.gov.pl/pl/tagi/komisja-ekspertow-ds-osob-gluchych (dostęp: 10.05.2022).
Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania na lata 2021–2030 (wersja z 14 kwietnia 2021 r.), https://www.gov.pl/web/rownetraktowanie/krajowy-program-dzialan-na-rzecz-rownego-traktowania (dostęp: 10.05.2022).
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Raport o stanie zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami przez podmioty publiczne w Polsce według stanu na 1 stycznia 2021 r. (przygotowano m.in. w oparciu o wyniki badania zrealizowanego przez Główny Urząd Statystyczny na zlecenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej), listopad 2021, https://www.gov.pl/attachment/c57ed2f6-8b87-4ffa-8871-4503c79430f6 (dostęp: 5.05.2022).
Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Program rządowy Dostępność Plus 2018–2025, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/97063/Program_Dostepnosc_Plus.pdf (dostęp: 10.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli. Działania organów administracji publicznej na rzecz podnoszenia kompetencji cyfrowych społeczeństwa, nr ewid. 182/2021/P/21/003/KAP, https://www.nik.gov.pl/plik/id,25577,vp,28343.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli. Funkcjonowanie urzędów administracji publicznej w okresie pandemii COVID-19, nr ewid. 173/2021/P/21/094/LSZ, https://www.nik.gov.pl/plik/id,25613,vp,28386.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli. Organizacja pracy zdalnej w wybranych podmiotach wykonujących zdania publiczne w związku z ogłoszeniem stanu epidemii, nr ewid. 135/2021/P/21/059/LBI), https://www.nik.gov.pl/plik/id,25063,vp,27811.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli. Przygotowanie administracji publicznej do obsługi cudzoziemców, nr ewid. 24/2019/P/18/105/LWR, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/18/105 (dostęp: 5.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli. Świadczenie usług publicznych osobom posługującym się językiem migowym, nr ewid. 29/2015/P/14/105/LPO, https://www.nik.gov.pl/plik/id,8755,vp,10884.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli realizacji ustawy o języku polskim, nr ewid. 66/2004/P/03/080KNO, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/pobierz,px_2004066.pdf,typ,k.pdf (dostęp: 5.05.2022).
Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych PT TEPIS, https://tepis.org.pl (dostęp: 10.05.2022).
Pracownia Lingwistyki Migowej, https://www.plm.uw.edu.pl (dostęp: 10.05.2022).
Pracownia Prostej Polszczyzny, http://www.ppp.uni.wroc.pl (dostęp: 10.05.2022).
Rojek-Socha P., MS chce dostosować sądy dla osób ze szczególnymi potrzebami, w ocenie „Solidarności” – kosztem pracowników, 20.08.2021, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/dostosowywanie-sadow-dla-osob-ze-szczegolnymi-potrzebami-pismo,510136.html (dostęp: 10.05.2022).
School of Form (SoF), https://www.sof.edu.pl/pl (dostęp: 10.05.2022).
Stowarzyszenie Tłumaczy Polskiego Języka Migowego, https://stpjm.org.pl/pl (dostęp: 10.05.2022).
Wikariak S., Wikipedia wkracza do orzecznictwa sądów, 10.11.2008, https://www.rp.pl/internet-i-prawo-autorskie/art7957561-wikipedia-wkracza-do-orzecznictwa-sadow (dostęp: 12.05.2022).
Żaczkiewicz-Zborska K., Za mało pieniędzy na zwalczanie dyskryminacji – uważa RPO, 10.01.2022, https://www.prawo.pl/prawo/za-malo-pieniedzy-na-zwalczanie-dyskryminacji,512747.html (dostęp: 10.05.2022).
AKTY PRAWNE
Die Verordnung zur Verwendung von Gebärdensprache und anderen Kommunikationshilfen im Verwaltungsverfahren nach dem Behindertengleichstellungsgesetz, BGBI. I S. 2650.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 czerwca 2012 r. w sprawie rejestru tłumaczy polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobu komunikowania się osób głuchoniewidomych (Dz.U. 2012, poz. 652).
Uchwała Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030 (M.P. 2021, poz. 218).
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. 2021, poz. 735, ze zm.).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. 2021, poz. 1805, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postepowania karnego (t.j. Dz.U. 2021, poz. 534, ze zm.).
Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (t.j. Dz.U. 2021, poz. 672, ze zm.).
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. 2022, poz. 329, ze zm.).
Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu ochrony cudzoziemcom (t.j. Dz.U. 2021, poz. 1108, ze zm.).
Ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1326).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. 2021, poz. 305, ze zm.).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (t.j. Dz.U. 2017, poz. 1824, ze zm.).
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. 2021, poz. 2354, ze zm.).
Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1002).
Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1469, 2089).
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (t.j. Dz.U. 2020, poz. 1062).
Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. 2020, poz. 1086).
Zákon o komunikačních systémech neslyšících a hluchoslepých osob, Sb. č. 155/1998.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.1.23-42
Data publikacji: 2022-11-04 19:54:23
Data złożenia artykułu: 2022-05-28 06:46:45
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Anna Gronkiewicz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.