Projekt kodeksu karnego wojskowego oraz prawo Legionu Czechosłowackiego w Rosji

Jakub Novák

Streszczenie w języku polskim


W artykule przedstawiono przyczyny powstania, treść i losy projektu kodeksu karnego wojskowego opracowanego na potrzeby Legionu Czechosłowackiego na Syberii w czasie jego zaangażowania w rosyjską wojnę domową. Po wprowadzeniu do historycznego tła działalności Legionu w Rosji opisano funkcjonowanie improwizowanego systemu prawnego, który legioniści, odcięci na Syberii od swojego dowództwa w Europie, musieli stworzyć i utrzymać. Następnie omówiono przyczyny konieczności stworzenia nowego kodeksu karnego w środku trwania wojny domowej oraz proces jego tworzenia, a także krótko podsumowano treść poszczególnych części projektu. Ostatni rozdział rzuca światło zarówno na powody, dla których kodeks ostatecznie nie wszedł w życie, jak i na „drugie życie”, które tchnął w niego Sąd Korpusu (Najwyższy Sąd Armii Czechosłowackiej na Syberii) w swojej uchwale S-2/19. Oprócz powszechnie znanej literatury historycznej dotyczącej czechosłowackich legionów źródłami do niniejszego artykułu były w szczególności materiały archiwalne Wydziału Prawnego Oddziału Czechosłowackiej Rady Narodowej w Rosji, zawierające m.in. oryginalny projekt kodeksu, oraz opublikowane w formie książkowej wspomnienia przewodniczącego Wydziału Prawnego Viktora Svobody.


Słowa kluczowe


Legion Czechosłowacki; kodeks karny wojskowy; rosyjska wojna domowa; Czechosłowacja; Viktor Svoboda

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


ARCHIVAL SOURCES

Ministerstvo vojenství – oddělení v Rusku, voj. správa-právní odbor, Vojenský historický archiv.

RL-Sbor.soud-Rusko-Trest-zál 1919–1920 Spisy, Vojenský historický archiv.

Sbírka dokumentace Oddělení vydávání osvědčení MO ČR, Vojenský historický archiv.

Sbírka důležitých dokumentů 1. odboje, Vojenský historický archiv.

LITERATURE

Brádlerová D., Vojáci nebo podnikatelé?, Praha 2018.

Klípa B., Pichlík K., Zabloudilová J., Českoslovenští legionáři (1914–1920), Praha 1996.

McNamara K.J., Dreams of a Great Small Nation, New York 2016.

Mojžíš M., Československé legie 1914–1920, Praha 2017.

Řepka J., II. sjezd československého vojska na Rusi, Praha 1928.

Svoboda V., Soudnictví v čsl. vojsku na Rusi, Praha 1924.

Vácha D., Prokletá magistrála, Praha 2019.

Wiśniewski J.P., Od „Czeskiej Drużyny” do Korpusu Czechosłowackiego. Czesko-słowackie formacje wojskowe w Rosji w latach 1914–1916, “Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2014, no. 4.

LEGAL ACTS

Zákon č. 117/1852 ř. z., o zločinech, přečinech a přestupcích.

Zákon č. 19/1855 ř. z., vojenský trestní zákon o zločinech a přečinech.

ONLINE SOURCES

Décret du 25 août 1913, portant règlement sur le service intérieur des corps de troupe d’infanterie et du génie, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6563902x/f142.item.texteImage (access: 22.08.2023).

Řády a resoluce 1. sjezdu československého vojska, https://web2.mlp.cz/koweb/00/04/04/13/96/rady_a_resoluce_1_sjezdu_ceskoslov_vojska.pdf (access: 22.08.2023).

Rozkazy čsl. vojsku na Rusi 1917–1918, https://www.digitalniknihovna.cz/dsmo/view/uuid:8d5a17df-e97b-4772-a926-c42292cbad93?page=uuid:9ceaaf47-fd23-11ea-9758-001b63bd97ba (access: 22.08.2023).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2023.70.3.49-65
Data publikacji: 2024-01-11 14:19:26
Data złożenia artykułu: 2023-09-09 18:47:51


Statystyki


Widoczność abstraktów - 308
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 240

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Jakub Novák

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.