Ważny interes podatnika i interes publiczny w klauzulach generalnych Ordynacji podatkowej

Antoni Hanusz, Paulina Krukowska-Siembida

Streszczenie w języku polskim


Użyte w przepisach Ordynacji podatkowej takie zwroty, jak „ważny interes podatnika” i „interes publiczny” nie mają stałego zakresu treści. Organy podatkowe podczas rozpatrywania poszczególnych spraw obowiązane są zatem wypełnić te pojęcia właściwą zawartością według własnego rozeznania. Z tego powodu doniosłą rolę w stosowaniu klauzul generalnych mają kryteria oceny ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego, które muszą mieć charakter zobiektywizowany. Klauzule generalne ujęte w Ordynacji podatkowej pozwalają na dokonywanie wyboru określonych w niej konsekwencji prawnych i rozstrzygania konfliktu dóbr. Jest to dokonywane w ramach tzw. uznania administracyjnego. Dyrektywy wyboru tkwią w założeniach ogólnych oficjalnie przyjętego systemu wartości. Ustaleniu właściwego znaczenia norm zawierających tego rodzaju środki techniki prawodawczej musi towarzyszyć przekonanie, że tworzenie prawa nie odbywa się w oderwaniu od wpływów aksjologicznych. Uwzględniają one konstytucyjne wolności gospodarcze, socjalne, kulturalne i inne. Klauzule generalne wykorzystywane w prawie podatkowym, przy zachowaniu stabilności przepisów prawnych, powodują jednocześnie uelastycznienie tekstu aktu prawnego, a co za tym idzie – stosowanie przepisów prawnych. Użycie przez prawodawcę klauzul generalnych nie jest równoznaczne z przyznaniem interpretatorowi absolutnej i pozostającej poza wszelką kontrolą dowolności wykładni przepisów prawnych. Musi on posługiwać się zobiektywizowanymi kryteriami ocen pozaprawnych zdarzeń i zjawisk prawnie istotnych znajdujących uzasadnienie aksjologiczne.


Słowa kluczowe


klauzule generalne; Ordynacja podatkowa; ważny interes podatnika; interes publiczny

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Borszowski P., Elastyczność a zwrot szacunkowy „ważny interes podatnika” w konstrukcji umorzenia zaległości podatkowych, [w:] Instytucje prawnofinansowe w warunkach kryzysu gospodarczego, red. W. Miemiec, K. Sawicka, Warszawa 2014.

Choduń A., Klauzule generalne i zwroty niedookreślone – wybrane zagadnienia teoretyczne, [w:] A. Choduń, A. Gomułowicz, A. Skoczylas, Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w prawie podatkowym i administracyjnym. Wybrane zagadnienia teoretyczne i orzecznicze, Warszawa 2013.

Gizbert-Studnicki T., Konflikt dóbr i kolizji norm, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989.

Gomułowicz A., Skoczylas A., Zwolnienie płatnika z obowiązku pobrania podatku (art. 22 § 2 o.p.), ograniczanie poboru zaliczek na podatek (art. 22 § 2a o.p.), [w:] A. Choduń, A. Gomułowicz, A. Skoczylas, Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w prawie podatkowym i administracyjnym. Wybrane zagadnienia teoretyczne i orzecznicze, Warszawa 2013.

Gruszczyński B., Komentarz do art. 22, [w:] S. Babiarz, B. Dauter, B. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2013.

Hanusz A., Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia podatkowego, Kraków 2004.

Leszczyński L., Interpretacyjna rola kryteriów otwartych i innych decyzji stosowania prawa, [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 4: Wykładnia w prawie administracyjnym, red. L. Leszczyński, B. Wojciechowski, M. Zirk-Sadowski, Warszawa 2015.

Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.

Leszczyński L., Tworzenie generalnych klauzul odsyłających, Lublin 2000.

Orzeczenie TK z dnia 29 maja 1996 r., K 22/95, OTK 1996, nr 3, poz. 21.

Wyrok NSA z dnia 7 lutego 2001 r., I SA/Gd 1507/00, LEX nr 46473.

Wyrok NSA z dnia 21 marca 2001 r., I SA/Ka 577/00, LEX nr 47500.

Wyrok NSA z dnia 18 maja 2005 r., II FSK 2211/04, CBOSA.

Wyrok NSA z dnia 19 sierpnia 2010 r., II FSK 619/09, CBOSA.

Wyrok NSA z dnia 26 lipca 2011 r., sygn. akt II FSK 425/10.

Wyrok NSA z dnia 9 maja 2003 r., III SA 2679/01, LEX nr 146084.

Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2009 r., I SA/Sz 667/09, LEX nr 549964.

Wyrok WSA z dnia 26 marca 2015 r., I SA/Sz 1226/14, CBOSA.

Ziembiński Z., Teoria prawa, Warszawa – Poznań 1973.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2016.63.2.181
Data publikacji: 2016-12-21 12:16:46
Data złożenia artykułu: 2016-03-16 12:11:04


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1545
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 6297

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Antoni Hanusz, Paulina Krukowska-Siembida

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.