Wyślij tekst przez e-mail 
Zasady słuszności w kodeksie zobowiązań
Streszczenie w języku polskim
Artykuł dotyczy popularnej w prawie cywilnym, a w prawie obligacyjnym w szczególności, generalnej klauzuli odsyłającej do zasad słuszności, rozumianych jako zbiorcze określenie wszystkich odesłań, w których pojawia się kryterium słuszności. Przeanalizowano obecność tej klauzuli w kodeksie zobowiązań z 1933 r. na tle rozwiązań przyjętych w wielkich kodyfikacjach cywilnych obowiązujących na ziemiach polskich, tj. w Kodeksie Napoleona, kodeksie cywilnym austriackim (ABGB) oraz w niemieckim kodeksie cywilnym (BGB). Podjęte w artykule rozważania uwzględniły także fakt obowiązywania kodeksu zobowiązań w warunkach Polski Ludowej (do wejścia w życie w dniu 1 stycznia 1965 r. kodeksu cywilnego), ukazując wpływ zasad współżycia społecznego, zaczerpniętych z prawa radzieckiego, a wprowadzonych do Przepisów ogólnych prawa cywilnego z 1950 r., na tradycyjne klauzule oparte na kryterium słuszności.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Dziedziak W., O prawie słusznym (perspektywa sytemu prawa stanowionego), Lublin 2015.
Dziedziak W., Słuszność jako wartość prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2011, t. 15.
Historia państwa i prawa Polski, t. 5: Historia państwa i prawa Polski 1918–1939, red. F. Ryszka, cz. 2, Warszawa 1968.
Jaworski W.L., Kodeks cywilny austriacki, t. 2, Kraków 1905.
Kodeks cywilny obowiązujący na ziemiach zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa – Poznań 1928.
Konstytucja PRL z dnia 22 lipca 1952 r. (Dz.U., nr 33, poz. 232).
Korobowicz A., Witkowski W., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2012.
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz, t. 1, Kraków 1934.
Kuryłowicz M., Wokół pojęcia aequitas w prawie rzymskim, „Studia Iuridica Lublinensia” 2011, t. 15.
Leszczyński L., Kategoria słuszności w wykładni prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2011, t. 15.
Leszczyński L., Przepisy prawne a podstawa zastosowania klauzul odsyłających, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2000, z. 4.
Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
Leszczyński L., Tworzenie generalnych klauzul odsyłających, Lublin 2000.
Lityński A., Historia prawa Polski Ludowej, Warszawa 2013.
Longchamps de Bérier R., Uzasadnienie projektu Kodeksu Zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu Kodeksu, Komisja Kodyfikacyjna. Podkomisja Prawa o zobowiązaniach, z. 4–6, Warszawa 1936.
Longchamps de Bérier R., Zobowiązania, Lwów 1939.
Namitkiewicz J., Kodeks zobowiązań. Komentarz dla praktyki, t. 1, Łódź 1949.
Orzeczenie SN z dnia 21 kwietnia 1951 r., sygn. akt C 25/51, OSN(C) 1952/2/43.
Orzeczenie SN z dnia 24 września 1958 r., sygn. akt III CR 552/58, OSNCK 1960/1/19.
Orzeczenie SN z dnia 30 kwietnia 1963 r., sygn. akt III PR 8/63, OSNC 1964/2/42.
Pajor T., Kilka uwag o roli ocen etycznych w prawie cywilnym, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 2009, Vol. 12, nr 2.
Peiper L., Kodeks zobowiązań, Kraków 1934.
Pietrzykowski K., Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz do art. 1–44911, Warszawa 2005.
Prawo cywilne obowiązujące na obszarze b. Kongresowego Królestwa Polskiego z dodaniem ustaw uzupełniających i związkowych oraz orzecznictwa sądów kasacyjnych, red. J.J. Litauer, Warszawa 1923.
Ptak J., Kinstler M., Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, Wrocław 1999.
Rozporządzenie cesarskie z dnia 19 marca 1916 r. zawierające trzecią nowelę częściową do powszechnej księgi ustaw cywilnych – Dziennik ustaw państwa dla królestw i krajów w Radzie Państwa reprezentowanych (Dz.U. p. austr. z 1916 r., nr 38).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. – Kodeks zobowiązań (Dz.U., nr 82, poz. 598).
Safjan M., Klauzule generalne w prawie cywilnym, „Państwo i Prawo” 1990, z. 11.
Samolewicz S., Zarys prawa cywilnego obowiązującego w b. zaborze austriackim, Lwów 1932.
Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009.
Sójka-Zielińska K., Zasada słuszności wobec teoretycznych założeń kodyfikacyjnych XIX w., „Państwo i Prawo” 1974, z. 2.
Stawarska-Rippel A., Nowe treści „starego” prawa. O procedurze cywilnej Drugiej Rzeczypospolitej w Polsce Ludowej, „Zeszyty Prawnicze TBSP UJ” 2006, z. 13.
Stawarska-Rippel A., Prawo sądowe Polski Ludowej 1944–1950 a prawo Drugiej Rzeczypospolitej, Katowice 2006.
Uchwała SN składu 7 sędziów z dnia 15 grudnia 1951 r., sygn. akt C 15/51, OSNCK 1953/1/3.
Uchwała SN z dnia 27 czerwca 1963 r., sygn. akt III PO 12/63, OSNPG 1963/10/57.
Ustawa z dnia 18 lipca 1950 r. – Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz.U., nr 34, poz. 311).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U., nr 16, poz. 93).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz.U., nr 16, poz. 94).
Ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U., nr 55, poz. 321).
Więzowska B., Odpowiedzialność cywilna na zasadzie słuszności, Warszawa 2009.
Wyrok SN z dnia 20 maja 1997 r., sygn. akt II CKN 172/97, OSNC 1997/12/196.
Wyrok SN z dnia 4 października 2001 r., I CKN 458/00, niepubl.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2016.63.2.43
Data publikacji: 2016-12-21 12:16:46
Data złożenia artykułu: 2016-03-22 13:39:29
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2016 Anna Fermus-Bobowiec, Mariola Szewczak-Daniel
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.