Prawo równego dostępu do służby publicznej

Streszczenie w języku polskim

Art. 60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przyznaje wszystkim obywatelom polskim korzystającym z pełni praw publicznych prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach, tworząc tym samym konstytucyjne gwarancje prawa równego dostępu do służby publicznej, wyrażonego w art. 21 ust. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka uchwalonej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na III Sesji w Paryżu 10 grudnia 1948 r. oraz w art. 25 lit. c Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r. Równy dostęp do służby publicznej stanowi jedno z najważniejszych praw politycznych przysługujących obywatelom, jednak określenie jego istoty i treści rodzi liczne wątpliwości. Trudności sprawia zarówno ustalenie przedmiotu tego prawa, jak i zakres zawierających się w nim uprawnień związanych z korzystaniem z dostępu do służby publicznej, w tym w szczególności z ubieganiem się o możliwość pełnienia stanowisk w tej służbie. Zasadniczym źródłem tych trudności jest brak jednoznacznego określenia zakresu pojęcia „służba publiczna”, które determinuje przedmiotowy zakres tego prawa. Pojęcie to nie posiada definicji legalnej, natomiast w doktrynie i orzecznictwie istnieją daleko idące rozbieżności co do sposobu jego rozumienia. Podobne problemy dotyczą również zdefiniowania pojęcia „dostęp”, które ma decydujące znaczenie dla określenia zakresu uprawnień wynikających z treści art. 60 Konstytucji RP. Wiele trudności wiąże się też z określeniem podmiotowego zakresu tych uprawnień, zwłaszcza kwestii możliwości korzystania z prawa równego dostępu do służby publicznej przez osoby będące jednocześnie obywatelami innych państw oraz osoby pozbawione pełni praw publicznych. Artykuł stanowi próbę uporządkowania poglądów dotyczących istoty prawa równego dostępu do służby publicznej i wskazania możliwości takiej wykładni, będącego źródłem tego prawa, art. 60 Konstytucji RP, która zagwarantuje możliwie pełną realizację wynikających z jego treści uprawnień.