Samoocena a gotowość do zachowań asertywnych wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest określenie zależności między samooceną wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej a ich gotowością do zachowań asertywnych. Wychowankowie tych placówek zazwyczaj spędzają w nich kilka lat; kończą ten etap swojego życia z różnym bagażem doświadczeń i różnymi zasobami osobistymi. Od tego, jak zostali przygotowani do radzenia sobie w życiu, jakie cechy osobiste oraz umiejętności społeczne zostały w nich rozwinięte, zależeć będzie ich życie, zarówno obecne, jak i przyszłe. Samoocena stanowi istotną cechę człowieka, w dużym stopniu warunkującą jego funkcjonowanie, podejmowane aktywności, cele życiowe i relacje społeczne. Jest cechą, od której zależy ocena przez człowieka aktualnej sytuacji, a także wizja własnej przyszłości. Do kluczowych umiejętności społecznych należy asertywność, umożliwia bowiem funkcjonowanie człowieka w zgodzie z samym sobą, realizację osobistych celów, ochronę własnych praw przy respektowaniu szacunku i praw innych ludzi. W przypadku wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej istnieje wiele przesłanek, które wskazują na to, że środowisko rodzinne, grupa rówieśnicza czy porównywanie siebie z innymi może niekorzystnie wpływać na ich samoocenę, kształtowanie się zachowań agresywnych bądź submisyjnych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Branden, N. (2020). 6 filarów poczucia własnej wartości. Łódź: Wydawnictwo JK.
Castanyer, O. (2002). Jak docenić samego siebie. Asertywność jako wyraz zdrowej samooceny. Kraków: Wydawnictwo eSPe.
Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar SES. Polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Fensterheim, H., Baer, J. (1976). Don’t Say Yes When You Want to Say No: Making Life Right When It Feels All Wrong. London: Futura Publication Ltd.
Ferguson, J. (2000). Asertywność doskonała. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Grabowiec, A. (2011). Samoocena dzieci krzywdzonych w rodzinie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kirenko, J. (2002). Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością. Ryki: WSUPiZ.
Król, J. (1992). Postawy rodziców a struktura „Ja” i poziom samoakceptacji u młodzieży. Psychologia Wychowawcza, (1), 46–56.
Kulas, H. (1986). Samoocena młodzieży. Warszawa: WSiP.
Lindenfield, G. (1999). Asertywność, czyli jak być otwartym, skutecznym i naturalnym. Łódź: „Ravi”.
Mądrzycki, T. (2002). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Niebrzydowski, L. (1976). O poznawaniu i ocenie samego siebie. Na przykładzie młodzieży dorastającej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Poprawa, R. (2000). Co znaczy być asertywnym. W: B. Kaja (red.), Wspomaganie rozwoju. Psychostymulacja i psychokorekcja (T. 2; s. 106–121). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy.
Poprawa, R. (2017). Asertywność. Główne założenia, zasady i procedury asertywnego radzenia sobie w życiu. Wrocław: Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Sęk, H. (1988). Rola asertywności w kształtowaniu zdrowia psychicznego. Ustalenia terminologiczne i metodologiczne. Przegląd Psychologiczny, (3), 787–808.
Szpitalak, M., Polczyk, R. (2015). Samoocena. Geneza, struktura, funkcje i metody pomiaru. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wojciszke, B. (2015). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Wosik-Kawala, D. (2007). Korygowanie samooceny uczniów gimnazjum. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Wosik-Kawala, D. (2020). Samoocena młodzieży stojącej u progu dalszego kształcenia lub tranzycji na rynek pracy – na przykładzie uczniów lubelskich szkół ponadpodstawowych. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 39(2), 243–257. DOI: 10.17951/lrp.2020.39.2.243-257
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP.
Zubrzycka-Maciąg, T. (2001). Trening asertywności. W: M. Łobocki (red.), Z zagadnień modernizacji kształcenia pedagogicznego studentów (s. 73–83). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Zubrzycka-Maciąg, T. (2011). Trening asertywności w kształceniu pedagogicznym. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.1.93-108
Data publikacji: 2023-06-13 12:02:07
Data złożenia artykułu: 2023-02-27 12:26:39
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Konrad Kawala
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.