Wyślij tekst przez e-mail 
Częściowo sprezydencjalizowany francuski parlament dwuizbowy i jego wpływ na przebieg postępowania ustawodawczego podczas kadencji Emmanuela Macrona w świetle logiki instytucjonalnej V Republiki
Streszczenie w języku polskim
Artykuł dotyka wpływu bliskości wyborów prezydenckich i parlamentarnych na skład polityczny izb francuskiego parlamentu, jak również na ich funkcjonowanie w ramach parlamentaryzmu zracjonalizowanego. Wybory z 2017 roku stanowiły, ze względu na zwycięstwo Emmanuela Macrona – kandydata spoza dwóch głównych obozów politycznych, szczególny test dla tzw. efektu większościowego, który może być definiowany jako przeciwieństwo koabitacji. Autor wskazuje na utrzymanie, nawet po wyborach z 2017 roku, opartej na dominacji prezydenckiej logiki instytucjonalnej V Republiki. Jej częścią jest także fakt, że Senat, francuska izba druga, nie musi być włączony w strukturę efektu większościowego. Może to skutkować, pomimo silnej pozycji obozu prezydenta, wystąpieniem bikameralizmu niekongruentnego. Taka konfiguracja może być traktowana jako wskaźnik częściowej prezydencjalizacji francuskiego parlamentu dwuizbowego. Z tej racji autor dowodzi, że obie częściowe elekcje senackie z lat 2017 i 2020 wzmocniły słabszą wersję efektu większościowego stosowanego w ramach francuskiego semiprezydenckiego systemu rządów. Wszystko to ma wpływ na stosowanie niektórych procedur parlamentarnych odnoszących się do przebiegu postępowania ustawodawczego (takie jak mieszane komisje parytetowe oraz tzw. ostatnie słowo Zgromadzenia Narodowego), które to procedury zostały wpisane w ramy parlamentaryzmu zracjonalizowanego V Republiki.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Agrikoliansky, É. 2008. Les partis politiques en France, Armand Colin, Paris.
Avril, P., Gicquel, J. 2010. Droit parlementaire. Montchrestien, Paris.
Bachelot, C., Haegel, F. 2015. The Presidentialization of Dominant Parties in France, [in:] The Presidentialization of Political Parties: Organizations, Institutions and Leaders, G. Passarelli (ed.), Palgrave Macmillan, Basingstoke-New York, pp. 88-106.
Borella, F. 1990. Les partis politiques dans la France d’ajourd’hui, Éditions du Seuil, Paris.
Bourdon, P. 2008. Le quinquennat, cinq ans après, L’Harmattan, Paris.
Bréchon, P. 2011. La droite, entre tradition gaulliste et recomposition unitaire, [in] Les partis politiques français. P. Bréchon (ed.) La Documentation française, Paris, pp. 45-75.
Chantebout, B. 2006. Droit constitutionnel. Éditions Dalloz, Paris.
Chevallier, J.-J., Carcassonne, G. Duhamel, O. 2007. Histoire de la Ve République (1958-2007), Éditions Dalloz, Paris.
Cohendet, M.-A. 2002. Le Président de la République. Éditions Dalloz, Paris.
Damgé, M., Durand, A.-A., Vaudano M., Baruch J., Dupont, S., Nouvet, V., Breteau, P., Sénécat, A., Motet, L., Ferrer, M., Pommiers E., Delrue M. 2017. Qui sont les candidats de La République en marche aux législatives 2017? L’enquête du «Monde», “Le Monde” June 8, https://www.lemonde.fr/les-decodeurs/article/2017/06/06/qui-sont-les-candidats-de-la-republique-en-marche-l-enquete-du-monde_5139646_4355770.html (accessed: Septem-ber 8, 2020).
Devedeix-Margueritat, S. 2001. Le quinquennat. L’Harmattan, Paris.
Duhamel, O., Tusseau, G. 2013. Droit constitutionnel et institutions politiques. Édi-tions du Seuil, Paris.
Elgie, R. 2003. Political Institutions in Contemporary France, Oxford University Press, Oxford-New York.
Elgie, R. 2011. Semi-Presidentialism: Sub-Types of Democratic Performance,: Ox-ford University Press, Oxford-New York.
Elgie, R. 2018. The election of Emmanuel Macron and the new French party system: a return to the éternel marais?, “Modern & Contemporary France”, vol. 26, no. 1, pp. 15-29, https://doi.org/10.1080/09639489.2017.1408062.
Evans, J., Ivaldi G. 2018. The 2017 French Presidential Elections. A Political Refor-mation? Palgrave Macmillan, Cham.
François, B. 2006. Le régime politique de la Ve République, Éditions La Découverte, Paris.
Gohin, O. 2013. Droit constitutionnel. LexisNexis SA, Paris.
Grunberg, G., Haegel, F. 2007. La France vers le bipartisme? La présidentialisation du PS et de l‘UMP. Presses de Science Po, Paris.
Hainsworth, P. 2000. The Right: Divisions and Cleavages in fin de siècle France, [in:] R. Elgie (ed.), The Changing French Political System. Frank Cass, London-Portland, pp. 38-56.
Jakubiak, Ł. 2019. The Convergence of Presidential and Parliamentary Elections in France: Analysis of Systemic Tendencies from the Perspective of Sixty Years of the Fifth. Republic “Polish Political Science Yearbook”, vol. 48 no. 1, pp. 135-154, https://doi.org/10.15804/ppsy2019108.
Kesler, J.-F. 2019. Les idées politiques et les partis en France. La force des idées, la logique des organisations, L’Harmattan, Paris.
Knapp, A. 2004. Parties and the party system in France. A Disconnected Democra-cy?, Palgrave Macmillan, Basingstoke-New York.
Les Cinquante-neuf ans du Sénat de la Cinquième République. Juin 1959-Septembre 2018 (Statistiques actualisées au 30 septembre 2018), https://www.senat.fr/fileadmin/Fichiers/Images/seance/tableaux_de_bord/59_ans.pdf (ac-cessed: 7 July, 2021).
Levin, D. H. 2020. Meddling in the Ballot Box: The Causes and Effects of Partisan Electoral Interventions, Oxford University Press, Oxford-New York.
Marcé, C., Chiche, J. 2017. Les législatives, une dynamique présidentielle confortée?, [in:] P. Perrineau (ed.), Le vote disruptif. Les élections présidentielle et législatives de 2017, Presses de Science Po, Paris, pp. 297-306.
Pactet, P., Mélin-Soucramanien, F. 2007. Droit constitutionnel. Éditions Dalloz, Par-is.
Passarelli, G. 2015. Parties’ Genetic Features: The Missing Link in the Presidentialization of Parties, [in:] The Presidentialization of Political Parties: Organizations, Institutions and Leaders, G. Passarelli (ed.), Palgrave Macmillan, Basingstoke-New York.
Poguntke, Th., Webb, P. 2005. The Presidentialization of Politics in Democratic So-cieties: A Framework for Analysis, [in:] Th. Poguntke, P. Webb (eds.), The Presidentializa-tion of Politics: A Comparative Study of Modern Democracies, Oxford University Press, Oxford-New York, pp. 1-25.
Poirmeur, Y. 2014. Les partis politiques du XIXe au XXIe siècle en France, LGDJ-Lextenso éditions, Issy-les-Moulineaux.
Portelli, H. 1987. La politique en France sous la Ve République, Bernard Grasset, Paris.
Pütz, Ch. 2007. La présidentialisation des partis français, [in:] F. Haegel (ed.), Par-tis politiques et système partisan en France, Presses de Sciences Po, Paris, pp. 321-357.
Quermonne, J.-L. 2003. L’alternance au pouvoir. Montchrestien, Paris.
Rouquan, O. 2005. Régulations et strategies présidentialisées sous la Ve République, Éditions Connaissances et Savoirs, Paris.
Safran, W. 2009. The French Polity, Routledge, New York-London.
Shugart, M. S., Carey, J. M. 1992. Presidents and Assemblies: Constitutional Design and Electoral Dynamics, Cambridge University Press, Cambridge-New York.
Sikk, A., Kökker, Ph. 2019. Party novelty and congruence: A new approach to meas-uring party change and volatility, “Party Politics” vol. 25, no 6, pp. 759-770, https://doi.org/10.1177/1354068817747512.
Statistiques sur l’activité de l’Assemblée nationale, XVe legislature, Session 2017-2018 (1er octobre 2017 – 30 septembre 2018), https://www2.assemblee-nationale.fr/static/15/statistiques/fiche15.pdf (access: 7.07.2021).
Statistiques sur l’activité de l’Assemblée nationale, XVe legislature, Session 2018-2019 (1er octobre 2018 – 30 septembre 2019), https://www2.assemblee-nationale.fr/static/15/statistiques/fiche27.pdf (access: 7.07.2021).
Statistiques sur l’activité de l’Assemblée nationale, XVe legislature, Session 2019-2020 (1er octobre 2019 – 30 septembre 2020), https://www2.assemblee-nationale.fr/static/15/statistiques/fiche39.pdf (access: 7.07.2021).
Statistiques sur l’activité de l’Assemblée nationale, XVe legislature, Session 2020-2021 (1er octobre 2020 – 30 juin 2021), https://www2.assemblee-nationale.fr/static/15/statistiques/fiche48.pdf (access: 707.2021).
Texte intégral de la Constitution du 4 octobre 1958 en vigueur (Texte intégral en vigueur à jour de la révision constitutionnelle du 23 juillet 2008), https://www.conseil-constitutionnel.fr/le-bloc-de-constitutionnalite/texte-integral-de-la-constitution-du-4-octobre-1 958-en-vigueur (access: 8.10.2020).
Thevenon, G., Jal, J.-Ph. 2014. Les partis politiques. Vie politique française, Chronique Sociale, Lyon.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2022.29.2.51-71
Data publikacji: 2023-03-17 10:48:49
Data złożenia artykułu: 2022-04-03 14:48:28
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Łukasz Jakubiak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.