Christian Democracy in Poland (19th-21st Century)

Magdalena Monika Molendowska

Streszczenie w języku polskim


Christian parties, which emerged as organized parliamentary powers in the second half of the 20th century, have a long history and initial phase, which is presented in this paper. The period of their historical, progressive development was a breakthrough, and a transition from the pre-revolutionary era to the post-revolutionary world, characterized by the liberalization of a strong state, industrialization and the emergence of social problems, new ideologies and processes of secularization. The development of Christian-democratic parties in Poland took place with almost two decades of delay in relation to the flwering of Christian democratic parties in Western Europe. The fist Christian democratic parties appeared in Poland only in the interwar period. During this period, the weakest point of Polish Christian democrats was the small share of intelligence in its ranks and lack of support from the Catholic Church. In the early 1990s, numerous Christian democratic groups began to appear on the Polish political scene, but none of them retained their positions for longer. First of all, it was characterized by a huge gap, almost arbitrary programme, which often had more to do with conservative ideology than with Christian-democratic one.

Słowa kluczowe


Christian Democrats, Catholic Church

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Antoszewski, A. 2012. System polityczny RP, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Antoszewski, A., Herbut, R. (eds.). 2000. Leksykon politologii, Wydawnictwa Atla 2, Wrocław.

Auleytner, J. 1993. Państwo-Kościół-Społeczeństwo (raport z badań posłów nt. roli nauki społecznej Kościoła w procesie transformacji), Dom Wydawniczy i Handlowy „ELIPSA”, Warszawa.

Bale, T., Szczerbiak, A. 2008. Why is there on Christian Democracy in Poland – and why should we care?, “Party Politics” vol. 14, no. 4.

Bankowicz, B. 2010. Kościół katolicki w Polsce, [in:] Polska XX wieku, W. Kozub-Ciembroniewicz, B. Szlachta (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Bartyzel, J. Demokracja Chrześcijańska, http://haggard.w.interia.pl/chd.html (access 28.05.2008).

Buttiglione, R. 1993. Chrześcijanie a demokracja, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin.

Caldera, R. 1990. Co to jest Chrześcijańska Demokracja, Pallottinum, Warszawa 1990.

Clemens, C. 1991. Chrześcijańska demokracja: różne dymensje współczesnego ruchu, Wokół Nas, Gliwice.

Conway, M. 2003. The Age of Christian Democracy. The Frontiers of Success and Failure, [in:] European Christian Democracy. Historical Legacies and Comparative Perspectives, T. Kselman, J.A. Buttigieg (eds.), University of Notre Dame Press, Notre Dame.

Dabin, P. 1992. W poszukiwaniu duchowych podstaw chrześcijańskiej demokracji, [in:] Tradycja i czas obecny starań o „doktrynę” chrześcijańsko-demokratyczną, P.D. Fedak (ed.), Wydawnictwo „Wokół Nas”, Gliwice.

Drogoń, A. 2003. Autonomia województwa śląskiego w pracach Klubu Chrześcijańskiej Demokracji w I Sejmie Śląskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Dwie Encykliki Społeczne: „Rerum novarum” i „Quadragesimo anno”, R. Wensierski (translation), Czcionkami Drukarni i Księgarni św. Wojciecha, Poznań 1937.

Golec, J. 1996. Kościół i polityka, „Dziś”, No. 3.

Gołoś, M. 1999. Ruch chrześcijańsko-demokratyczny w Polsce 1945-1989, [in:] Chrześcijańska demokracja we współczesnym świecie, K. Krzywicka, E. Olszewski (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Gowin, J. 1995. Kościół po komunizmie, Znak, Kraków.

Gruca, J. 1994. Spór o konkordat, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa.

Hanley, D. (ed). 1994. Christian Democracy in Europe. A Comparative Perspective, Printer,

London.

Holzer, J. 1974. Mozaika polityczna Drugiej Rzeczypospolitej, Książka i Wiedza, Warszawa.

Irving, R.E.M. 1973. Christian Democracy in France, George Allen & Unwin LTD, London.

Janowski, K. B. 2007. Miejsce Kościoła katolickiego w życiu politycznym RP, „Przegląd Politologiczny”, No. 1.

Jansen, T. 1998. The European People’s Party. Origins and Development, Macmillan Press Ltd, London.

Jarecki, P. 2001. Inwestować w człowieka, „W Drodze”, No. 9.

Kersbergen von, K. 2008. The Christian Democratic Phoenix and Modern Unsecular Politics, “Party Politics”, Vol. 14, No. 3.

Kościół katolicki w Polsce 1991-2011, „Rocznik Statystyczny” 2014.

Kowalczyk, K. 2016. Między antyklerykalizmem a konfesjonalizacją. Partie polityczne wobec Kościoła katolickiego w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Mado, Toruń.

Królikowska, A. 2010. Jakie jest miejsce laikatu w Kościele katolickim?, [in:] Laikat i duchowieństwo w Kościele katolickim w Polsce. Problem dialogu i współistnienia, J. Baniak (ed.), Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.

Krzywobłocka, B. 1974. Chadecja 1918-1937, Książka i Wiedza, Warszawa.

Kselman, T., Buttigieg, J. A. (eds.). 2003. European Christian Democracy. Historical Lagacies and Comparative Perspectives, University of Notre Dame, Notre Dame.

Lamberts, E. 2003. Christian Democracy and the Constitutional State in Western Europe, 1945-1995, [in:] European Christian Democracy. Historical Legacies and Comparative Perspectives, T. Kselman, J.A. Buttigieg (eds.), University of Notre Dame Press, Notre Dame.

Lubczyński, K. 2000. Milczenie Kościoła, „Dziś”, No. 5.

Łyżwa, P. 2003. Myśl polityczna chrześcijańskiej demokracji w III RP, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Maier, H. 1969. Revolution and Church. The Early History of Christian Democracy, University of Notre Dame Press, Notre Dame-London.

Majchrowski, J.M. 1984. Geneza politycznych ugrupowań katolickich, Libella, Paris.

Majka, J. 1988. Katolicka nauka społeczna, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa.

Markiewicz, S. 1988. Ruch chrześcijańsko demokratyczny w świecie współczesnym, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.

Martens, W. 1995. Dwie Europy, Wydawnictwo „Wokół Nas”, Gliwice.

Martin, A. 1997. Polityka w duchy odpowiedzialności chrześcijańskiej dzisiaj – czy tylko hasło?, [in:] Chrześcijańska demokracja w XXI wieku, J. Thesing (ed.), Fundacja Konrada Adenauera, Warszawa.

Mazurkiewicz, P. 2000. Radykalna zmiana systemu prawa wyznaniowego w świetle doświadczeń II Rzeczpospolitej, [in:] Społeczeństwo-państwo-Kościół (1945-2000), A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj (eds.), Wydawnictwo Zachodniopomorskie, Szczecin.

Mazurkiewicz, P. 2001. Kościół i demokracja, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.

Misner, P. 2004. Catholic labor and catholic action: the Italian context of Quadragesimo anno, „Catholic Historical Review”, No. 4.

Näf, R.H. 2005. Chrześcijaństwo a demokracja, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.

National Census. 2011. Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski.

Partie chrześcijańsko-demokratyczne w Polsce (by Pawmak), http://planktonpolityczny.blox.pl/2013/02/Partie-chrzescijansko-demokratyczne-w-Polsce-by.html (access: 27.10.2016).

Pawlina, K. 1995. Nowa ewangelizacja i jej realizacja w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Sióstr Loretanek, Warszawa.

Piechociński, J. 2013a. Nowa chadecja będzie keynesowska, http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20130313/piechocinski-nowa-chadecja-bedzie-keynesowska (access 10.10.2016).

Piechociński, J. 2013b. Nowa chadecja będzie kulturowo zachowawcza, http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20130314/piechocinski-nowa-chadecja-bedzie-kulturowo-zachowawcza-2, (access 10.10.2016).

Piwowarski, W. 1993. Zmiana miejsca i roli w społeczeństwie, [in:] Kościół w Polsce w warunkach wolności, K. Górski (ed.), Wydawnictwo Królowa Apostołów, Warszawa.

Przybylski, H. 1980. Chrześcijańska demokracja i Narodowa Partia Robotnicza w latach 1926-1937, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Przybylski, H., Przybyła, H. 1996. Katolicka nauka społeczna a ruch chrześcijańsko-demokratyczny, Akademia Ekonomiczna, Katowice.

Skorowski, H. 2009. Kościół a polskie spory okresu transformacji, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.

Sopicki, S. 1991. Ideologia chrześcijańsko-społeczna, [in:] Chrześcijańska myśl społeczna na emigracji, Z. Tkocz (ed.), Odnowa-Norbertinum, Londyn-Lublin.

Sozańska, D. 2011. Chrześcijańska Demokracja w Polsce. Przyczyny słabości i szanse rozwoju, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków.

Stępień, S. 1999. Ruch chrześcijańsko-demokratyczny w Polsce 1945-1989, [in:] Chrześcijańska demokracja we współczesnym świecie, K. Krzywicka, E. Olszewski (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Stolarczyk, J. 1969. Katolicyzm społeczny, Książka i Wiedza, Warszawa.

Wałęsa, L. 2015. Partia Chrześcijańskiej Demokracji III RP wraca na scenę polityczną, http://www.parlamentarny.pl/wydarzenia/walesa-partia-chrzescijanskiej-demokracji-iii-rp-wraca-na-scene-polityczna,2521.html (access 27.10.2016).

Webster, R.A. 1961. Christian Democracy in Italy 1860-1960, Hollis & Carter, London.

Zieliński, Z. 2003. Kościół w Polsce 1944-2002, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2017.24.1.179
Data publikacji: 2018-06-07 12:10:01
Data złożenia artykułu: 2016-11-14 18:37:40


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1103
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 489

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Magdalena Monika Molendowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.