Ewaluacja konstruktywistyczna – zastosowanie, mocne strony i ograniczenia podejścia. Na przykładzie ewaluacji programu Bardzo Młoda Kultura
Résumé
Praca zawiera opis doświadczeń uzyskanych podczas ewaluacji programu Bardzo Młoda Kultura (BMK). Bardzo Młoda Kultura to innowacyjny program, którego głównym celem jest wzmocnienie organizacji działających w obszarze edukacji kulturalnej i stworzenie transsektorowej sieci podmiotów współpracujących w tej dziedzinie. Długookresowym celem programu było kształtowanie u młodych ludzi otwartych postaw, tolerancji i umiejętności krytycznego uczestnictwa w kulturze. Innowacja programu polega na sposobie, w jaki był on zarządzany. Autorem programu jest prof. Marek Krajewski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Program miał zasięg ogólnokrajowy i został przeprowadzony na poziomie regionalnym. Koordynatorem programu było Narodowe Centrum Kultury oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Program działał na trzech poziomach: centralnym, regionalnym i lokalnym, i na każdym z nich przewidziano przeprowadzenie badania ewaluacyjnego. Niniejszy artykuł odnosi się do regionalnej części programu BMK przeprowadzonej w województwie lubelskim. W badaniu ewaluacyjnym zastosowano triangulację zarówno metod jakościowych, jak i ilościowych, aby lepiej uchwycić wartość programu z perspektywy różnych zainteresowanych stron. Zastosowano metodę oceny opartą na teorii programu z dominacją metod jakościowych. Ocena była ciągła i miała służyć jako mechanizm uczenia się podczas wdrażania programu. Problemem w ocenie programu była niemożność zmierzenia długoterminowych rezultatów. Na przykład trudno było wyrazić wartość kapitału społecznego i kulturalnego, które były wzmocnione w wyniku programu. W świetle takich długoterminowych celów ocena oparta była na zmiennych krótkoterminowych, takich jak samoocena kompetencji nabytych przez uczestników programu oraz ocena jakości współpracy w ramach powstałej sieci współpracy. W artykule zostaną przedstawione rozwiązania w zakresie mierzenia wyników programu realizowanego w dziedzinie kultury oraz propozycja pomiaru długoterminowych wyników w oparciu o istniejące banki danych z różnych badań społecznych. W badaniach zastosowano konstruktywistyczne podejście do ewaluacji. Zdobyte doświadczenie pozwala na sformułowanie wniosków dotyczących mocnych stron oraz ograniczeń tego podejścia.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Berger, P.L., Luckmann, T. (2010). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PWN.
Chen, H.T. (2012). Theory-driven evaluation: Conceptual framework, application and advancement. W: R. Strobl, O. Lobermeier, W. Heitmeyer (red.), Evaluation von Programmen und Projekten für eine demokratische Kultur (s. 17-40). Wiesbaden: Springer.
Cousins, J.B., Earl, L.M. (1995). The Case for Participatory Evaluation. Theory, Research, Practice. W: J. B. Cousins, L. M. Earl (red.), Participatory evaluation in education: Studies in evaluation use organisational learning (s. 3-21). London: Flacner.
Guba, E., Lincoln, Y. (1989). Fourth Generation Evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
House, E., Howe, K. (2000). Deliberative Democratic Evaluation. W: L. DeStefano, K. Ryan (red.), Evaluation as a democratic process: Promoting inclusion, dialogue and deliberation (s. 79-100). San Francisco: Jossey-Bass.
Huebner, A. J., Betts, S. C. (1999). Examining Fourth Generation Evaluation. Application to Positive Youth Development. Evaluation, 5(3), 340-358. doi: 10.1177/13563899922209020
Jaskuła, S. (2012). Ewaluacja rozwojowa jako wyzwanie współczesnego systemu edukacji. Zarządzanie Publiczne, 3(19), 89-98.
Kolasa-Nowak, A., Kołtun, A., Stawicki, A. (2016), Edukacja kulturalna w województwie lubelskim z perspektywy praktyków. Centrum Spotkania Kultur. Lublin.
Korporowicz, L. (2016). Ewaluacja w społeczeństwie. Doświadczenia polskie. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 15(2), 7-13.
Krajewski, M., Frąckowiak, M. (2017). Razem w kulturze. Raport diagnostyczny w ramach programu Bardzo Młoda Kultura. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Mertens, D.M. (2010). Research and Evaluation in Education and Psychology. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington. DC: Sage Pubication.
Mizerek, H. (2016). Ewaluacja edukacyjna w Polsce. Trajektorie, perspektywy i dylematy rozwoju. Zarządzanie Publiczne, 1(33), 1-16.
Olejniczak, K., Kupiec, T., Raimondo, E. (2014). Brokerzy wiedzy. Nowe spojrzenie na rolę jednostek ewaluacyjnych. W: A. Haber, K. Olejniczak (red.), (R)ewaluacja 2. Wiedza w działaniu (s. 67-113). Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Patton, M. Q. (2011). Developmental evaluation. Applaying complexity concepts to enhance innovation and use. London, New York: The Guilford Press.
Putnam, R. D. (1995). Bowling Alone: America’s Declining Social Capital. Journal of Democracy, 6(1), 65-78.
Riegler, A. (2001). Towards a Radical Constructivist Understanding of Science. Foundations of Science, 6(1-3), 1-30.
Współdziałanie w kulturze. Raport z realizacji programu Bardzo Młoda Kultura w 2017 roku. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Date of publication: 2020-07-03 01:39:53
Date of submission: 2020-06-28 12:44:44
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2020, Andrzej Stawicki
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.