Ewaluacja konstruktywistyczna – zastosowanie, mocne strony i ograniczenia podejścia. Na przykładzie ewaluacji programu Bardzo Młoda Kultura
Streszczenie w języku polskim
Praca zawiera opis doświadczeń uzyskanych podczas ewaluacji programu Bardzo Młoda Kultura (BMK). Bardzo Młoda Kultura to innowacyjny program, którego głównym celem jest wzmocnienie organizacji działających w obszarze edukacji kulturalnej i stworzenie transsektorowej sieci podmiotów współpracujących w tej dziedzinie. Długookresowym celem programu było kształtowanie u młodych ludzi otwartych postaw, tolerancji i umiejętności krytycznego uczestnictwa w kulturze. Innowacja programu polega na sposobie, w jaki był on zarządzany. Autorem programu jest prof. Marek Krajewski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Program miał zasięg ogólnokrajowy i został przeprowadzony na poziomie regionalnym. Koordynatorem programu było Narodowe Centrum Kultury oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Program działał na trzech poziomach: centralnym, regionalnym i lokalnym, i na każdym z nich przewidziano przeprowadzenie badania ewaluacyjnego. Niniejszy artykuł odnosi się do regionalnej części programu BMK przeprowadzonej w województwie lubelskim. W badaniu ewaluacyjnym zastosowano triangulację zarówno metod jakościowych, jak i ilościowych, aby lepiej uchwycić wartość programu z perspektywy różnych zainteresowanych stron. Zastosowano metodę oceny opartą na teorii programu z dominacją metod jakościowych. Ocena była ciągła i miała służyć jako mechanizm uczenia się podczas wdrażania programu. Problemem w ocenie programu była niemożność zmierzenia długoterminowych rezultatów. Na przykład trudno było wyrazić wartość kapitału społecznego i kulturalnego, które były wzmocnione w wyniku programu. W świetle takich długoterminowych celów ocena oparta była na zmiennych krótkoterminowych, takich jak samoocena kompetencji nabytych przez uczestników programu oraz ocena jakości współpracy w ramach powstałej sieci współpracy. W artykule zostaną przedstawione rozwiązania w zakresie mierzenia wyników programu realizowanego w dziedzinie kultury oraz propozycja pomiaru długoterminowych wyników w oparciu o istniejące banki danych z różnych badań społecznych. W badaniach zastosowano konstruktywistyczne podejście do ewaluacji. Zdobyte doświadczenie pozwala na sformułowanie wniosków dotyczących mocnych stron oraz ograniczeń tego podejścia.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Berger, P.L., Luckmann, T. (2010). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PWN.
Chen, H.T. (2012). Theory-driven evaluation: Conceptual framework, application and advancement. W: R. Strobl, O. Lobermeier, W. Heitmeyer (red.), Evaluation von Programmen und Projekten für eine demokratische Kultur (s. 17-40). Wiesbaden: Springer.
Cousins, J.B., Earl, L.M. (1995). The Case for Participatory Evaluation. Theory, Research, Practice. W: J. B. Cousins, L. M. Earl (red.), Participatory evaluation in education: Studies in evaluation use organisational learning (s. 3-21). London: Flacner.
Guba, E., Lincoln, Y. (1989). Fourth Generation Evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
House, E., Howe, K. (2000). Deliberative Democratic Evaluation. W: L. DeStefano, K. Ryan (red.), Evaluation as a democratic process: Promoting inclusion, dialogue and deliberation (s. 79-100). San Francisco: Jossey-Bass.
Huebner, A. J., Betts, S. C. (1999). Examining Fourth Generation Evaluation. Application to Positive Youth Development. Evaluation, 5(3), 340-358. doi: 10.1177/13563899922209020
Jaskuła, S. (2012). Ewaluacja rozwojowa jako wyzwanie współczesnego systemu edukacji. Zarządzanie Publiczne, 3(19), 89-98.
Kolasa-Nowak, A., Kołtun, A., Stawicki, A. (2016), Edukacja kulturalna w województwie lubelskim z perspektywy praktyków. Centrum Spotkania Kultur. Lublin.
Korporowicz, L. (2016). Ewaluacja w społeczeństwie. Doświadczenia polskie. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 15(2), 7-13.
Krajewski, M., Frąckowiak, M. (2017). Razem w kulturze. Raport diagnostyczny w ramach programu Bardzo Młoda Kultura. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Mertens, D.M. (2010). Research and Evaluation in Education and Psychology. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington. DC: Sage Pubication.
Mizerek, H. (2016). Ewaluacja edukacyjna w Polsce. Trajektorie, perspektywy i dylematy rozwoju. Zarządzanie Publiczne, 1(33), 1-16.
Olejniczak, K., Kupiec, T., Raimondo, E. (2014). Brokerzy wiedzy. Nowe spojrzenie na rolę jednostek ewaluacyjnych. W: A. Haber, K. Olejniczak (red.), (R)ewaluacja 2. Wiedza w działaniu (s. 67-113). Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Patton, M. Q. (2011). Developmental evaluation. Applaying complexity concepts to enhance innovation and use. London, New York: The Guilford Press.
Putnam, R. D. (1995). Bowling Alone: America’s Declining Social Capital. Journal of Democracy, 6(1), 65-78.
Riegler, A. (2001). Towards a Radical Constructivist Understanding of Science. Foundations of Science, 6(1-3), 1-30.
Współdziałanie w kulturze. Raport z realizacji programu Bardzo Młoda Kultura w 2017 roku. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Data publikacji: 2020-07-03 01:39:53
Data złożenia artykułu: 2020-06-28 12:44:44
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Andrzej Stawicki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.