Absencja usprawiedliwiona? O kilku wątkach nieobecnych na wystawie Ukraina. Wzajemne spojrzenia
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest analiza treści wystawy Ukraina. Wzajemne spojrzenia, prezentowanej w Krakowie od września 2021 do stycznia 2022 roku, ukierunkowana na identyfikację przykładowych wątków, które istotnie wzbogaciłyby edukacyjno-informacyjny wymiar tej ekspozycji, jednak z różnych powodów na nią nie trafiły. Do przykładowych absencji zaliczono: zróżnicowanie regionalne Ukrainy, historyczno-niepodległościową rangę Galicji, demograficzną zapaść sąsiadów zza Bugu, znaczenie Kozaczyzny w kontekście XVII-wiecznych problemów Rzeczpospolitej i miejsce akcji „Wisła” w świadomości Polaków. Odrębny punkt poświęcono nieobecności na wystawie wątku UPA i rzezi wołyńskiej, wskazując – także poprzez nawiązania do deklaracji osób zaangażowanych w stworzenie ekspozycji – dlaczego motywu tego należało się spodziewać, i proponując sposób, w jaki wątek ten można było twórczo przedstawić. Choć istotą rozważań jest wskazanie na punkty, które wzbogacałyby szkolną wiedzę przede wszystkim polskiej publiczności wystawy w odniesieniu do ram ukraińskiej (ukraińskich) tożsamości oraz sąsiedztwa polsko-ukraińskiego, to jednak w swej istocie artykuł nie przesądza o nieodzowności podjęcia wspomnianych wątków, nie stanowi też zamkniętej listy toposów, które miałyby być kluczowe w wyznaczeniu takowych ram.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bal, M. (2012). Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych. Krótki przewodnik. Narodowe Centrum Kultury.
Barszynowa, O., Komar, Ż. (2021). Wzajemne spojrzenia – idea wystawy. W: [b.red.] Ukraina. Wzajemne spojrzenia (s. 19–25). Międzynarodowe Centrum Kultury.
Bokszański, Z. (2006). Tożsamości zbiorowe. PWN.
Czekamy na ukraińskie Jedwabne (2022, 26–27 listopada). Z Jarosławem Hrycakiem rozmawia Wojciech Szot, Gazeta Wyborcza, 275, 14–15.
Dębicki, M. (2022). Sąsiad na płótnie malowany. Edukacyjno-informacyjny wymiar wystawy „Ukraina. Wzajemne spojrzenia”. Kultura i Społeczeństwo, 3, 47–64.
Hrycak, J. (2022). Zrozumieć Ukrainę – historia mówiona. Z Jarosławem Hrycakiem rozmawia Iza Chruślińska. Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Jekaterynczuk, A. (2020). Tożsamości zbiorowe Ukraińców w okresie niepodległości. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kosiewski, P. (2022). Chcemy być bliżej siebie. Nowa Europa Wschodnia, 6, 131–138.
Łazuga, W. (2015). „Garibaldi”, „Cavour” i polski Piemont. Galicja. Studia i Materiały, 1, 11–20.
Łytwyneć, J. (2021). [Wstęp]. W: [b.red.] Ukraina. Wzajemne spojrzenia (s. 13). Międzynarodowe Centrum Kultury.
Makaro, J. (2014). Pamięć o sąsiedztwie narodowym. Wokół wystawy „Obok. Polska–Niemcy. 1000 lat historii w sztuce”. Przegląd Zachodni, 2, 23–38.
Makaro, J. (2018). O sąsiedztwie polsko-ukraińskim. W reakcji na film „Wołyń” Wojtka Smarzowskiego. Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa, 50, 1–24.
Motyka, G. (2011). Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947. Wydawnictwo Literackie.
Motyka, G. (2015). Ćwiczenia z polityki wobec pamięci. Kultura i Społeczeństwo, 2, 247–255.
Motyka, G. (2023). Akcja „Wisła” ’47. Komunistyczna czystka etniczna. Wydawnictwo Literackie.
Nijakowski, L.N. (2004). Znaczenie analizy dyskursu dla socjologii narodowości. Kultura i Społeczeństwo, 1, 69–96.
Olszański, T.A. (2020). Ukraińskie stulecie 1914–2014. Szkice historyczne. Wysoki Zamek.
Purchla, J. i in. (red.). (2014). Mit Galicji. Międzynarodowe Centrum Kultury.
Riabczuk, M. (2004). Dwie Ukrainy. Kolegium Europy Wschodniej.
Rokita, Z. (2019, 27 listopada–3 grudnia). Kim jest Ukrainiec. Polityka, 48, 55–57.
Sarzyński, P. (2021, 22–28 września). Suchy przestwór oceanu. Polityka, 39, 81.
Smith, A.D. (2007). Nacjonalizm. Teoria, ideologia, historia. Sic!
Sułek, A. (2002). Ogród metodologii socjologicznej. Scholar.
Szczerek, Z. (2022). Wymyślone miasto Lwów. Czarne.
Trzeszczyńska, P. (2016). Pamięć o nie-swojej przeszłości. Przypadek Bieszczadów. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wąsowska-Pawlik, A. (2021). [Wstęp]. [b.red.] Ukraina. Wzajemne spojrzenia (s. 7). Międzynarodowe Centrum Kultury.
Wołyń 1943 – pamięć przywracana (2018). M. Hermann (oprac.). Komunikat CBOS, nr 84.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2022.10.2.75-90
Data publikacji: 2024-03-04 01:19:01
Data złożenia artykułu: 2024-03-04 00:55:46
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Marcin Dębicki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.