Prawosławie a gospodarowanie. Etyka chrześcijańskiego Wschodu jako możliwe źródło niższych wyników gospodarczych krajów z przewagą ludności prawosławnej

Jarosław Młynarczyk

Streszczenie w języku polskim


W artykule analizowana jest relacja między wiernymi Kościołów prawosławnych a ich sposobem postrzegania problemu gospodarowania. Artykuł ma na celu prezentację
i zestawienie różnych sposobów pojmowania tego pojęcia – od „ekonomii zbawienia”, przez ascetyczne gospodarowanie (które zestawia się z Weberowską „ascezą wewnątrzświatową”) aż po współczesne dyskusje prowadzone na ten temat, zarówno w prawosławiu, jak i w kontekście najnowszych wskaźników ekonomicznych. Zauważa się, że kraje, w których przeważają wyznawcy prawosławia, generują mniejszy Produkt Krajowy Brutto (PKB). W artykule sformułowana zostaje teza, że taki stan rzeczy bierze swój początek z zakorzenionego  w prawosławiu rozumienia etyki chrześcijańskiej. Sposób jej pojmowania jest odmienny od sposobu, w jaki ujmuje ją chrześcijaństwo zachodnie. Jest on jednak nadal praktykowany,  przez co  żywo wpływa na ludzkie decyzje i działania, które pośrednio i bezpośrednio rzutują na wzrost PKB.


Słowa kluczowe


prawosławie; filozofia chrześcijańska; etyka chrześcijańska; gospodarowanie; aktywność ekonomiczna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Arystoteles. „Ekonomika”. Tłum. Ludwik Piotrowicz. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, t. 6. Warszawa: PWN, 2001.

Arystoteles. Etyka Nikomachejska. Tłum. Daniela Gromska. Warszawa: PWN, 1982.

Arystoteles. „Polityka”. Tłum. Ludwik Piotrowicz. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, t. 6. Warszawa: PWN, 2001.

Chryzostom, Jan. Homilie do Drugiego Listu św. Pawła do Koryntian. Tłum. Antoni Paciorek. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2019.

Ewagriusz z Pontu. O ośmiu duchach zła. Tłum. Leon Nieścior. Kraków; Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów, 2015.

Ewagriusz z Pontu. Wybór z traktatu o praktyce (ascetycznej). Tłum. Emilia Kędziorek. Kraków; Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów, 2015.

Florenski, Paweł. Filar i podpora prawdy. Próba prawosławnej teodycei w dwunastu listach. Tłum. Jacek Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2009.

Frączyk, Jacek. Zmiany na religijnej mapie świata. Gospodarcza dominacja chrześcijan coraz mniej oczywista, https://businessinsider.com.pl/gospodarka/makroekonomia/zmiany-na-religijnej-mapie-swiata-gospodarcza-dominacja-chrzescijan-coraz-mniej/w59xxfn (dostęp: 17.12.2022).

Hagioryta, Gabriel. Żywot i pisma świętego Bazylego Wielkiego. Białystok: Wydawnictwo Orthdruk, 2001.

Janik, Mariusz. „Austriacka szkoła ekonomii i jej przedstawiciele”. Roczniki ekonomii

i zarządzania 42, nr 2 (2014): 43–75.

Jasiński, Andrzej. „Rok jubileuszowy w tradycji biblijnej”. Scriptura Sacra 2017, nr 21: 43–52.

Kuźma, Andrzej. Czym jest ekonomia zbawienia w prawosławiu?. https://www.cerkiew.pl/zapytaj/?p=2337 (dostęp: 6.12.2021).

Ładykowska, Agata. „Prawosławie, ekonomia i Weber. Związki nieoczywiste”. Etnografia Polska LXI, nr 1-2 (2017): 105–124.

Ozorowski, Edward. „»Ekonomia« w dialogu ekumenicznym (Uwagi na marginesie książki: Jerome Kotsonis, Problemes de l ’economie ecclesiastique, Gembloux 1971, Duculot, ss. XIII, 219)”. Studia Theologica Varsaviensia 11, nr 2 (1973): 315–322.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Warszawa-Poznań: Pallottinum, 2000.

Rachimov, David, Sergey Ivanov. „Teologiczna ocena gospodarki lub Ekonomika oczami prawosławnego teologa”. Elpis 2017, nr 19: 217–222.

Rakhimov, David. „Biblijna koncepcja wahań koniunkturalnych w gospodarce człowieka”. Elpis 2021, nr 23: 47–53.

Rakhimov David. „Teologia w podejmowaniu decyzji zarządczych”. Elpis 2021, nr 23: 41–46.

Szestow, Lew. Potestas clavium (Władza kluczy). Tłum. Jacek Chmielewski. Kęty: Antyk, 2005.

Weber, Max. Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Tłum. Jan Miziński. Lublin: Test, 1994.

Zawojska, Teresa. „Arystotelesowska koncepcja człowieka podstawą racjonalnej działalności gospodarczej”. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2017, nr 117: 5–18.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2023.35.159-180
Data publikacji: 2023-07-31 22:24:34
Data złożenia artykułu: 2022-06-09 14:35:49


Statystyki


Widoczność abstraktów - 616
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Jarosław Młynarczyk

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl