Al-Nisaiyat- różne wymiary zjawiska feminizmu w świecie islamu

Ewa Szczepankiewicz-Rudzka

Streszczenie w języku polskim


Zjawisko feminizmu, na ogół łączone ze światem zachodnim, posiada swój odpowiednik w kręgu kultury muzułmańskiej. Początki ideologii myśli feministycznej w świecie isla-mu – An-Nisayat – sięgają końca XIX w. W obrębie ruchu możemy wyodrębnić kilka nurtów. Pierwszy, nazywany niekiedy feminizmem niewidocznym, przypada umownie na lata 1860-1920. Drugi etap rozwoju ruchu ma miejsce do lat 70. XX w., wpisuje się w budowę niepodległych, nowoczesnych państw w świecie arabskim. Charakteryzuje się sekularystycznym, liberalnym podejściem do praw kobiet, często też bywa określany kopią modelu społeczeństwa zachodniego. Trzeci okres feminizmu – feminizm islamski – w przeciwieństwie do wcześniejszego etapu poszukuje podbudowy ideologicznej ruchu w religii muzułmańskiej. Artykuł prezentuje trzy wskazane powyżej nurty w feminizmie islamskim. Ostatnia część artykułu została poświęcona charakterystyce kilku najważniej-szych międzynarodowych organizacji tworzących światowy ruch feminizmu islamskie-go.

Słowa kluczowe


islam; ruch feministyczny; islamski feminizm; status kobiety w islamie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Abdallah S. L., Féminismes decoloniaux, genre et développement. Féminismes islamiques et postcolonialité au début du XXI siècle,„Revue Tiers Monde” 2012, nr 209, s. 9–23 ;

Badran M. Between Secular and Islamic Feminism/s: Reflections on the Middle East and Beyond, „Journal of Middle East Women’s Studies” 2005, Winter, s. 128–146;

Badran M. Ou en est le féminisme islamique, „Critique Internationale” 2010, Presse de Sciences Po, nr 46, s. 25–44;

Badran M. From Islamic Feminism to a Muslim Holistic Feminism, „IDS Bulletin” 2011, vol. 42, nr 1, s. 60–78;

Bahi R., Islamic and Secular Feminisms: Two Discourses Mobilized for Gender Justice, EUI Working Papers, Robert Schuman Center for Advanced Studies (2010): http://cadmus.eui.eu/bitstream/han-dle/1814/17294/RSCAS_2011_25_rev.pdf?sequence=3/ dostęp 23 czerwca 2014;

Barlas A., Believing Women in Islam: Unreading Patriarchal Interpreta-tions of the Qur’an, University of Texas Press, Austin 2002;

Bayes J., Eshaflani T. N., Globalization Gender and Religion: The Poli-tics of Women’s Rights in Catholic and Muslim Contexts, Palgrave New York 2001;

Chiffoleau S. Sociétés arabes en mouvements. Trois décennies de changements, l’Harmattan, Paris 2012.

Haideh M. O., Feminism and Islamic Fundamentalism: The Limits of Postmodern Analysis, Zed Books, New York 1999.

Koran, tłum. J. Bielawski, Państwowy Instytut Wydawniczy, War-szawa 1986;

Laacher S. Insurrection arabes. Utopie révolutionnaire et impensé démocratique, Buchet-Chastel, Paris 2013;

Mahmood S. Politics of Piety: the Islamic Revival and the Feminist Sub-ject, Princeton University, Press, Princeton 2004.

Mernissi F. Arab Women’s Rights and Muslim State in the Twenty-first Century: Reflections on Islam as Religion and State, [w:] Faith and Free-dom, red. M. Afhhami, s. 223–264, Syracuse University Press, New York 1995, s. 223–264;

Mernissi F., Women’s Rebellion and Islamic Memory, Atlantic High-lands, Zed Books, New York 1996;

Mir-Hosseini Z., Stretching the Limits : a Feminist Regarding of the Sha-ri’a in Post-Khomeini Iran, [w:] M. Yamaini, Feminism and Islam. Legal and Literacy Perspectives, Ithaca Press, London 1996, s. 274–285.

Moghadam V. M., Globalizing Women: Transnational Feminist Net-works, The John Hopkins University Press, Baltimore 2005;

Mounir O., Moudawana, le nouveau droit de la famille au Maroc: Présentation et analyse, Marsam, Casablanka 2005;

Paciello M. G., Zaynab al-Gazali ab-Gabili, militante islamica egiziana: un modello islamico di emancipazione femminile?,„Oriente Moderno” 2002, nr 21 (2), s. 275–319;

Pepicelli R., Les femmes et l’engagement associative dans un cadre islamique, [w :] A. Bozzo, P-J. Luizard, Les sociétés civiles dans le monde musulman, La Découverte, Paris 2011, s. 181–221;

Shaheed F., Networking for Change: The Role of Women’s Groups in Ini-tiating Dialogue on Women’s Issues, [w:] Faith and Freedom: Women’s Human Rights in the Muslim World, red. M. Afkhami, Syracuse Uni-versity Press, Syracuse 1995, s. 51–60;

Sherkat S., Zenân. Le journal de l’autre, Iran, CNRS Editions, Paris 2009;

Szczepankiewicz E., Ewolucja statusu prawnego kobiety muzułmańskiej na przykładzie państw Maghrebu, [w:] Kobiety wobec polityki-kobiety w polityce. Historia, realia, perspektywy, red. A. Frątczak, Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego, Kraków 2009, s. 90–100;

Thoroval Y., Słownik cywilizacji muzułmańskiej, Larousse, Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”, Katowice 2002;

Wadud A., Qur’an and Woman: Rereading the Sacred Text from a Wom-an's Perspective, Oxford University Press, Oxford 1999;

Wadud A., Inside the Gender Jihad, Women’s Reforms in Islam, One-world, Oxford 2006;

Webb G., 2000, Muslim Women Scholar-Activists in North America, Syracuse University Press, Syracuse 2000.

Źródła internetowe: Strona organizacji Musawah: musawah.org/about-musawah, dostęp 19 sierpnia 2013;

Strona organizacji WISE: wisemuslimwomen.org/about/, dostęp 19 sierpnia 2013;

Strona organizacj Sisterhood Is Global institute: sigi.org, dostęp 19 sierpnia 2013;

Strona organizacji Women Living Under Muslim Laws: wluml.org, do-stęp 13 sierpnia 2013.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2014.9.83
Data publikacji: 2015-04-20 21:29:09
Data złożenia artykułu: 2015-04-17 16:22:59


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1629
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Ewa Szczepankiewicz-Rudzka

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl