Miasta są dla ludzi – wstęp do Jana Gehla koncepcji miasta

Michał Karapuda

Streszczenie w języku polskim


Artykuł przedstawia teorię miasta Jana Gehla, który wskazuje konieczność uwzględniania w planowaniu naszych miast podstawowych zasad wynikających z humanistycznego myślenia o przestrzeni publicznej i konstrukcji biologicznej człowieka. W koncepcji Gehla zwracam szczególną uwagę na fakt, że centralnym punktem swoich dociekań uczynił on proksemikę, opisującą wzajemne relacje przestrzenne pomiędzy ludźmi, jak również relacje między ludźmi a otaczającymi ich przedmiotami. Gehl akcentuje takie czynniki jak ludzka mobilność czy ludzkie zmysły bo to one decydują o sposobach użytkowania miast przez ludzi. Analizuję jego koncepcję pod kątem wpływu jakości przestrzeni publicznych w miastach na relacje, które w tych przestrzeniach zachodzą.


Słowa kluczowe


miasto; antropologia miasta; przestrzeń publiczna; miasta dla ludzi; Jan Gehl

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Barber, Benjamin. Gdyby burmistrzowie rządzili światem. Dysfunkcyjne kraje, rozkwitające miasta. Tłum. Hanna Jankowska, Katarzyna Makaruk. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, 2014.

Florida, Richard. Narodziny klasy kreatywnej: oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego. Tłum. Tomasz Krzyżanowski, Michał Penkala. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2010.

Florida, Richard. The New Urban Crisis. New York: Basic Books, 2017.

Gehl, Jan. Miasta dla ludzi. Tłum. Szymon Nogalski. Kraków: RAM, 2014.

Gehl, Jan. Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych. Tłum. Marta A. Urbańska. Kraków: Wydawnictwo RAM, 2013.

Graham, Wade. Miasta wyśnione. Siedem wizji urbanistycznych, które kształtują nasz świat. Tłum. Anna Sak. Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2016.

Hall, Edward T. Ukryty wymiar. Tłum. Teresa Hołówka. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, 2001.

Hall, Edward T., Hall, Mildred R. Czwarty wymiar w architekturze. Studium o wpływie budynku na zachowanie człowieka. Tłum. Radosław Nowakowski. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, 1997.

Harvey, David. Bunt miast. Prawo do miast i miejska rewolucja. Tłum. Agnieszka Kowalczyk, Wiktor Marzec, Maciej Mikulewicz, Maciej Szlinder. Warszawa: Fundacja Nowej Kul-tury Bęc Zmiana, 2012.

Jacobs, Jane. Śmierć i życie wielkich miast Ameryki. Tłum. Łukasz Mojsak. Warszawa: CA Centrum Architektury, 2014.

Jałowiecki, Bohdan, Marek S. Szczepański. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2006.

Jałowiecki, Bohdan, Wojciech Łukowski. Szata informacyjna miasta. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2008.

Jędrzejczyk, Dobiesław. Geografia humanistyczna miasta. Zróżnicowania społeczno-przestrzenne. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2004.

Kostof, Spiro. The City Shaped: Urban Patterns and Meanings Through History. New York: Bulfinch Press, 2014.

Kotkin, Joel. The City: A Global History. New York: Modern Library, 2006.

Landry, Charles. The Art of City Making. London: Earthscan, 2006.

Matan, Anne. Rediscovering Urban Design through Walkability: An Assessment of the Contribution of Jan Gehl. Perth: Curtin University, 2011.

Montgomery, Charles. Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życie, zmieniając nasze miasta. Tłum. Tomasz Tesznar. Kraków: Wysoki Zamek, 2015.

Mumford, Lewis. The City in History: Its Origins, Its Transformations, and Its Prospects. San Diego: A Harvest Book, 1989.

Sassen, Saskia. Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy. Tłum. Joanna Tegnerowicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007.

Sennett, Richard. Ciało i kamień. Człowiek i miasto w cywilizacji Zachodu. Tłum. Magdalena Konikowska. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2015.

Snopek, Kuba. Nie przepadam za Janem Gehlem. 23.11.2013.

https://portretymiast.blog.polityka.pl/2013/11/23/kuba-snopek-nie-przepadam-za-janem-gehlem (dostęp 07.06.2018).

Wantuch-Matla, Dorota. Przestrzeń publiczna 2.0. Miasto u progu XXI wieku. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2016.

http://gehlarchitects.com/people/jan-gehl (dostęp 07.06.2018).

http://rokjanagehla.ulublin.eu (dostęp 07.06.2018).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2018.26.287-303
Data publikacji: 2019-01-22 00:30:39
Data złożenia artykułu: 2018-09-20 11:03:09


Statystyki


Widoczność abstraktów - 4332
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Michał Karapuda

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl