Słowik Kanta, słowik Andersena i mimesis Adorna. Esej śladem XVIII- i XIX-wiecznej prehistorii kilku wątków Teorii estetycznej

Jakub Chachulski

Streszczenie w języku polskim


Esej koncentruje się na niektórych aspektach teorii estetycznej Theodora W. Adorno jako szczególnego rodzaju reinterpretacji kantowskich i romantycznych idei piękna naturalnego. Osią przeprowadzonej refleksji jest motyw śpiewu słowika jako paradygmatu piękna natury, wprowadzony przez Kanta w Krytyce władzy sądzenia, i jego reinterpretacja w znanej baśni Hansa Christiana Andersena – oba przywołane w tym samym akapicie pracy Adorna. Napięcie między tymi przeciwstawnymi ujęciami rozpoznane zostaje jako utrzymujące się głęboko w myśli estetycznej frankfurckiego filozofa, szczególnie w kontekście jego kluczowych koncepcji pozoru estetycznego i mimesis.


Słowa kluczowe


Immanuel Kant; Theodor W. Adorno; piękno naturalne; mimesis; pozór estetyczny

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adorno, Theodor W., Max Horkheimer. Dialektyka Oświecenia. Tłum. Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Filozofii i Socjologii PAN, 1994.

Adorno, Theodor W. Aesthetic Theory. Tłum. Robert Hullot-Kentor. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2002.

Adorno, Theodor W. Ästhetische Theorie. Berlin: Suhrkamp, 1973.

Adorno, Theodor W. Essays on Music. Red. Richard Leppert. Tłum. Susan Gillespie. Berkeley – Los Angeles – London: Universisty of California Press, 2002.

Adorno, Theodor W. O literaturze. Wybór esejów. Red. Lech Burdecki. Tłum. Anna Wołkowicz. Warszawa: Czytelnik, 2005.

Adorno, Theodor W. Sztuka i sztuki. Wybór esejów. Red. Karol Sauerland. Tłum. Krystyna Krzemień-Ojak. Warszawa: PIW, 1990.

Adorno, Theodor W. Teoria estetyczna. Tłum. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: PWN, 1994.

Adorno, Theodor W. Towards a Theory of Musical Reproduction. Notes, a Draft and Two Schemata. Red. Henri Lonitz. Tłum. Wieland Hoban. Cambridge–Malden, MA: Polity Press, 2006.

Benjamin, Walter. Konstelacje. Wybór tekstów. Red. Adam Lipszyc. Przeł. Adam Lipszyc, An-na Wołkowicz. Kraków: Universitas, 2012.

Celenza, Anna Harwell. Hans Christian Andersen and Music: The Nightingale Revealed. London – New York: Ashgate, 2017.

Czekaj, Rafał. Krytyczna teoria sztuki Theodora W. Adorna. Kraków: Universitas, 2013.

Jameson, Fredric. Late Marxism: Adorno, or, the persistence of the dialectic. London – New York: Verso, 1990.

Jarvis, Simon. Adorno. Crtical Introduction. New York: Routledrge, 1998.

Jay, Martin. „Mimesis and Mimetology. Adorno and Lacoue-Labarthe”. W: The semblence of subjectivity: essays in Adorno 's Aesthetic theory. Red. Tom Huhn, Lambert Zuidervaart, 29–53. Cambridge, MA: MIT Press, 1997.

Kant, Immanuel. Antropologia w ujęciu pragmatycznym. Tłum. Ewa Drzazgowska, Paulina Sosnowska. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 2005.

Kant, Immanuel. Krytyka władzy sądzenia. Tłum. Jerzy Gałecki. Warszawa: PWN, 1986.

Langguth, Jerome. „Kant Nightingale: Aesthetic Disappointment as Loss of Interpretive Richness”, http://www.academia.edu/4055373/Kants_Nightingale Dostęp 17.08.2020.

Lukács, György. Historia i świadomość klasowa. Studia o marksistowskiej dialektyce. Tłum. Marek J. Siemek. Warszawa: PWN, 1988.

Michalski, Rafał. Antropologia mimesis. Studium myśli Waltera Benjamina i Theodora W. Adorna. Nowa Wieś: Wydawnictwo Rolewski, 2008.

Nicholsen, Shierry Weber. Aesthetic Theory's Mimesis of Walter Benjamin. W: The semblence of subjectivity: essays in Adorno 's Aesthetic theory. Red. Tom Huhn, Lambert Zuidervaart, 54–91. Cambridge, MA: MIT Press, 1997.

Rampley, Matthew. „Mimesis i alegoria. O Abym Warburgu i Walterze Benjaminie”. Przegląd Kulturoznawczy 2, nr 8 (2010): 54–74.

Safatle, Vladimir. „Mirrors without images. Mimesis and recognition in Lacan and Adorno”. Radical Philosophy 2006, nr 139: 9–19.

Schiller, Friedrich. Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy. Tłum. Irena Krońska, Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik, 1972.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2020.29.59-88
Data publikacji: 2020-08-24 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2019-08-21 13:36:30


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1555
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Jakub Chachulski

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl