A theory of history and the research of value. Towards the defense and praise of practical sense in the making of historical discourse

Ewa Solska

Abstract


The purpose of this study is to consider the axiology of historical research and learning – the previously marginalized area of methodological reflection. A given thesis states, that the theory of a scientific field is essentially a study of values in every sphere of methodological analysis. The main question among the premises to distinguish the axiology of history as a part of methodological research is this: why is it difficult to write about the past (especially in the scientific mode), assuming that historiography itself is an axiological problem, in the perspective of its own history and theory. Hence another thesis, that the axiology of history would focus on determining the “practical sense” of a historian’s work, which can be found in the intellectual history of our (European) culture. The introduced conceptualization is composed by: the postulates of practical reason in historical discourse; the question: would Plato proscribe historiography and banish historians from his politeia; and the notion of “practicization” which connotes two categories: practical reasoning and historical practice. To comlement the analysis the topic of an „axiologically involved researcher” is raised in the context of loyalism and nonconformity, and incompatibilities between values, as well as several issues concerning science policy.


Keywords


axiology; historical research and learning; methodology; practical sense and practicization

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Abramowicz, M., Artur Sporniak, A., Sami w kosmosie, „Tygodnik Powszechny” 05.01.2017, https://www.tygodnikpowszechny.pl/autor.marek-abramowicz-13155 .

Améry, J. Poza winą i karą. Próby przełamania podjęte przez złamanego, przeł. R. Turczyn, Wydawnictwo homini, Kraków 2007.

Badiou A., Święty Paweł. Ustanowienie uniwersalizmu. Przeł. J. Kutyła i P. Mościcki. Kraków: Wydawnictwo Korporacja Ha!Art 2007.

Blackburn, S., Oksfordzki słownik filozoficzny, pod red. Jana Woleńskiego, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1997.

Butler, J., Laclau, E., Žižek, S., Przygodność, hegemonia, uniwersalność: współczesne debaty na lewicy, przeł. A. Czarnacka, M. Kropiwnicki, S. Królak, Wydawnictwo „Krytyki Politycznej” Warszawa 2014.

Carrère, E. Królestwo, przeł. K. Arustowicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016).

Cicero, De Oratore. Für den Schulgebrauch Erklärt, B.G. Teubner, Lipzig 1862.

C. Plinii Caecilii Secundi, Epistolae Selectae, Lib. VII, 5, za: Selected Letters of Pliny the Younger, Perkins, Marvin & Co., Boston-Philadelphia 1835.

C. Sallusti Crispi, Catilina et Jugurtha, Geogre Long ed., Whittaker and Co., London 1860.

Kant, I., Krytyka czystego rozumu, Tom 2, przeł. R. Ingarden, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Lyotard, J.-F., Poróżnienie, przeł. B. Banasik, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010

Modzelewski, K., Trzy modele historiografii, „Nauka” 2/2009.

Orwell, G., Rok 1984, przeł. T. Mirkowicz, Warszawa 1998.

Przewodnik po epistemologii, red. Renata Ziemińska, wydawnictwo WAM, Kraków 2013.

Reinhard, W. Życie po europejsku: od czasów najdawniejszych do współczesności, przeł. J. Antkowiak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

Topolski, J., Teoretyczne problemy wiedzy historycznej. Antologia tekstów, red. E. Domańska, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2016, s. 81 (pdf).

White, H., Przeszłość praktyczna, pod red. E. Domańskiej, UNIVERSITAS, Kraków 2014.

Zbiór sentencji, przysłów i popularnych powiedzeń łacińskich, red. M. Suwała, za: Słownik łacińsko-polski, polsko-łaciński, Wyd. Literat, Toruń 2008.

Cytat z wiersza Aleksandra Wata pt. Ciemne świecidło, za antologią Powiedzieć to inaczej. Polska liryka nowoczesna, w wyborze Jerzego Borowczaka i Michała Larka, Poznań 2011.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2018.25.129
Date of publication: 2018-07-31 21:30:06
Date of submission: 2018-03-21 10:41:58


Statistics


Total abstract view - 2285
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2018 Ewa Solska

License URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl