Przezwyciężenie romantycznych antynomii w filozofii Augusta Cieszkowskiego

Mateusz Binek

Streszczenie w języku polskim


Historycy idei za jedną z najważniejszych cech romantycznego światopoglądu uznają fundamentalną antynomiczność rzeczywistości. W tekście przedstawiony zostaje sposób przezwyciężenia owej antynomiczności w filozofii Augusta Cieszkowskiego – najbardziej systematycznego myśliciela polskiego mesjanizmu. Postulowaną przez siebie reintegrację świata oparł on na metodzie Heglowskiej dialektyki jednocześnie korygując niekonsekwencje zawarte w myśli niemieckiego filozofa. Te niekonsekwencje najlepiej uwidaczniają się w Hegla perspektywie spojrzenia na historię. W artykule zostaje zrekonstruowana strategia argumentacyjna, która pozwoliła Cieszkowskiemu na osiągnięcie założonych celów.


Słowa kluczowe


Cieszkowski; Hegel; romantyzm; dialektyka

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Avineri, Shlomo. Hegla teoria nowoczesnego państwa. Tłum. Tomasz Rosiński. Warszawa: PWN, 2009.

Baczko, Bronisław. Horyzonty problemowe polskiego heglizmu. W: Polskie spory o Hegla 1830–1860, red. Bronisław Baczko, 9–62. Warszawa: PWN, 1966.

Berlin, Isaiah. Idee polityczne w epoce romantyzmu. Ich rozwój i wpływ na myśl współczesną. Tłum. Jakub Czernik. Kraków: OMP, 2016.

Cieszkowski, August. O drogach ducha. Wybór pism. Kraków: OMP, 2016.

Cieszkowski, August. Ojcze nasz, t. 1. Poznań: J. K. Żupański, 1870.

Cieszkowski, August. Prolegomena do historiozofii. W: August Ceiszkowski, Prolegomena do historiozofii; Bóg i palingeneza oraz Mniejsze pisma filozoficzne z lat 1838–1842, 1–116. Warszawa: PWN 1972.

Graczyk, Piotr, „Boska komedia nowoczesności.” Kronos: metafizyka, kultura, religia, 2014, nr 4: 41–55.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Encyklopedia nauk filozoficznych. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN, 1990.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Wykłady z filozofii dziejów, t. 1–2. Tłum. Jan Grabowski i Adam Landman. Warszawa: PWN, 1958.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Zasady filozofii prawa. Tłum. Adam Landman. Warszawa: PWN, 1969.

Jakubowski, Marek N. Ciągłość historii i historia ciągłości. Polska filozofia dziejów. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2004.

Jakubowski, Marek N. Czyn, przyszłość, naród : poglądy filozoficzne Augusta Cieszkowskiego. Warszawa: PWN, 1989.

Nowicki, Światosław Florian. „Sylogizm Heglowski.” Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, 1982, t. 27: 27–48.

Sajdek, Wiesława, „Światopoglądowe odniesienia »Wezwania« Augusta Cieszkowskiego.” W: Świapoglądowe odniesienia filozofii polskiej, red. Stanisław Janeczek, Rafał Charzyński i Michał Maciołek, 125–144. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2011.

Urbankowski, Bohdan. Myśl romantyczna. Warszawa: KAW, 1979.

Walicki, Andrzej. „Dwa mesjanizmy: Adam Mickiewicz i August Cieszkowski.” W: Filozofia a mesjanizm: studia z dziejów filozofii i myśli społeczno-religijnej romantyzmu polskiego, 9–88. Warszawa: PIW, 1970.

Wawrzynowicz, Andrzej. August Cieszkowski. 1814–1894. W: Historia filozofii politycznej. Część druga, red. Piotr Nowak, 396–413. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, 2016.

Wawrzynowicz, Andrzej. Filozoficzne przesłanki holizmu historiozoficznego w myśli Augusta Cieszkowskiego. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2010.

Żelazny, Mirosław. Heglowska filozofia ducha. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2000.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2017.23.73
Data publikacji: 2018-07-15 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2017-11-21 11:25:58


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1398
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Mateusz Binek

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl