Stałość przeświadczeń nauczycieli o wypełnianiu roli zawodowej w zmieniającej się szkole w świetle badań empirycznych

Agata Popławska

Streszczenie w języku polskim


Artykuł ma charakter empiryczny. Celem było porównanie opinii nauczycieli o wypełnianiu roli zawodowej w zmieniającej się szkole na przestrzeni dwóch dekad. Pytanie badawcze, na które poszukiwano odpowiedzi w czasie eksploracji, brzmiało: czy istnieją różnice, a jeśli tak, to jakie, w przeświadczeniu nauczycieli o wypełnianiu przez nich roli zawodowej w czasie kolejnych zmian wprowadzanych w szkole w latach 1998, 2009, 2019? W badaniach podłużnych wykorzystano metodę ankiety, gdzie narzędziem był kwestionariusz ankiety konstrukcji autorstwa Agaty Popławskiej. Uzyskane wyniki pozwalają na stwierdzenie, że w ciągu dwóch dekad przekonanie nauczycieli o sobie i własnej praktyce nauczania jest niezmienne. Samoocena dotycząca autonomicznej realizacji procesu dydaktyczno-wychowawczego była i jest dość wysoka. Jednocześnie tylko jedna trzecia badanych w każdym okresie (1998, 2009, 2019), deklarowała modernizowanie działalności dydaktyczno-wychowawczej. Paradoks omawianej sytuacji polega na tym, że zewnętrznie stymulowane zmiany wynikające z wprowadzania kolejnych reform edukacyjnych nie przełożyły się w sposób znaczący na zmianę funkcjonowania nauczycieli.


Słowa kluczowe


edukacja, nauczyciel, oczekiwania, powinności, rola zawodowa, szkoła, zmiana

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Andrzejewska, J. Zwierzchowska, I. (2017). Przestrzeń ku zrównoważonemu rozwojowi w szwedzkich placówkach edukacyjnych – wspólne konstruowanie znaczeń. Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy, 1, 65–82.

Bańka, A. (2000). Psychologia pracy. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Borawska-Kalbarczyk, K. (2015). Kompetencje informacyjne uczniów w perspektywie zmian szkolnego środowiska uczenia się. Warszawa: Żak.

Brzezińska, A. (2008). Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. W: E. Filipiak (red.). Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz: Wyd. UK W.

Day, Ch. (2004). Rozwój zawodowy nauczyciela. Gdańsk: GWP.

Gołębniak, B.D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza – biegłość – refleksyjność. Toruń – Poznań: Edytor.

Konarzewski, K. (2012). Sztuka nauczania. Szkoła. Warszawa: PWN.

Kwiatkowska, H. (1997). Edukacja nauczycieli. Konteksty – kategorie – praktyki. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wyd. Akademickie i Profesjonalne.

Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza. Poznań – Olsztyn: Edytor.

Łukasik, J.M. (2018). Odpowiedzialność, wspólnotowość, współpraca w szkole. Nauczyciele i rodzice. Kraków: Impuls.

Michalak, J.M. (2010). Profesjonalizm w zawodzie nauczyciela. W: J.M. Michalak (red.). Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

Olubiński, A. (2001). Podmiotowość roli nauczyciela i ucznia w świetle analizy opinii społecznej. Toruń: Adam Marszałek.

Paris, S.G., Ayres, L.R. (1997). Stawanie się refleksyjnym uczniem i nauczycielem. Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.

Popławska, A. (2001). Idea samorządności. Podmiotowość – autonomia – pluralizm. Białystok: Trans Humana.

Synal, J., Szempruch, J. (2017). Od zapału do wypalenia. Funkcjonowanie nauczycieli w codzienności szkolnej. Kielce: Wyd. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.

Szempruch, J. (2013). Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne. Kraków: Impuls.

Śliwerski, B. (2008). Wyspy oporu edukacyjnego. Kraków: Impuls.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.4.89-104
Data publikacji: 2020-12-23 16:16:43
Data złożenia artykułu: 2020-03-31 22:39:10


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1094
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 716

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Agata Popławska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.