Rozwijanie kompetencji kluczowych w świetle teorii uczenia się – perspektywa nauczyciela i ucznia edukacji wczesnoszkolnej

Barbara Skałbania

Streszczenie w języku polskim


Treści artykułu dotyczą ważnego aktualnie zagadnienia, jakim są kompetencje kluczowe oraz proces ich rozwijania w warunkach szkolnych. Ich kształtowanie jest ważnym zadaniem i zarazem wyzwaniem dla współczesnej szkoły, ale budzi wśród nauczycieli wątpliwości natury organizacyjnej i metodycznej. Celem teoretycznych rozważań jest analiza kluczowego zagadnienia w odniesieniu do współczesnych teorii uczenia się z perspektywy nauczyciela i ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Analizom towarzyszy refleksja nad praktyką edukacyjną nakierowaną na holistyczny rozwój dziecka.


Słowa kluczowe


edukacja, kompetencje kluczowe, uczenie się, nauczyciel

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bałachowicz, K. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością. Warszawa: Wyd. WSP.

Bałachowicz, K. (2011). Indywidualizacja jako postulat i konieczność współczesnej edukacji początkowej. W: I. Adamek, Z. Zbróg (red.). Dziecko-uczeń a współczesna edukacja (s. 11–31). Kraków: Libron.

Bartkowiak, G. (2018). Wykorzystywanie psychologicznych koncepcji uczenia się przez kandydatów na nauczycieli i nauczycieli aktywnych zawodowo. Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula KNUV, 2 (56), 159–175.

Bereźnicki, F. (2009). Dobra szkoła to miejsce uczenia się, jak się uczyć współtworzenia wiedzy a nie „przekazywania wiedzy”. W: C. Plewka (red.). Ku dobrej szkole, t. 1. (s. 224–232). Szczecin – Radom: Wyd. Instytut Technologii Eksploatacji.

Bereźnicki, F., Denek, K., Świrko-Pilipczuk, J. (2005). (red.). Procesy uczenia się i ich uwarunkowania. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński – Instytut Pedagogiki.

Brophy, J. (2004). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: PWN.

Bruner, J. (2006). Kultura edukacji. Kraków: Universitas.

Denek, K. (2005). W stronę szkoły jutra. Problemy współczesnej pedagogiki. Neodidagmata, 27/28.

Dróżka, W. (2002). Nauczyciel. Autobiografia. Pokolenia. Studium pedeutologiczne i pamiętnikoznawcze. Kielce: Wyd. AŚ.

Dryden, G., Vos, J. (2003). Rewolucja w uczeniu się. Poznań: Zysk i S-ka.

Dylak, S. (2009). Koniec nauczania czy nowy paradygmat dydaktyczny. W: L. Hurło, M. Łojko, D. Klus-Stańska (red.). Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 40–50). Kraków: Impuls.

Filipiak, E. (2012). Rozwijanie zdolności uczenia się: z Wygotskim u Brunerem w tle. Sopot: Wyd. GWP.

Fontana, D. (1981). Psychologia dla nauczycieli. Poznań: Zysk i S-ka.

Gołębniak, D. (2004). Nauczanie i uczenie się w klasie. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Tom 2 (s. 158–206). Warszawa: PWN.

Klus-Stańska, D. (2002). Konstruowanie wiedzy w szkole. Olsztyn: Wyd. UWM.

Kopik, A. (2010). Wielorakie podróże – edukacja dla dziecka. Kielce: Compus.

Kozielecki, J. (1995). Psychologiczne koncepcje człowieka. Warszawa: PWN.

Krause-Sikorska, H. (2011). Dziecko z utrudnieniami w rozwoju w przestrzeni społecznej klasy szkolnej. W: I. Adamek, Z. Zbróg (red.). Wczesna edukacja dziecka wobec wyzwań współczesności (s. 105–127). Kraków: Wyd. UP.

Kruszewski, K. (2004). O nauczaniu i uczeniu się w szkole. W: K. Kruszewski (red.) Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela (s. 109–145). Warszawa: PWN.

Kwaśnica, R. (2004). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki. T. 2 (s. 291–320). Warszawa: Wyd. PWN.

Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wyd. WAiP. Kwieciński, Z. (2000). Zmienić kształcenie nauczycieli. W: Z. Kwieciński (red.). Tropy – ślady – próby. Poznań – Olsztyn: Edytor.

Mietzel, G. (2002). Psychologia kształcenia. Gdańsk: Wyd. GWP.

Nowacka, U. (1999/2001). Przygotowanie zawodowe nauczycieli w świetle współczesnych orientacji edukacyjnych. W: Prace Naukowe Pedagogika, t. 8, 9, 10 (s. 627–640). Częstochowa.

Okoń, W. (1987). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: PWN.

Piaget, J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych. Warszawa: PWN.

Puślecki, W. (1996). Kształcenie wyzwalające w edukacji wczesnoszkolnej. Kraków: Impuls.

Puślecki, W. (1997). (red.). Doświadczanie podmiotowości ucznia w edukacji wczesnoszkolnej. Opole: Wyd. Uniwersytetu Opolskiego.

Rutkowiak, J. (2009). Wielość paradygmatów dydaktyki a wspólny mianownik realnego życia. Ku pytaniom o przykłady między paradygmatyczne. W: L. Hurło, M. Łojko, D. Klus-Stańska, Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 27–40). Kraków: Impuls.

Schaffer, H. (1995). Psychologia dziecka, tłum. A. Wojciechowski. Warszawa: PWN.

Słownik Współczesnego Języka Polskiego, red. B. Dunaj. 2001. Warszawa: Przegląd Readers Digest.

Strykowski, W. (2005). Kompetencje współczesnego nauczyciela. Neodidagmata, 27/28.

Szempruch, J. (2013). Pedeutologia. Studium teoretyczno-empiryczne. Kraków: Impuls.

Włodarski, Z. (1980). Psychologiczne prawidłowości uczenia się i nauczania. Warszawa: WSiP.

Witkowski, L. (2009). O wizjach i rewizjach dobrej edukacji (więcej niż dekalog dobrej edukacji). W: C. Plewka (red.). Ku dobrej szkole. Cywilizacyjne dylematy współczesnej edukacji, t. 1 (s. 15–25). Radom: ITE.

Wood, D. (2006). Jak dzieci uczą się i myślą: społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wygotski, L. (1989). Myślenie i mowa. Warszawa: PWN.

ŹRÓDŁA INTERNETOWE:

Płatos, B. Najważniejsze kompetencje uczniów i ich miejsce w systemach edukacji. Wnioski z raportu „Rozwijanie kompetencji kluczowych w szkołach w Europie”. http://jows.pl/sites/default/files.

Walat, W. Teorie uczenia się a rozwój technologii informacyjnych. https://tvv-journal.upol.cz/pdfs/tvv/2010/01/02.pdf/ [dostęp: 20.04.2020].

Żmijewska-Kwiręg, S. (2019). Kształtowanie kompetencji kluczowych m.in. uczenia się, społeczno-obywatelskich oraz inicjatywności i przedsiębiorczości w edukacji wczesnoszkolnej. https://doskonaleniewsieci.pl/Upload/ceo/dkk/ksztaltowanie_

kompetencji_kluczowych_w_edukacji_wczesnoszkolnej_s_zmijewska-kwireg.pdf/ [dostęp: 30.04.2020].

AKTY PRAWNE:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. 2017, poz. 356).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz. U. 2017, poz. 1611).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. 2017, poz. 1658).

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. 2017, poz. 59).

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE).

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 30.12.2006, L394/13.

Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2018/C 189/01).

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 04.06.2018, C 189/1.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.3.119-132
Data publikacji: 2020-10-13 08:35:17
Data złożenia artykułu: 2020-05-12 09:16:48


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2392
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 5244

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Barbara Skalbania

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.