Młodzież wobec zjawiska rywalizacji we współczesnym świecie

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie

W artykule zdefiniowano pojęcie rywalizacji, a także ukazano mechanizm przenikania zjawiska rywalizacji do szkoły jako środowiska funkcjonowania młodzieży poprzez odwołanie się do ekologicznej koncepcji rozwoju człowieka według Urie Bronfenbrennera, założeń neoliberalizmu, a także ponowoczesności jako etapu rozwoju społeczeństwa. Problem różnic pomiędzy kobietami a mężczyznami w podejściu do rywalizacji przeanalizowano w kontekście podejścia ewolucyjnego oraz społeczno-kulturowego.

Cel badań

W opracowaniu poszukiwano odpowiedzi na pytanie jakie są opinie młodzieży, przedstawicieli pokolenia Z, na temat rywalizacji we współczesnym świecie, a także czy w poglądach pomiędzy kobietami a mężczyznami istnieją różnice.

 Metoda badań

Zaprezentowane wyniki badań uzyskano za pomocą metody sondażu diagnostycznego oraz techniki ankiety wśród młodzieży uczącej się w technikum w średnim mieście. W celu obliczenia związku pomiędzy zmiennymi wykorzystano test χ² oraz zastosowano program statystyczny SPSS – PS Imago w wersji 5.0

Wyniki

Z badań wynika, że młodzież doświadcza rywalizacji oraz jej negatywnych skutków. Rywalizacja wśród badanych pełni głównie rolę narzędzia wywierania wpływu w grupie. Młodzież akceptuje rywalizację, która stanowi źródło zadowolenia i motywacji do działania, ale nie wyklucza konieczności współpracy. Pomiędzy kobietami a mężczyznami w opiniach na temat rywalizacji odnotowano różnice istotne statystycznie. Mężczyźni byli bardziej zorientowani rywalizacyjnie niż kobiety. Mężczyźni w sytuacji przegranej częściej deklarowali odczuwanie złości oraz upokorzenia, natomiast kobiety niedowartościowania. Kobiety częściej niż mężczyźni zwracały uwagę na takie negatywne konsekwencje rywalizacji dla psychospołecznego funkcjonowania, jak odczuwanie paniki, napięcia, zaburzenia myślenia oraz percepcji własnej sytuacji.

Wnioski

Młodzież u progu dorosłości doświadcza rywalizacji, funkcjonuje według zasad konkurencji oraz ją akceptuje, ale też nie wyklucza współpracy. Badani doświadczali negatywnego wpływu rywalizacji na kondycję psychofizyczną. Z badań wynika, że kobiety gorzej odnajdywały się w sytuacjach rywalizacji. Oznacza to konieczność włączenia do programów profilaktycznych tematów dotyczących rywalizacji, ambiwalencji wzorów męskości oraz kobiecości, a także wzmacniania u uczniów odporności emocjonalnej.