Dyskurs o wizualności w epoce cyfrowej

Grażyna Penkowska, Małgorzata Karczmarzyk

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Powszechna dostępność technologii mobilnych, spowodowała zmiany w komunikacji interpersonalnej na rzecz istotnego zwiększenia komunikowania wizualnego. Wzrost roli przedstawień wizualnych w procesach komunikacyjnych rodzi m.in. pytania: o ocenę ich skuteczności w porównaniu z przekazem werbalnym, o szanse na międzykulturowe porozumienie ponad językowe, a także o skutki marginalizacji języka dla rozwoju kultury, w szczególności kultury języka. Artykuł jest głosem w dyskusji na temat współczesnego znaczenia wizualności i porusza zagadnienia ważne zwłaszcza dla pedagogów.

Cel badań: Przedmiotem rozważań jest wskazanie różnych dyskursów związanych z wizualnością ze szczególnym zwróceniem uwagi na rozumienie komunikatów wizualnych w edukacji. Celem podjętych badań jest sprawdzenie tezy, czy dzieło sztuki malarskiej może być płaszczyzną wspólnych znaczeń. W szerszej perspektywie pytamy, czy można traktować alternatywnie komunikację werbalną i wizualną.

Metoda badań: Metody wykorzystane do badań to: analiza semiotyczna „dzieła otwartego” i analiza dyskursu.

Wyniki: Oprócz indywidualnych analiz semiotycznych wywiadów studenckich zostały opracowane tabele różnic i podobieństw. W analizach znaczeniowych i dyskursywnych pokazano podobieństwa i różnice w postrzeganiu obrazów przez badane studentki, a także dyskursy, które powstały w trakcie wizualnego komunikowania się przez obrazy.

Wnioski: Na podstawie analizy jednostkowej i znaczeniowej wywiadów studenckich – można stwierdzić, że zarówno znaki w obrazach, jak i znaczenia tworzone przez osoby badane stanowią swego rodzaju nośniki komunikacyjne. Dyskursy wizualne obrazów stają się płaszczyzną, na podstawie której jest możliwa komunikacja i porozumienie między badanymi.


Słowa kluczowe


wizualność; analiza semiotyczna; analiza dyskursu; epoka cyfrowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Berger, J. (2008). Sposoby widzenia. Fundacja Aletheia.

Grębosz, M, Siuda, D., Szymański, G. (2016). Social Media Marketing. Wyd. Politechniki Łódzkiej.

Eco, U. (2008). Dzieło otwarte: Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych. Wyd. W.A.B.

Galeria Perspektywa. Pobrane 2, lutego, 2023 z: https://www.galeriaperspektywa.pl/sen-salvador-dali-p-692.html

Karczmarzyk, M. (2020). Polska sztuka współczesna w oczach dzieci i dorosłych. Potencjał pedagogiczny, komunikacyjny oraz kulturowy wybranych obrazów Jacka Yerki, Tomasza Sętowskiego, Rafała Olbińskiego i Zdzisława Beksińskiego. Wyd. UG.

Kopciewicz, L (2016). Mapy personalizacji-„mój telefon-mój świat”, „mój telefon to ja”. W H. Bougsiaa, M. Cackowska, L. Kopciewicz, T. Nowicki (Red.), Smartfon i tablet w dziecięcych rękach (s. 163-189). Wyd. Katedra.

Kostera, M. (2022). Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych. Wyd. PWN.

Laskowska, M. (2012). Komunikacja za pomocą social media – możliwości i zagrożenia. Zarys problematyki. W M. Biedroń, M. Wawrzak-Chodaczek (Red.), Komunikacja - (po)rozumienie – obecność społeczna (s. 29-41). Wyd. Adam Marszałek.

Manovich, L. (2012). Czym jest wizualizacja? W M. Bogunia – Borowska, P. Sztompka (Red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej (s. 442-467). Wyd. Znak.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Pobrane 15, stycznia, 2023 z: https://www.moma.org/collection/works/79018

Peirce, Ch. S. (1997). Wybór pism semiotycznych. Wyd. Polskie Towarzystwo Semiotyczne.

Penkowska, G. (2020). Wizualność w relacjach człowieka ze światem. W M. Lewartowska-Zychowicz, G. Penkowska, M. Rutka (Red.), Świat wirtualnych obrazów a edukacja (s. 47-108). Wyd. UG.

Platforma Meta Horizon Worlds. Pobrane 02, marca, 2023, z: https://www.oculus.com/horizon-worlds/

Portal Twoja Sztuka. Pobrane 18, stycznia, 2023 z: https://twoja-sztuka.pl/product-pol-1946-Salvador-Dali-Labedzie-odbijajace-sie-w-wodzie-jako-slonie-50x70-cm-G05530.html

Raport Deloitte: Trendy technologiczne 2023. Pobrane 01, lutego, 2023, z: https://pl.register-deloittece.com/forms/registration.html?docid=380&_ga=2.181076576.656754246.1675241479-719813764.16750192939

Raport DIGITAL 2023. Pobrane 31, stycznia 2023, z: https://datareportal.com/reports/digital-2023-global-overview-report

Stępień, T. (2013). Wprowadzenie do antropologii filozoficznej św. Tomasza z Akwinu. Warszawskie Towarzystwo Teologiczne.

Umińska, E. (2021). Komunikat z badań. Telefony komórkowe czy smartfony? Centrum Badania Opinii Społecznej Nr 116.

Welsch, W. (2005). Estetyka poza estetyką. Universitas.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.1.213-227
Data publikacji: 2023-04-28 18:21:25
Data złożenia artykułu: 2023-02-07 20:24:44


Statystyki


Widoczność abstraktów - 493
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 411

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2023 Grażyna Penkowska, Małgorzata Karczmarzyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.