Środowisko uczenia się w optyce konstruktywizmu krytycznego
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Artykuł jest próbą ukazania konstruktywistycznego środowiska uczenia się jako modelu, koncepcji, która zakłada, że uczeń jest aktywnym, a nie pasywnym uczestnikiem w procesie zdobywania wiedzy pogłębionej, elastycznej i systemowej, a nie fragmentarycznej, sztywnej czy mechanicznie odtwarzanej. W tekście skupiono się na współczesnych potrzebach uczniów w ujęciu konstruktywizmu radykalnego i społecznego. Nakreślono główne wymiary konstruktywizmu krytycznego i zaprezentowano elementy konstruktywistycznego środowiska uczenia się opartego na koncepcji Petera Taylora i Barrego Frasera.
Cel badań:Celem jest ukazanie konstruktywizmu krytycznego jako zbioru różnorodnych teorii, pojęć, koncepcji stwarzających warunki do samodzielnego konstruowania wiedzy oraz tworzenia przyjaznego środowiska uczenia się.
Stan wiedzy: Pojęcie konstruktywistycznego środowiska uczenia się wywodzi się z imperatywu nauczania (John Dewey, Jean Piaget, Lew Wygotski i Howard Gardner). Zakłada, że uczenie się to aktywny proces konstruowania wiedzy na podstawie doświadczenia uczącego się i taka konstrukcja zazwyczaj jest zakończona subiektywnie i metapoznawczo. Pojęciem konstruktywizmu w kontekście uczenia się w klasie szkolnej posługują się w ostatnich dziesięcioleciach dość często zarówno teoretycy (wykładowcy akademiccy i badacze), jak i praktycy (nauczyciele szkolni).
Podsumowanie: W artykule analizujemy, jaką rolę odgrywa konstruktywistyczne środowisko uczenia się, które radykalnie kwestionuje wizje ucznia jako pasywnego odbiorcy i nadaje mu status aktywnego podmiotu mającego wkład w konstruowanie środowiska przyjaznego uczeniu się. Zgodnie z konstruktywistyczną teorią uczenia się edukacja powinna być postrzegana jako wspomaganie ucznia w procesie wytwarzania znaczeń, które umożliwiają konstruowanie własnego rozumienia świata.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Bauman, Z. (2011). Ponowoczesne wzory osobowe. Studia Socjologiczne, 1(200), 435–458.
Bentley, M., Fleury, S., Garrison, J. (2007). Critical Constructivism for Teaching and Learning in a Democratic Society. Journal of Thought, 42(3–4), 9–22. https://doi.org/10.2307/jthought.42.3-4.9
Berger, P.L., Luckmann, T. (1966). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. Penguin Books.
Brooks, M.G., Brooks, J.G. (1999). The Courage to Be Constructivist. Educational Leadership, 57(3), 18–24.
Charlot, B., Bautier, E., Rochex, J.-Y. (1992). Ecole et savoir dans les banlieues et ailleurs. Armand Colin.
Cobb, P. (1994). Where Is My Mind? Constructivist and Social-cultural Perspectives on Mathematical Development. Educational Researcher, 23(7), 13–20. http://dx.doi.org/10.2307/1176934
Davis, P.J., Hersch, R.H. (1981). The Mathematical Experience. Birkhauser.
Dewey, J. (2002). Human Nature and Conduct. Courier Corporation.
Duschl, R., Grandy, R.E. (2011). Demarcation in Science Education: Toward an Enhanced View of Scientific Method. Routledge.
Dylak, S. (2013). Architektura wiedzy w szkole. Difin.
Feyerabend, P. (1962). Explanation, Reduction, and Emppiricism. In H. Feigl, G. Maxwell (Eds.), Scientific Explanation, Space, and Time, Minnesota Studies in the Philosophy of Science (Vol. 3, pp. 28–97). University of Minnesota Press.
Fleury, S., Garrison, J. (2014). Toward a New Philosophical Anthropology of Education: Fuller Considerations of Social Constructivism. Interchange, 45(1–2), 19–41. https://doi.org/10.1007/s10780-014-9216-4
Glasersfeld, E. von. (1989). Cognition, Construction of Knowledge, and Teaching. Synthese, 80, 121–140.
Glasersfeld, E. von. (1998). Cognition, Construction of Knowledge, and Teaching. In M.P. Matthews (Ed.), Constructivism in Science Education (pp. 11–30). Springer Science + Business Media.
Grundy, S. (1987). Curriculum: Product or praxis? Falmer Press.
Habermas, J. (1984). Habermas: Questions and counterquestions. Praxis International, 4(3), 229–249.
Hersch, R. (1986). Some Proposals for Reviving the Philosophy of Mathematics. In T. Tymoczko (Ed.), New Directions in the Philosophy of Mathematics (pp. 9–28). Birkhauser.
Jonassen, D. (1991). Objectivism Versus Constructivism: Do We Need a New Philosophical Paradigm? Educational Technology Research and Development, 39(3), 5–14.
Kincheloe, J.L. (2005). Critical Constructivism. P. Lang.
Kiraly, D. (2000). A Social Constructivist Approach to Translator Education. St. Jerome.
Kordziński, J. (2022). Nowoczesne nauczanie. Wolters Kluwer.
Kuhn, T.S. (1962). The Structure of Scientific Revolutions (2nd ed.). University of Chicago Press.
Larochelle, M., Désautels, J. (2007). On Ernst von Glasersfeld’s Contribution to Education: One Interpretation, One Example. Constructivist Foundations, 2(2–3), 90–97.
Levin, B. (1994, June). Improving Educational Productivity: Putting Students as the Center. Phi Delta Kappan, 758–760.
Lunenburg, F.C. (1998). Constructivism and Technology: Instructional Designs for Successful Education Reform. Journal of Instructional Psychology, 25(2), 75–81.
Morbitzer, J. (2011). Szkoła w epoce płynnej nowoczesności. In E. Musiał, I. Pulak (Eds.), Człowiek, media, edukacja (pp. 1–7). Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych.
Nowak, J. (2015). Środowisko uczące – (nie)doceniony obszar edukacji. In K. Kruszko, I. Nowakowska-Buryła (Eds.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Perspektywa teoretyczna i rozwiązania praktyczne (pp. 63–75). Wyd. UMCS.
Nowosad, I. (2022). Singapur. Azjatycki tygrys edukacyjnych reform. Fenomen makropolityki oświatowej. Impuls. OECD. (2017). Education at a Glance 2017.
Omolo, J. (2020). The Beast: White Supremacy. Cosmodernity Consultants.
Perkowska-Klejman, A. (2021). Refleksyjne uczenie się jako odpowiedź na współczesne wyzwania edukacyjne. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 40(3), 7–23. https://doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.7-23
Piaget, J. (1970). Piaget’s Theory (Vol. 1). Wiley.
Polanyi, M. (1967). Science and Reality. British Journal for the Philosophy of Science, 18, 177–196.
Sajdak, A. (2013). Paradygmaty kształcenia studentow i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Impuls.
Tobin, K.E. (1993). The Practice of Constructivism in Science Education. Association for the Advancement of Science (AAAS).
Williams, M., Burden, R.L. (1998). Psychology for Language Teachers: A Social Constructivist Approach. Cambridge University Press.
Varney, J. (2009). From Hermeneutics to the Translation Classroom: A Social Constructivist Approach to Effective Learning. Translation & Interpreting, 1(1), 29–45.
Vygotsky, L.S. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. Harvard University Press.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.2.7-21
Data publikacji: 2023-08-28 15:04:37
Data złożenia artykułu: 2023-03-22 18:25:41
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2023 Anna Perkowska-Klejman, Anna Górka-Strzałkowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.