Superwizja w edukacji: nowy model wsparcia i rozwoju zawodowego nauczycieli

Justyna Maria Siemionow

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Superwizja  pojawia się  środowisku szkoły stosunkowo rzadko i nadal występuje w charakterze działań innowacyjnych. W konsekwencji systematycznie wzrastającej liczby uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi i rozwojowymi,  nauczyciele stanęli wobec nowych zadań, jak również musieli ponownie zdefiniować już istniejące. Spowodowało to wzrost zainteresowania  superwizją w edukacji,  jako nową formą wsparcia oraz rozwoju zawodowego i osobistego nauczycieli. W artykule przedstawiono podstawowe informacje na temat superwizji oraz warunków włączenia jej w system pracy nauczycieli.

Cel badań:  Prezentowany artykuł stanowi wstęp do rozważań na temat superwizji w edukacji, ma charakter przeglądowy i opiera się na teoretycznych analizach oraz wynikach badań dostępnych w literaturze przedmiotu. W okresie ostatnich piętnastu lat (2008-2023) można odnaleźć wiele interesujących publikacji poświęconych tematyce superwizji w pracy nauczyciela, podkreślających wagę tego zagadnienia.

Stan wiedzy: Wprowadzenie superwizji do szkół to proces wymagający czasu oraz spełnienia określonych warunków, w tym szczególnie przygotowania merytorycznego nauczycieli do korzystania z tej formy wsparcia. Przed współczesnym nauczycielem stoi wiele złożonych zadań, które przekraczają jego indywidualne możliwości. Potrzebuje on do tego zespołu specjalistów oraz  podjęcia refleksyjnej analizy swoich zawodowych doświadczeń.

Podsumowanie: Wprowadzenie tej formy wsparcia dla nauczycieli wymaga zmian prawnych i organizacyjnych oraz umocnienia teoretycznego. Zauważalna jest także tendencja do systematycznego pojawiania się tej problematyki, jako jednej z opcji poszukiwania rozwiązań narastających trudności wychowawczych w środowisku szkoły. Warto zaznaczyć, że superwizja w pracy socjalnej, pojawiła się przed superwizją w edukacji, ponadto coraz częściej temat ten jest dostępny w różnych typach publikacji naukowych, stanowiąc cenne źródło inspiracji przy jej wprowadzaniu w szkołach i placówkach oświatowych.


Słowa kluczowe


superwizja, edukacja, nauczyciele, refleksyjna praktyka, wsparcie zawodowe

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Batubara, B. M. (2021). The Problems of the World of Education in the Middle of the Covid-19 Pandemic. Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal): Humanities and Social Sciences, 4(1), 450-457.

Dolata, R., Jasińska-Maciążek, A., Smulczyk, M., & Stelmach, J. (2021). Ostrołęckie obserwatorium oświatowe–badania edukacyjne wspierające politykę lokalną. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku. (2003). Tom V, red. nauk. i przew. kom. red. T. Pilch. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Ferreira, M., Grewiński, M., Jorge, J. R., & Geletta, K. (2014). Superwizja jako instrument rozwoju zawodowego w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka w Warszawie.

Jankowiak, B., Jaskulska, S. (2020). Dobrostan nauczycieli i nauczycielek a ich postawy wobec kształcenia na odległość w czasie pandemii COVID-19. Przegląd Pedagogiczny, (1), 219-232.

Klimczyk, P. (2023). Rzeczywistość szkolna w słowach–narracje nauczycieli. Psychologia Wychowawcza, 68(26), 25-42.

Kordziński J. (2019). Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo: Wolters Kluwer.

Kosmatka, R. M. (2022). Style prowadzenia zajęć a poziom wypalenia zawodowego nauczycieli. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 611(6), 67-84.

Kožuh, A. (2016). Kreatywność jako niezbędny element kompetencji nauczyciela w edukacji alternatywnej. Państwo i Społeczeństwo, 16(2), 39-54.

Mańkowska, B. (2020). Superwizja. Jak chronić się przed wypaleniem zawodowym i utratą zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo: Wolters Kluwer.

Marshall, K. (2013). Rethinking teacher supervision and evaluation: How to work smart, build collaboration, and close the achievement gap. San Francisko: Wydawnictwo John Wiley & Sons.

Nerwińska, E. (2009). Tutoring szansą dla ucznia, nauczyciela i systemu. W: Tutoring w szkole. Między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej (red.) M. Budzyńskiego, P. Czekierdy, J. Traczyńskiego, Z. Zalewskiego, A. Zembrzuskiej. Wrocław: Towarzystwo Edukacji Otwartej.

Noor, S., Isa, F. M., & Mazhar, F. F. (2020). Online teaching practices during the COVID-19 pandemic. Educational Process: International Journal, 9(3), 169-184.

Obwieszczenie Marszałka Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2023 poz. 984).

Pyżalski, J., Walter, N. (2021). Edukacja zdalna w czasie pandemii COVID-19 w Polsce–mapa głównych szans i zagrożeń. Przegląd i omówienie wyników najważniejszych badań związanych z kryzysową edukacją zdalną w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1551)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 września 2021r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2021r. poz. 1618).

Sancar, R., Atal, D., & Deryakulu, D. (2021). A new framework for teachers’ professional development. Teaching and Teacher Education, 101 https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103305.

Sordyl-Lipnicka, B., Wojtanowicz, K., Szmagalski, J., Czechowska Bieluga, M., Kuzyšin, B., Krzyszkowski, J., ... & Szewczyk, A. (2021). Superwizja w zawodach wsparcia społecznego. Rozważania teoretyczne, empiryczne i implikacje praktyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II.

Szempruch, J. (2022). Problemy kształcenia i doskonalenie nauczycieli w Polsce–w kierunku profesjonalizacji zawodu. Studia BAS, (2), 27-47.

Zalas, W. (2018). Superwizja szkolna w zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Prace Naukowe, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wałbrzych, tom 46, s. 49-66.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2024.43.2.75-87
Data publikacji: 2024-09-05 10:36:37
Data złożenia artykułu: 2024-02-12 20:23:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 199
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 104

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2024 Justyna Maria Siemionow

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.