Superwizja w edukacji: nowy model wsparcia i rozwoju zawodowego nauczycieli
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Superwizja pojawia się środowisku szkoły stosunkowo rzadko i nadal występuje w charakterze działań innowacyjnych. W konsekwencji systematycznie wzrastającej liczby uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi i rozwojowymi, nauczyciele stanęli wobec nowych zadań, jak również musieli ponownie zdefiniować już istniejące. Spowodowało to wzrost zainteresowania superwizją w edukacji, jako nową formą wsparcia oraz rozwoju zawodowego i osobistego nauczycieli. W artykule przedstawiono podstawowe informacje na temat superwizji oraz warunków włączenia jej w system pracy nauczycieli.
Cel badań: Prezentowany artykuł stanowi wstęp do rozważań na temat superwizji w edukacji, ma charakter przeglądowy i opiera się na teoretycznych analizach oraz wynikach badań dostępnych w literaturze przedmiotu. W okresie ostatnich piętnastu lat (2008-2023) można odnaleźć wiele interesujących publikacji poświęconych tematyce superwizji w pracy nauczyciela, podkreślających wagę tego zagadnienia.
Stan wiedzy: Wprowadzenie superwizji do szkół to proces wymagający czasu oraz spełnienia określonych warunków, w tym szczególnie przygotowania merytorycznego nauczycieli do korzystania z tej formy wsparcia. Przed współczesnym nauczycielem stoi wiele złożonych zadań, które przekraczają jego indywidualne możliwości. Potrzebuje on do tego zespołu specjalistów oraz podjęcia refleksyjnej analizy swoich zawodowych doświadczeń.
Podsumowanie: Wprowadzenie tej formy wsparcia dla nauczycieli wymaga zmian prawnych i organizacyjnych oraz umocnienia teoretycznego. Zauważalna jest także tendencja do systematycznego pojawiania się tej problematyki, jako jednej z opcji poszukiwania rozwiązań narastających trudności wychowawczych w środowisku szkoły. Warto zaznaczyć, że superwizja w pracy socjalnej, pojawiła się przed superwizją w edukacji, ponadto coraz częściej temat ten jest dostępny w różnych typach publikacji naukowych, stanowiąc cenne źródło inspiracji przy jej wprowadzaniu w szkołach i placówkach oświatowych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Batubara, B. M. (2021). The Problems of the World of Education in the Middle of the Covid-19 Pandemic. Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal): Humanities and Social Sciences, 4(1), 450-457.
Dolata, R., Jasińska-Maciążek, A., Smulczyk, M., & Stelmach, J. (2021). Ostrołęckie obserwatorium oświatowe–badania edukacyjne wspierające politykę lokalną. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku. (2003). Tom V, red. nauk. i przew. kom. red. T. Pilch. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Ferreira, M., Grewiński, M., Jorge, J. R., & Geletta, K. (2014). Superwizja jako instrument rozwoju zawodowego w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka w Warszawie.
Jankowiak, B., Jaskulska, S. (2020). Dobrostan nauczycieli i nauczycielek a ich postawy wobec kształcenia na odległość w czasie pandemii COVID-19. Przegląd Pedagogiczny, (1), 219-232.
Klimczyk, P. (2023). Rzeczywistość szkolna w słowach–narracje nauczycieli. Psychologia Wychowawcza, 68(26), 25-42.
Kordziński J. (2019). Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo: Wolters Kluwer.
Kosmatka, R. M. (2022). Style prowadzenia zajęć a poziom wypalenia zawodowego nauczycieli. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 611(6), 67-84.
Kožuh, A. (2016). Kreatywność jako niezbędny element kompetencji nauczyciela w edukacji alternatywnej. Państwo i Społeczeństwo, 16(2), 39-54.
Mańkowska, B. (2020). Superwizja. Jak chronić się przed wypaleniem zawodowym i utratą zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo: Wolters Kluwer.
Marshall, K. (2013). Rethinking teacher supervision and evaluation: How to work smart, build collaboration, and close the achievement gap. San Francisko: Wydawnictwo John Wiley & Sons.
Nerwińska, E. (2009). Tutoring szansą dla ucznia, nauczyciela i systemu. W: Tutoring w szkole. Między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej (red.) M. Budzyńskiego, P. Czekierdy, J. Traczyńskiego, Z. Zalewskiego, A. Zembrzuskiej. Wrocław: Towarzystwo Edukacji Otwartej.
Noor, S., Isa, F. M., & Mazhar, F. F. (2020). Online teaching practices during the COVID-19 pandemic. Educational Process: International Journal, 9(3), 169-184.
Obwieszczenie Marszałka Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2023 poz. 984).
Pyżalski, J., Walter, N. (2021). Edukacja zdalna w czasie pandemii COVID-19 w Polsce–mapa głównych szans i zagrożeń. Przegląd i omówienie wyników najważniejszych badań związanych z kryzysową edukacją zdalną w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1551)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 września 2021r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2021r. poz. 1618).
Sancar, R., Atal, D., & Deryakulu, D. (2021). A new framework for teachers’ professional development. Teaching and Teacher Education, 101 https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103305.
Sordyl-Lipnicka, B., Wojtanowicz, K., Szmagalski, J., Czechowska Bieluga, M., Kuzyšin, B., Krzyszkowski, J., ... & Szewczyk, A. (2021). Superwizja w zawodach wsparcia społecznego. Rozważania teoretyczne, empiryczne i implikacje praktyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II.
Szempruch, J. (2022). Problemy kształcenia i doskonalenie nauczycieli w Polsce–w kierunku profesjonalizacji zawodu. Studia BAS, (2), 27-47.
Zalas, W. (2018). Superwizja szkolna w zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Prace Naukowe, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wałbrzych, tom 46, s. 49-66.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2024.43.2.75-87
Data publikacji: 2024-09-05 10:36:37
Data złożenia artykułu: 2024-02-12 20:23:07
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2024 Justyna Maria Siemionow
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.