Wartości „mieć”, „być” wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

Ilona Szostak-Jośko

Streszczenie w języku polskim


W świecie nieustannych przemian społecznych, ekonomicznych, kryzysu moralnego, konsumpcyjnego stylu życia, coraz wyraźniej uwidacznia się kontrast między postawami „być” i „mieć”. Celem opracowania jest ukazanie, jakie wartości preferują uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. Wyniki badań uzyskane na podstawie Skali Postaw Mieć i Być ks. Bronisława Grulkowskiego wskazały, że ¾ z 600 przebadanych uczniów identyfikuje się z postawą z pogranicza obu tych grup. Oznacza to, że dążenie do przyjemności, posiadania dóbr materialnych, stabilizacji życiowej, finansowej, konformizmu, jest tak samo ważne dla respondentów, jak przyjaźń, solidarność z innymi ludźmi, niesienie pomocy potrzebującym, samodoskonalenie, rozwijanie zainteresowań czy pogłębianie wiedzy. Otrzymane wyniki stały się podstawą do sformułowania wskazań dla praktyki wychowawczej w zakresie ubogacania i rozwijania postaw uznających prymat wartości duchowych człowieka.


Słowa kluczowe


wartości, postawy „być”, „mieć’, strategie wychowania, wychowanie moralne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Balsamska M., 2005, Młodzi nas potrzebują. ,,Uczyć lepiej”, nr 5, s. 3–4.

Błasiak A., 2002, Młodzież – świat wartości. Kraków, s. 233–236.

Bobko A., 2001, Myślenie według wartości. „Znak”, nr 3, s. 57–61.

Bronfenbrenner U., 1988, Dwa światy wychowania USA i ZSRR. Warszawa.

Bryzgalski P., 1999, Kilka refleksji na temat wychowania do wartości. „Wychowawca” nr 6, s. 12.

Chałas K., 2003, Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki, t. 1: Godność, wolność, odpowiedzialność, tolerancja. Lublin–Kielce.

Chałas K., 2005, Wychowanie ku wartościom-podmiotowe trudności realizacji w praktyce edukacyjnej. W: W. Furmanek (red.), Wartości w pedagogice. Rzeszów.

Denek K., 2003, Dziecko w świetle wartości. Kraków, s. 53–54.

Denek K., 1994, Wartości i cele edukacji szkolnej. Poznań-Toruń, s. 15.

Dudzikowa M., 1993, Praca młodzieży nad sobą. Z teorii i praktyki. Warszawa.

Dutkiewicz W., 2001, Podstawy metodologii badań do pracy magisterskiej i licencjackiej z pedagogiki. Kielce, s. 50.

Dyczewski L., 1995, Kultura polska w procesie przemian. Lublin, s. 104.

Fromm E., Mieć, czy być, 1989. Tłum. M. Chałubiński. Warszawa, s. 36.

Gałkowska-Jakubik M., 2007, Mieć czy być? Empiryczna weryfikacja koncepcji ErichaFromma. Lublin.

Głuszyński J., 1983, Wartości a wychowanie. W: „Chowanna”, nr 2, s. 105.

Grulkowski B., 1996, Elementy motywacyjne postaw „być” i „mieć”. Lublin, RW KUL.

Grulkowski B., 1998, Postawy „być” i „mieć” a poczucie sensu życia. Gdańsk.

Grulkowski B., 2007, Skala Postaw Być i Mieć. Podręcznik. Kraków.

Jan Paweł II, 1982. Encyklika Laborem exercens. Watykan.

Krawczyk M., 1965. Metody wychowania moralnego. Warszawa.

Lewandowska-Kiedoń T., Wosik-Kawala D., 2003. Wartości uznawane przez wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. W: B. Wojciechowska-Charlak (red.) Praca opiekuńczo-wychowawcza. Kielce.

Łobocki M., 1990, W poszukiwaniu skutecznych form wychowania. Warszawa.

Łobocki M., 1993, Pedagogika wobec wartości. W: B. Śliwerski (red.), Kontestacje pedagogiczne. Kraków, s. 125.

Łobocki M., 1994, Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. Lublin.

Łobocki M., 2002, Wychowanie moralne w zarysie. Kraków.

Łobocki M., 2004, Wybrane problemy wychowania. Lublin.

Łukowska K., 2001, Posiadać więcej, ale czuć się gorzej – konsumpcyjny model współczesnej rodziny. W: H. Liberska, A. Malina (red.), Wybrane problemy współczesnych małżeństw i rodzin. Warszawa.

Marcel G., 1998, Być i mieć. Warszawa, s. 59–63.

Marzec-Tarasińska A., 2015, Mieć czy być – dylematy współczesnego wychowania. W: T. Zubrzycka-Maciąg, M. Korczyński, M. Okrasa (red.), W trosce o wychowanie. Lublin, s. 77–88.

Nowak M., 2008, Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa, s. 378.

Obuchowski K., 1972, Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa.

Okoń W., 1997, Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa, s. 226.

Radziewicz J., Mirgos M., 1988, O samorządności uczniów w procesie wychowania szkolnego. Warszawa.

Siek S., 1990, Treningi relaksacyjne. Warszawa.

Siek S., 1998, Twoja odpowiedź na stres. Relaksacja, medytacja, Autosugestia (wyd. przejrzane, poprawione i rozszerzone). Wrocław.

Straughan R., 1988, Can we teach children to be good? Basic issues in moral, personal and social education. Wielka Brytania, wyd. 2.

Szymański M., 1998, Młodzież wobec wartości. Warszawa.

Szymczak M. (red.), 1981, Słownik języka polskiego, t. 3. Warszawa, s. 660.

Śleziński K., 2012, Edukacja filozoficzna w teorii i praktyce. Katowice-Kraków, s. 131.

Śniegulska A., 2004, Nauczyciel wychowawca w obliczu wyzwań edukacji aksjologicznej. W: Z. Frączek (red.), Aksjologiczne horyzonty wychowania człowieka XXI w. Rzeszów.

Tarnowski K., 1986, Być czy mieć. „W drodze”, nr 4, s. 40–48.

Trempała J., 1989, Niedyrektywna edukacja moralna: strategie prowadzenia dyskusji i klaryfikowania wartości. „Edukacja”, nr 2, s. 20–23.

Zubrzycka-Maciąg T., Wosik-Kawala D., 2010, Wychowanie w szkole. Wskazówki dla nauczycieli. Lublin, s. 67.

NETOGRAFIA

Internet 1: http://lscdn.pl/pl/centrum-wymiany-wiedzy/wpio/5275,Od-teorii-do-praktyki-WARTOSCI-trzeba-uczyc-przykladem.html (dostęp: 12.09.2016).

Internet 2: http://www.studiagdanskie.gwsh.gda.pl/pdfy/studia4-12.pdf (dostęp: 11.09.2016).

Internet 3: http://www.franciszkanska3.pl/Nauczyciel--zawod-czy-powolanie,a,21941 (dostęp: 5.05.2016).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2018.37.3.185-199
Data publikacji: 2019-04-19 10:35:47
Data złożenia artykułu: 2017-02-03 13:16:41


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1420
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 647

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2019 Ilona Szostak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.