Email this article 
Hide
Show all
The Idea of Sightseeing and the Formation of National Identity of Youth in the Kingdom of Poland in the Early 20Th Century
Abstract
Introduction: At the beginning of the 20th century, the idea of sightseeing as a social movement and a field of study was developing in the Kingdom of Poland. It had a special significance due to the socio-political conditions of the Polish lands. It was an attempt to oppose the russification activities, through activities aimed at preserving heritage and traditions to build and maintain national identity.
Research Aim: The aim of the article is to show the idea of sightseeing and the role of the sightseeing movement as a tool for shaping the national identity of adolescents in the Kingdom of Poland at the beginning of the 20th century.
Evidence-based Facts: Previous studies on the historical aspects of the sightseeing movement have mainly focused on the evolution of the idea, its origins, examples of practical implementation of activities and representatives of the sightseeing movement. Although some texts have discussed the issue of sightseeing as an educational tool, there has been a lack of in-depth analyses considering the impact of the idea of sightseeing on the shaping of the national identity of adolescents.
Summary: The sightseeing activities were seen as a hope for shaping patriotic and civic attitudes. Forms of sightseeing activities at the beginning of the 20th century were regarded as a form of patriotic education. Despite the declarations about the democratic character of the sightseeing movement, it remained an exclusive movement especially for people from non-elite backgrounds and national minority.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Źródła archiwalne
Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Komitet Uczczenia Pamięci Stefani Sempołowskiej Komitet Redakcyjny Pism Zbiorowych Stefani Sempołowskiej, sygn. 20, k. 15, 42.
Źródła drukowane
Ad. (1911). Wystawa zdobnictwa ludowego w Warszawie. Zorza, 10, 189.
Chmielińska, A. (1912). Pięć wycieczek po kraju: Odwiedziny Liskowa pod Kaliszem. Gazeta Świąteczna, 1661 i 1662, 5–6.
Domański, S. (1911). Poznaj swój kraj. Zorza, 19, 365–366.
Janowski, A. (1914). Naokoło świata: Odczyty krajoznawcze. Zorza, 5, 65–66.
Janowski, A. (1916a). Pogadanki krajoznawcze. Gebethner i Wolff.
Janowski, A. (1916b). Referat wygłoszony na zebraniu członków dn. 6 grudnia 1916 r. w wielkiej Sali Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Rocznik Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, 8, 3.
Jurgis, W. (1912). Krajobraz (przyczynek do teorii krajoznawczej). Ziemia, 33, 530.
Kronika miesięczna. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze (1908). Biblioteka Warszawska, 1, 419.
Kulwieć, K. (1914). Kolce naszej pracy społecznej. Ziemia, 15, 227.
M.K. (1911). Wycieczka wychowanek kursów w Golach. Zorza, 19, 372.
Maciesza, A. (1910). O pogłębieniu ruchu krajoznawczego u nas. Ziemia, 7, 98.
Metodyka wycieczek krajoznawczych: wydawnictwo zbiorowe z ilustracjami (1909). Polskie Towarzystwo Krajoznawcze.
Nałkowski, W. (1910). Krajoznawstwo i jego stosunek do geografii. Ziemia, 2; 3, 17–19, 33–36.
Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. (1908). Ziarno, 21, 19.
Sawicki, L. (1910). Szkic programu badań krajoznawczych. Ziemia, 1, 5–7.
Sawicki, L. (1913). Krajoznawstwo. W A. Chętnik, L. Sawicki (red.), Dla krajoznawstwa.
Książeczka z rysunkami dla ludu i młodzieży (s. 3–11). Wyd. Redakcji „Drużyny”.
Wisznicki, M. (1912). Znaczenie wychowawcze wycieczek krajoznawczych. Ziemianka, maj, 5.
Wystawa entomologiczna w Warszawie (1913). Złoty Róg, 15, 10. Z.D. [Zdzisław Dębicki]. (1909). Wakacje. Tygodnik Ilustrowany, 25, 498.
Opracowania
Bednarz-Grzybek, R., Bołdyrew, A., Kacprzak, M.M. (red.). (2023). Edukacja i wychowanie dzieci i młodzieży w czasopiśmiennictwie społeczno-kulturalnym Królestwa Polskiego w latach 1905–1918. Bibliografia adnotowana, cz. 1–2, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Babiński, G. (1998), Etniczność. W Z. Bokoszański i in. (red.), Encyklopedia socjologii, t. 1 (s. 191–195). Oficyna Naukowa.
Bołdyrew, A. (2019). Nowoczesność, edukacja, młode pokolenie w perspektywie badań historyczno-pedagogicznych. Wychowanie w Rodzinie, 2, 65–79. http://doi.org/10.34616/wwr.2019.2.065.079
Bołdyrew, A. (2023). Wstęp. W A. Bołdyrew, M.M. Krakowiak (red.), Rola młodzieży w życiu społecznym w Królestwie Polskim i na Kresach w latach 1905–1918. Wybór tekstów publicystycznych, t. I: 1905–1914 (s. 13). Wyd. IHiSM Piotrkowskie Bractwo Akademickie im. Zygmunta I Starego.
Bołdyrew, A., Krakowiak, M.M. (2023a). Janowski Aleksander. W A. Bołdyrew, A. Wałęga (red.), Działaczki i działacze oświatowi w Królestwie Polskim u progu niepodległości. Słownik biograficzny, t. I (s. 329–331). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Bołdyrew, A., Krakowiak, M.M. (2023b). Kulwieć Kazimierz. W A. Bołdyrew, A. Wałęga (red.), Działaczki i działacze oświatowi w Królestwie Polskim u progu niepodległości. Słownik biograficzny, t. I (s. 462–463). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Bończa-Tomaszewski, N. (2005). Polskojęzyczni chłopi? Podstawowe problemy nowoczesnej historii chłopów polskich. Kwartalnik Historyczny, 2, 92.
Chwalba, A. (2000). Historia Polski 1795–1918 (s. 320). Wyd. Literackie.
Ćwikła, L. (2018). Prawne aspekty funkcjonowania stowarzyszeń prowadzących działalność w dziedzinie turystyki na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. W P. Cybula (red.), Prawne aspekty podróży i turystyki – historia i współczesność. Prace poświęcone pamięci Profesora Janusza Sondla (s. 165). Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Grabowska-Pieńkosz, D. (2023). Heilpern Maksymilian. W A. Bołdyrew, A. Wałęga (red.), Działaczki i działacze oświatowi w Królestwie Polskim u progu niepodległości. Słownik biograficzny, t. I (s. 304–307). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Growiec, K., Kapralski, S. (2014). Tożsamość. W M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka (red.), Modi memorandi: leksykon kultury pamięci (s. 489). Scholar.
Jedlicki, J. (2002). Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują. Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku. PWN.
Kieniewicz, S. (1982). Historyk a świadomość narodowa. Czytelnik.
Kizwalter, T. (2007). Historia powszechna: wiek XIX (s. 54–60). Trio.
Krakowiak, M. (2022). Aleksander Jankowski (1866–1944) i Kazimierz Kulwieć (1871–1943) propagatorzy krajoznawstwa wśród młodzieży w Królestwie Polskim na początku XX wieku. Przegląd Edukacyjny, 2–3, 2–6.
Krzyżanowski, A., Kumaniecki, A. (1915). Statystyka Polski. Polskie Tow. Statystyczne.
Kubkowski, P. (2018). Sprężyści. Kulturowa historia warszawskich cyklistów na przełomie XIX i XX wieku (s. 363). Narodowe Centrum Kultury.
Litwinowicz-Droździel, M. (2017). Widoki polskości. Próby stylu, próby reprezentacji. W I. Kurz, M. Litwinowicz-Droździel, P. Rodak (red.), Ekspozycje nowoczesności. Wystawy w doświadczenie procesów modernizacyjnych w Polsce 1821–1929 (s. 333). Neriton.
Łuczewski, M., Maślanka, T. (2014). Naród. W M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka (red.), Modi memorandi: leksykon kultury pamięci (s. 253). Scholar.
Michalska, I. (2023). Hoffman Karol. W A. Bołdyrew, A. Wałęga (red.), Działaczki i działacze oświatowi w Królestwie Polskim u progu niepodległości. Słownik biograficzny, t. I (s. 313–314). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Micińska, M. (1995). Między Królem Duchem a mieszczaninem. Obraz bohatera narodowego w piśmiennictwie polskim przełomu XIX i XX w. (1890–1914). Leopoldinum.
Molenda, J. (1999). Chłopi, naród, niepodległość: kształtowanie się postaw narodowych i obywatelskich chłopów w Galicji i Królestwie Polskim w przededniu odrodzenia Polski. Neriton.
Podemski, K. (2005). Socjologia podróży. Wyd. Naukowe UAM.
Pomian, K. (2006). Historia: nauka wobec pamięci. Wyd. UMCS.
Stępnik, K. (2008). Środki lokomocji w prasie warszawskiej lat 1910–1914. Koncepcja fonopressu. W K. Stepnik, M. Rajewski (red.), Komunikowanie i komunikacja na ziemiach polskich w latach 1795–1918 (s. 147). Wyd. UMCS.
Szewczyk, D. (2017). Turystyka i krajoznawstwo na ziemiach polskich w XIX i na początku XX w. W M. Ausz, J. Bugajska-Więcławska, A. Stępnik, D. Szewczuk (red.), Turystyka w edukacji historycznej i obywatelskiej (s. 161). Wyd. UMCS.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2024.43.1.213-227
Date of publication: 2024-05-10 09:15:59
Date of submission: 2023-10-09 11:34:26
Statistics
Indicators
Copyright (c) 2024 Małgorzata Maria Krakowiak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.