Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Edukacja wspierająca zdrowe i bezpieczne relacje intymne młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Traktując człowieka z niepełnosprawnością w sposób podmiotowy, wyrażamy zgodę na rozwój jego autonomii i wspieramy jego osobiste wybory, prywatność i preferencje. W przypadku młodego człowieka z niepełnosprawnością intelektualną sprawa ta nie wydaje się taka prosta, a zwłaszcza jeśli dotyczy sfery romantycznych i seksualnych doświadczeń.
Cel badań: W artykule wskazano możliwe rozwiązania na rzecz poprawy tego ważnego obszaru życia nastolatków, w tym szczególnie podkreślono znaczenie wdrożenia programów edukacyjnych oraz przygotowania specjalistów i rodziców do angażowania się w znaczące rozmowy na temat seksualności i relacji intymnych.
Stan wiedzy: Rośnie liczba badań, które ukazują, że wiele młodych osób z niepełnosprawnością intelektualną doświadcza problemów w realizacji swojej seksualności i ograniczenia prawa do intymnych relacji. Również jest bardziej narażonych na nadużycia oraz ryzykowne zachowania seksualne, ponieważ nie rozumie zasad społecznych i sygnałów od innych, nie odróżnia społecznie odpowiednich zachowań seksualnych i ma trudności w negocjowaniu równych relacji, stawianiu granic oraz w zgłaszaniu nadużyć.
Podsumowanie: Zaspokajanie potrzeb bliskości, ekspresja seksualna, aktywność romantyczna nastolatków z niepełnosprawnością intelektualną może odbywać się w bardziej zdrowy, bezpieczny, czy intymny sposób. Edukacja stanowi alternatywę dla ignorowania, tłumienia, ingerencji lub traktowania tej sfery aktywności i doświadczeń jako nienormatywnej i zakazanej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Barnard-Brak, L., Schmidt, M., Chesnut, S., Wei, T., & Richman, D. (2014). Predictors of access to sex education for children with intellectual disabilities in public schools. Intellectual and Developmental Disabilities, 52(2), 85-97. https://doi.org/10.1352/1934-9556-52.2.85
Eastgate, G., Van Driel, M. L., Lennox, N. G., & Scheermeyer, E. (2011). Women with intellectual disabilities - a study of sexuality, sexual abuse and protection skills. Australian Family Physician, 40(4), 226-230.
English, B., Tickle, A., & dasNair, R. (2018). Views and experiences of people with intellectual disabilities regarding intimate relationships: A qualitative metasynthesis. Sexuality and Disability, 36(3), 149-173. https://doi.org/10.1007/s11195-017-9502-z
Frawley, P., & Wilson, N. J. (2016). Young people with intellectual disability talking about sexuality education and information. Sexuality and Disability, 34(4), 469-484. https://doi.org/10.1007/s11195-016-9460-x
Friedman, C., & Owen, A. L. (2017). Sexual health in the community: Services for people with intellectual and developmental disabilities. Disability and Health Journal, 10(3), 387-393. https://doi.org/10.1016/j .dhjo.2017.02.008
Healy, E., McGuire, B. E., Evans, D. S., & Carley, S. N. (2009). Sexuality and personal relationships for people with an intellectual disability. Part I: service-user perspectives. Journal of Intellectual Disability Research, 53(11), 905-912. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2009.01203.x
Holland-Hall, C., & Quint, E. H. (2017). Sexuality and disability in adolescents. Pediatric Clinics of North America, 64(2), 435-449. https://doi.org/10.1016/j.pcl.2016.11.011
Isler, A., Tas, F., Beytut, D., & Conk, Z. (2009). Sexuality in adolescents with intellectual disabilities. Sexuality and Disability, 27(1), 27-34. https://doi.org/10.1007/s11195-009-9107-2
Jahoda, A., & Pownall, J. (2014). Sexual understanding, sources of information and social networks; the reports of young people with intellectual disabilities and their non-disabled peers. Journal of Intellectual Disability Research, 58(5), 430-441. https://doi.org/10.1111/jir.12040
Kijak, R. (2014). Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną a rodzina. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Konieczna, A. (2010). „Nadopiekuńczy rodzice” w dyskursie profesjonalnym. W A. Żyta (red.), Rodzina osób z niepełnosprawnością intelektualną wobec wyzwań współczesności (s. 133-146). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Konieczna, A. (2012). Dążenia rodziców do aktywizacji zawodowej dzieci z niepełnosprawnością – lęk o przyszłość. W D. Tomczyszyn i W. Romanowicz (red.), Aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnością (s. 277–282). Biała Podlaska: Wydawnictwo PSW.
Lafferty, A., McConkey, R., & Simpson, A. (2012). Reducing the barriers to relationships and sexuality education for persons with intellectual disabilities. Journal of Intellectual Disabilities, 16(1), 29-43. https://doi.org/10.1177/1744629512438034
Löfgren-Mårtenson, L. (2012). “I want to do it right!” A pilot study of Swedish sex education and young people with intellectual disabilities. Sexuality and Disability, 30(2), 209-225. https://doi.org/10.1007/s11195-011-9239-z
McDaniels, B. W., & Fleming, A. R. (2018). Sexual health education: A missing piece in transition services for youth with intellectual and developmental disabilities? Journal of Rehabilitation, 84(3), 28-38.
McGuire, B. E., & Bayley, A. A. (2011). Relationships, sexuality and decision making capacity in people with an intellectual disability. Current Opinion in Psychiatry, 24(5), 398-402. http://dx.doi.org/10.1097/YCO.0b013e328349bbcb
Pieńkowska, E. (2021). Rodzina wobec seksualności dziecka z niepełnosprawnością intelektualną. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Retznik, L., Wienholz, S., Höltermann, A., Conrad, I., & Riedel-Heller, S. G. (2021). “It tingled as if we had gone through an anthill.” Young people with intellectual disability and their experiences with relationship, sexuality and contraception. Sexuality and Disability, 39(1), 1-18. https://doi.org/10.1007/s11195-020-09670-z
Rowe, B., & Wright, C. (2017). Sexual knowledge in adolescents with intellectual disabilities: A timely reflection. Journal of Social Inclusion, 8(2), 42-53. https://doi.org/10.36251/josi.123
Rohleder, P. (2010). Educators’ ambivalence and managing anxiety in providing sex education for people with learning disabilities. Psychodynamic Practice, 16(2), 165-182. https://doi.org/10.1080/14753631003688100
Schaafsma, D., Kok, G., Stoffelen, J. M. T., & Curfs, L. M. G. (2017). People with intellectual disabilities talk about sexuality: Implications for the development of sex education. Sexuality and Disability, 35(1), 21-38. https://doi.org/10.1007/s11195-016-9466-4
Schaafsma, D., Kok, G., Stoffelen, J. M., & Curfs, L. M. (2015). Identifying effective methods for teaching sex education to individuals with intellectual disabilities: A systematic review. The Journal of Sex Research, 52(4), 412-432. https://doi.org/10.1080/00224499.2014.919373
Strnadová, I., Loblinzk, J., & Danker, J. (2021). Importance of sex education for a successful transition to life after school: Experiences of high school girls with intellectual disability. British Journal of Learning Disabilities, 49(3), 303-315. https://doi.org/10.1111/bld.12403
Strnadová, I., Loblinzk, J., & Danker, J. (2022). Sex education for students with an intellectual disability: Teachers’ experiences and perspectives. Social Sciences, 11(7), article 302. https://doi.org/10.3390/socsci11070302
Swango-Wilson, A. (2008). Caregiver perception of sexual behaviors of individuals with intellectual disabilities. Sexuality and Disability, 26(2), 75-81. https://doi.org/10.1007/s11195-008-9071-2
Swango-Wilson, A. (2011). Meaningful sex education programs for
individuals with intellectual/developmental disabilities. Sexuality and Disability, 29(2), 113-118. https://doi.org/10.1007/s11195-010-9168-2
Wissink, I. B., van Vugt, E., Moonen, X., Stams, G. J. J. M., & Hendriks, J. (2015). Sexual abuse involving children with an intellectual disability (ID): A narrative review. Research in Developmental Disabilities, 36, 20-35. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2014.09.007
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2024.43.2.209-225
Data publikacji: 2024-09-05 10:36:54
Data złożenia artykułu: 2024-02-24 18:19:36
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2024 Agnieszka Irena Konieczna, Agnieszka Konieczna, Ilona Białek
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.