Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Poczucie samoskuteczności a samoocena obywateli Ukrainy w czasie wojny
Streszczenie w języku polskim
sytuacjami. Ważne zatem jest podejmowanie badań w tym zakresie.
Cel badań: Celem przeprowadzonych badań była diagnoza poczucia własnej skuteczności oraz samooceny mieszkańców Ukrainy w czasie wojny, a także określenie związku między tymi zmiennymi.
Metoda badań: Badania przeprowadzono w paradygmacie ilościowym w oparciu o metodę sondażu diagnostycznego. Objęto nimi 1783 mieszkańców wszystkich obwodów Ukrainy. Wykorzystano dwa narzędzia badawcze: Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (Generalized Self-Efficacy Scale) Schwarzera i Jerusalema oraz Skalę Samooceny Rosenberga (Self-Esteem Scale).
Wyniki: W toku analiz ustalono, iż badani mieszkańcy Ukrainy przejawiają zróżnicowany poziom poczucia własnej skuteczności oraz dość korzystną samoocenę. Wyniki badań wskazująna istnienie wysokiej, dodatniej korelacji między analizowanymi zmiennymi.
Wnioski: Postrzeganie własnej skuteczności ma wpływ na to, jakie działania podejmuje jednostka w sytuacjach nieprzewidywalnych, czy zwraca uwagę na możliwości czy trudności. W czasie wojny poczucie własnej skuteczności to niezbędny warunek podejmowania aktywności, gdy sytuacja wymaga zaangażowania się w zmianę niekorzystnego biegu wydarzeń. Aktywność tę wzmacnia posiadanie przez jednostkę pozytywnej samooceny.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Amplieieva, O., Taraniuk, H. (2023). Correlation of emotional intelligence and psychological adaptation of the personality to the conditions of war. Habitus, 45, 89–94. https://doi.org/10.32782/2663-5208.2023.45.15 [in Ukrainian].
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
Baumeister, R.F., Campbell, J.D., Krueger, J.I., Vohs, K.D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, interpersonal success, happiness, or healthier lifestyles? Psychological Science in the Public Interest, 4(1), 1–44. https://doi.org/10.1111/1529-1006.01431
Baumeister, R.F., Smart, L., Boden, J.M. (1996). Relation of threatened egotism to violence and aggression: The dark side of self-esteem. Psychological Review, 103, 5–33.
Brzeziński, J.M. (2019). Metodologia badań psychologicznych. PWN.
Crouse, T., Lowe, P. (2018). Snowball sampling. In The SAGE Encyclopedia of Educational Research, Measurement, and Evaluation (vol. 4, pp. 1532-1532). SAGE.
https://doi.org/10.4135/9781506326139
Dryhus, M. (2024). Gender characteristics of students’ self-efficacy development. Organizational Psychology. Economic Psychology, 2(32), 119–128. https://doi.org/10.31108/2.2024.2.32.10 [in Ukrainian].
Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Gartland, D., Riggs, E., Muyeen, S., Giallo, R., Afifi, T., MacMillan, H., Herrman, H., Bulford, E., Brown, S. (2019). What factors are associated with resilient outcomes in children exposed to social adversity? A systematic review. BMJ Open, 9(4), e024870–e024870.
https://doi.org/10.1136/bmjopen-2018-024870
Halevi, G., Djalovski, A., Vengrober, A., Feldman, R. (2016). Risk and resilience trajectories in war-exposed children across the first decade of life. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 57(10), 1183–93.
https://doi.org/10.1111/jcpp.12622
Józefacka, N.M., Kołek, M.F., Arciszewska-Leszczuk, A. (2023). Metodologia i statystyka, t. 1: Przewodnik naukowego turysty. PWN.
Juczyński, Z. (2000). Poczucie własnej skuteczności – teoria i pomiar. Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologica, 4, 11–24.
Kholostenko, Yu., Svidenska, H., Datsun, H. (2023). Impact of the war in Ukraine on the psychological health of higher education acquires. Habitus, 45, 80–84. https://doi:10.32782/2663-5208.2023.45.13 [in Ukrainian].
Kokun, O. (2022). The Ukrainian population’s war losses and their psychological and physical health. Journal of Loss and Trauma, 28(5), 434–447. https://doi.org/10.1080/15325024.2022.2136612
Kokun, O. (2024). The stability of mental health during war: Survey data from
Ukraine. Journal of Loss and Trauma.
https://doi.org/10.1080/15325024.2024.2328649
Kokun, O., Bezverkhyi, O. (2024). Ukrainian students’ personal resources and resistance to war stress: A cross-sectional survey. Journal of Loss and Trauma, 29(8),976–993. https://doi.org/10.1080/15325024.2024.2325084
Kravchuk, C. (2018). The peculiarities of hardiness as factor of psychological resilience of personality in youthful age in the conditions of military conflict. Kherson State University Herald, 1(1), 99–105 [in Ukrainian].
World Health Organization. (n.d.). Mental health. Retrieved 14, October, 2024 from:www.who.int/health-topics/mental-health#tab=tab_1
Oleś, P.K. (2005). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Scholar.
Predko, V., Schabus, M., Danyliuk, I. (2023). Psychological characteristics of the relationship between mental health and hardiness of Ukrainians during the war. Frontiers in Psychology, 14.
https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1282326
Radjabova, S., Varina, H., Datsun, H. (2022). Features of psycho-emotional health of students during martial law in Ukraine. Scientific Herald of Sivershchyna. Series: Education. Social and Behavioural Sciences, 2(9), 219–229. https://doi.org/10.32755/sjeducation.2022.02.219 [in Ukrainian].
Rosenberg, M. (1965). Society and the Adolescent Self-Image. Princeton University Press.
Schwarzer, R., Jerusalem, M. (1995). Generalized self-efficacy scale. In J. Weinman, S. Wright, M. Johnston (Eds.), Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs (pp. 35–37). Nfer-Nelson.
Taleb, N.N. (2020). Czarny łabędź. Jak nieprzewidywane zdarzenia rządzą naszym życiem. Zysk i S-ka.
Tavakol, M., Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach’s alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53–55.
https://doi.org/10.5116/ijme.4dfb.8dfd
United Nations. (2024, September 11). Ukraine: Over 6 Million Refugees Spread Across Europe. Retrieved 15, October, 2024 from: https://unric.org/en/ukraine-over-6-million-refugees-spread-across-europe/
van Reisen, M., Stokmans, M., Vallejo, B., Nakazibwe, P., Baluka, Z. (2022). The effect of trauma counseling support and social protection on enhancing social economic resilience in vulnerable communities: A natural experiment in Northern Uganda. European Journal of Development Research, 34(4), 2346–2372. https://doi.org/10.1057/s41287-022-00520-6
Voitsikh, I., Polovyk, O. (2022). Psychological, pedagogical and emotional support of students under martial law. Bulletin of Luhansk Taras Shevchenko National University. Pedagogical Sciences, 6, 117–123 [in Ukrainian].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2024.43.4.229-243
Data publikacji: 2025-01-22 11:01:28
Data złożenia artykułu: 2024-11-05 22:42:38
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2025 Ewa Sarzyńska-Mazurek, Danuta Wosik-Kawala, Halyna Bevz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.